W Project Syndicate Adair Turner analizuje, dlaczego dalszy, tak szybki jak w ostatnich dziesięcioleciach wzrost handlu międzynarodowego, może okazać się już niemożliwy. Tak jak razem z globalizacją handel rósł szybciej niż produkt krajowy, tak teraz może dojść do odwrotnej sytuacji. Przyczyn kilka: zmiana modelu konsumpcji w krajach wysokorozwiniętych – rośnie konsumpcja usług, które albo nie są przedmiotem handlu zagranicznego – np. jedzenie w restauracjach, albo względnie trudne – na przykład usługi medyczne.
Po drugie, istotnym czynnikiem hamującym tempo rozwoju handlu są zmniejszające się różnice płacowe (np. dzięki szybkiemu wzrostowi płac w Chinach), co ogranicza zachęty do niego. Po trzecie, postępy technologii informatycznych umożliwią na większą skalę robotyzację, która sprzyjać będzie powrotowi produkcji do krajów wysokorozwiniętych. Słabsza dynamika handlu międzynarodowego nie oznacza nieszczęścia gdyż nie jest warunkiem koniecznym wzrostu produktywności. Turner tłumaczy też powolność międzynarodowych negocjacji handlowych faktem, że potencjalne korzyści z dalszych ułatwień handlowych stały się mniej wyraźne, natomiast problemy do rozwiązania wymagałyby skomplikowanego „handlu wymiennego”.
Na znanym portalu Vox.EU przydatne podsumowanie dyskusji o transatlantyckim partnerstwie.
Z kolei Mirosław Piątkowski na portalu wnp.pl ciekawie pisze o reindustrializacji i jej warunku – robotyzacji. Początek: „Luty 2011 r. Kolacja Baracka Obamy z przedsiębiorcami z Doliny Krzemowej. Steve Jobs tłumaczy prezydentowi, dlaczego iPhonów nie opłaca się produkować w Stanach Zjednoczonych. Dwa lata później na sklepowe półki trafia komputer PowerMac z etykietą „Made in USA”… Rynkowy debiut tego modelu zasygnalizował ważne w światowej gospodarce II dekady XXI w. zjawisko, określane jako reshoring lub reindustrializacja. Oto po wieloletnim exodusie do tzw. krajów niskokosztowych niektóre miejsca pracy w przemyśle zaczynają wracać do Ameryki”. Zdaniem autora, który cytuje profesora Wendy Tate z Uniwersytetu Tennessee, warunkiem niezbędnym do skutecznej reindustrializacji jest automatyzacja i robotyzacja, dzięki której 200 wysokoopłacanych robotników może zastąpić 2 tysiące niżej opłacanych w Chinach czy Wietnamie.
Mamy też ciekawe przykłady robotyzacji w Polsce, ale w przeliczeniu na liczbę pracowników przemysłu mamy czterokrotnie mniej robotów niż Czechy czy Słowacja, zaledwie 6,6, tysiąca w całym kraju.
Anders Aslund chwali amerykańskie sankcje nałożone w ubiegłym tygodniu na Rosję, a dotyczące kilku producentów uzbrojenia, firm energetycznych (Rosneft i Novatek) i banków (VEB i Gazprombank). Starannie dobrane i wreszcie dotykają istotnych firm i sektorów gospodarki rosyjskiej odcinając je od amerykańskich rynków kapitałowych. Sankcje zostały nałożone przed zestrzeleniem samolotu malezyjskiego MH17, m.in. w wyniku obserwacji o kolejnych transportach uzbrojenia dla terrorystów we wschodniej Ukrainie. W sprawie sankcji, mimo tragedii MH17 Europa jest nadal podzielona i nie jest pewne, czy pójdzie śladem Ameryki.
Wolfgang Munchau w poniedziałkowym FT pisze, że zestrzelenie malezyjskiego Boeinga może doprowadzić do szoku ekonomicznego w świecie. Dotychczasowe sankcje na Rosję miały swój efekt przede wszystkim poprzez podwyższenie poziomu ryzyka robienia tam interesów. Teraz Europa powinna nałożyć głębokie sankcje finansowe na Rosję. Munchau sądzi, że śmierć blisko 200 Holendrów, ale także obywateli Wielkiej Brytanii, Niemiec i Belgii wzmocni stanowisko Europy.
Chiny rozwijają się szybciej od Indii, bo mają własne zasoby surowców energetycznych, szczególnie węgla – twierdzi Chris Pedersen z oilprice.com – i zapewniają dostęp do energii przemysłowi, w przeciwieństwie do Indii, w której problemy z energią elektryczna hamują rozwój.
Drugi tekst o Chinach wyjaśnia dlaczego rekordowemu bezrobociu wśród absolwentów szkół wyższych towarzyszy niedobór kandydatów do pracy. Odpowiada za to pogarszające się dostosowanie poszukujących pracy do potrzeb rynku, z tym, że dla autorki tekstu u źródeł tego zjawiska leży niekompletna informacja na temat rynku pracy, a nie kwestia szkół czy programów nauczania. Stąd postulat większej liczby agencji zatrudnienia i zwiększenia nakładów przez korporacje na rekrutację.
A propos energii. Czy przesył sieci może być następnym polem bitwy z terrorystami? Ciekawy tekst Chrisa Martensona o tym, jak wygląda zagrożenie dla Ameryki i jak niewiele trzeba, by sparaliżować kraj uderzając w sieć energetyczną. Konkluzja? Powinniśmy przygotowywać się na black out tak, jak przygotowujemy się do potencjalnego pożaru.
Na deser: Christine Lagarde (MFW ) dołączyła do Banku Rozliczeń Międzynarodowych i FED ostrzegając, że rynki są „zbyt optymistyczne”, czyli przegrzane. Jak zareagowały? Utrzymując notowania na Wall Street na rekordowych poziomach.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
