Grecja przygotowana na ekonomiczne oblężenie ma zapasy leków na cztery miesiące i paliw na sześć – donosi Telegraph. W Salonikach i innych częściach kraju firmy zaczynają wprowadzać do obiegu prywatne waluty, by potrzymać handel i płynność.
Goldman Sachs: Grecja pozostanie w strefie euro nawet jeśli w referendum Grecy zagłosują NIE. Możliwe są trzy scenariusze: głosowanie TAK , rezygnacja Tsiprasa i Varoufakisa, nowy technokratyczny rząd o szerszej bazie parlamentarnej, bardziej skłonny do reform. Negocjacje, nowy program pomocowy. Drugi wariant, to głosowanie TAK, ale rząd pozostaje przy władzy. Kredytodawcy nie będą finansować rządu Tsiprasa, banki pozostają zamknięte, w końcu rząd jednak zmienia się. Trzeci to głosowanie NIE, ale niekoniecznie musi ono oznaczać wyjście Grecji ze strefy, natomiast na pewno wzmocni rząd. Banki pozostają zamknięte. Kryzys pogłębia się, próba wyjścia ze strefy kończy się zmianą rządu. Podsumowanie: w końcu dojdzie do zmiany ekipy rządzącej i porozumienia z kredytodawcami przy zachowaniu członkostwa w strefie euro.
Przyszłość Europy w rękach Greków – taki jest tytuł na okładce najnowszego numeru The Economist. Natomiast w komentarzu redakcyjnym tygodnik pisze, że jaki by nie był wynik referendum, kryzys grecki zmieni Europę na zawsze. Stabilność wspólnej waluty wymaga ustępstw w zakresie fiskalnej suwerenności, unii bankowej, wspólnego ubezpieczenia od bezrobocia automatyzującego transfery do państw objętych kryzysem, w jakiejś formie -uwspólnienia długów publicznych.
Niall Ferguson w Financial Times publikuje ciekawe rozważania o dojrzewaniu kraju, podobnie jak młodego człowieka Alexa w „Mechanicznej pomarańczy” Anthony Burgessa, której ostatni rozdział, jako zbyt optymistyczny wyciął wydawca. Nie miał racji – pisze Ferguson. Młodzi lodzie dojrzewają. Podobnie państwa. Grecja od 1830 roku miała trzy zabójstwa polityczne na szczycie, dwa powstania, usunęła 3 króli, miała trzy zamachy stanu, 5 konfliktów militarnych, okupacje przez nazistów i wojnę domową. Jeszcze w latach 70 obawialibyśmy się w obecnej sytuacji fatalnych scenariuszy – zamachu stanu militarnej prawicy lub komunistycznej rewolucji. Teraz to już niemożliwe i zmieniła to nie Unia Europejska, lecz demokracja. Nie będzie zamachu stanu, wojny domowej ani rewolucji, podobnie jak na całym świecie rewolucje, zabójstwa i wojny domowe były standardem jeszcze w latach 80. XX wieku, od Chile do Kambodży, ale dziś już nie są. Na proces ucywilizowania ma wpływ upowszechnienie demokracji, ale także globalizacja, starzenie się społeczeństw i postęp technologiczny. Nie tak łatwo o zamach stanu w epoce internetu i mediów społecznych.
Paul Krugman pisze w NYTimes o tym, co ma wspólnego Holandia, Grecja, Finlandia, Hiszpania i Portugalia. Otóż euro i kryzys. Krugman jest zwolennikiem głosowania NIE w Grecji, bo TAK niesie jeszcze więcej zagrożeń.
I jeszcze dwa komentarze o Grecji. Jeffrey Sachs też wzywa do głosowania NIE w referendum i twierdzi, że potem dojdzie do porozumienia – redukcji długu w zamian za reformy w Grecji. Dobrze, że Grecja wybrała sfinansowanie emerytur zamiast płatności dla MFW – uważa Sachs, bo jej dług i tak, i tak, jest nie do spłacenia. Kolejne kroki wg Sachsa: NIE w referendum. Wstrzymanie obsługi długu zagranicznego. Zapewnienie bezpieczeństwa depozytów, a następnie otwarcie banków (Sachs nie precyzuje skąd banki mają mieć środki na wypłaty). Negocjacje i restrukturyzacja długu. Grecja pozostaje w eurostrefie.
Starożytna Grecja, wbrew dominującej narracji historyków o stagnacji ekonomicznej notowała mocny wzrost gospodarczy w antycznych czasach – wynika z najnowszych, oryginalnych badań profesora Josiaha Obera ze Stanford University. Jednym z argumentów jest rosnąca w kolejnych wiekach ilość monet przechowywanych pod podłogą jako zabezpieczenie przed gorszymi czasami. Innymi m.in. plany domów, czy podział mieszkających na wsi i w miastach. W sumie z bardzo różnych danych wynika, że w ciągu pięciuset lat gospodarka grecka zwiększyła się ok. 10 do 15 razy przy podwojonej konsumpcji per capita.
W wywiadzie dla Politico Donald Tusk mówi o referendum w Grecji, wbrew temu co twierdzą Jean Claude Juncker (szef Komisji Europejskiej) i Martin Schultz ( szef parlamentu europejskiego), że referendum nie jest na temat pozostania lub nie pozostania w strefie euro. Tego tematu nie ma, Grecja pozostanie w strefie. Nikt nie był aniołem w konflikcie Grecji z Europą, należy powstrzymać dalsze wzajemne obwinianie się, odbudować zaufanie i podjąć negocjacje, co być może będzie wymagało zupełnie nowego podejścia do koegzystencji eurostrefy ze zbankrutowanym państwem. Tusk dopuszcza myśl o zmianie traktatów europejskich i różne formy pomocy finansowej dla Grecji.
I jeszcze Bloomberg o prezesie NBP Marku Belce, który zdaniem agencji staje się dla inwestorów kotwicą stabilności na rozwrzeszczanej polskiej scenie politycznej przed wyborami. Napięcia polityczne doprowadziły do najdłuższego, trwającego ponad 5 miesięcy spadku cen polskich obligacji od 2003 roku i silnych wahań kursu złotego, w Europie trzecich co do gwałtowności po rublu i tureckiej lirze. Agencja przypomina skandal z taśmami, na których nagrano Belkę dyskutującego, jak pomóc rządowi wygrać wybory, ale równocześnie cytuje kilku analityków i ekonomistów pozytywnie oceniających jego działalność jako prezesa NBP. Zauważa, że przed końcem jego kadencji nastąpi wymiana członków Rady Polityki Pieniężnej, operacja delikatna biorąc pod uwagę, że nowa Rada zapewne będzie musiała rozpocząć cykl podwyżek stóp procentowych w 2017 roku.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
