ONZ: Banki centralne powinny wesprzeć ochronę środowiska
Organizacja Narodów Zjednoczonych uważa, że sektor finansowy i nadzorujące go instytucje muszą bardziej zaangażować się we wspieranie proekologicznych finansów. Zdaniem jej analityków pozwoli to osiągnąć niskoemisyjny, trwały wzrost gospodarczy i zrównoważony rozwój.
(CC0 pixabay)
Raport ONZ analizuje wpływ czynników środowiskowych na tradycyjne cele banku centralnego oraz przytacza argumenty za działaniami banków centralnych w odpowiedzi na wyzwania związane ze środowiskiem naturalnym i zrównoważonym rozwojem oraz przeciw nim. ONZ uważa, że biorąc pod uwagę dużą skalę inwestycji niezbędnych do wprowadzenia tzw. zielonej transformacji, sektor finansowy będzie musiał odegrać kluczową rolę w alokacji zasobów na rzecz zrównoważonej i ekologicznej gospodarki. Powinien też zaprzestać finansowania działań, które szkodzą środowisku.
W opracowaniu ONZ zostały przedstawione sposoby na to, jak banki centralne (a także organy nadzoru finansowego) mogą wpływać na decyzje inwestycyjne uczestników rynku finansowego oraz na kreację i alokację kredytu. Wymieniono: politykę pieniężną oraz mikro- i makroostrożnościową, a także wymogi dotyczące ujawniania informacji, testy warunków skrajnych związanych ze zmianami klimatu oraz poziom rezerw lub wymogów kapitałowych, który byłby zależny od skali oddziaływania na środowisko naturalne.
Autorzy raportu wskazują, że banki centralne mają do dyspozycji wiele instrumentów, które mogą wspierać „zielone finanse”. Ponadto w zakresie, w jakim są odpowiedzialne za stabilność finansową, uwzględnienie czynników ryzyka w postaci zmian klimatu w istniejących ramach polityki pieniężnej i makroostrożnościowej już teraz stanowi część mandatów tych instytucji. Jednak decyzja o tym, czy banki centralne powinny odgrywać większą rolę we wspieraniu inwestycji ekologicznych, jest zasadniczo kwestią o charakterze politycznym, wymagającą wszechstronnego rozważenia.
W dokumencie zwrócono uwagę również na ryzyko przekroczenia mandatów banków centralnych, co może zagrażać ich niezależności instytucjonalnej. W tym kontekście kluczową kwestią jest podział zadań między instytucjami publicznymi. Bank centralny jest tylko jedną z wielu instytucji publicznych, które mogą pozytywnie wpływać na zielone inwestycje, a – jak wskazano na przykładach – w wielu krajach niekoniecznie jest on najlepiej przygotowany do osiągnięcia tego celu.
Innymi ważnymi podmiotami są ministerstwa finansów (które mogą wykorzystać m.in. odpowiednie zasady opodatkowania w celu przekierowania alokacji inwestycji), resorty ochrony środowiska (które mogą zabronić inwestycji negatywnie wpływających na środowisko) oraz banki publiczne posiadające mandat prorozwojowy lub prośrodowiskowy. Poza tym istnieje również pole do działania dla instytucji sektora finansowego w postaci wydawania wytycznych dla uczestników rynku i opracowywania standardów dotyczących zrównoważonego udzielania pożyczek, zasad ujawniania informacji itp.
Zagadnienie dotyczące roli banków centralnych i nadzorów finansowych w promowaniu „zielonych finansów” było przedmiotem niedawnego przemówieniaLuiza Awazu Pereira da Silvy, wiceszefa Banku Rozrachunków Międzynarodowych (Bank for International Settlements), podczas konferencji organizowanej wspólnie z Bankiem Światowym, Deutsche Bundesbank i Official Monetary and Financial Institutions Forum (OMFIF). Luiz Awazu Pereira da Silva zauważył, że sektor finansowy ma okazję odgrywać pozytywną rolę w prośrodowiskowej transformacji sektora finansowego poprzez identyfikację zagrożeń związanych ze zmianami klimatu, wzmocnienie wiarygodności zielonych instrumentów finansowych oraz wspieranie inwestycji sektora prywatnego w nowe technologie związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym.
Rola złota ulegała znaczącym przemianom wraz z ewolucją międzynarodowego systemu walutowego. Doprowadziło to do stopniowego spadku roli złota w odniesieniu do trzech klasycznych funkcji pieniądza: środka wymiany, jednostki obrachunkowej oraz środka tezauryzacji. Był to proces stopniowej eliminacji tego kruszcu z systemu monetarnego. Należy jednak podkreślić, że okres braku oficjalnej roli złota w systemie monetarnym jest relatywnie krótki w porównaniu z czasem, kiedy pełniło ono wszystkie klasyczne funkcje pieniądza.
W ciągu ostatnich lat systematycznie rośnie zagrożenie atakami cybernetycznymi w systemie finansowym. Banki centralne jako kluczowe ogniwo w infrastrukturze krytycznej systemu finansowego są szczególnie „łakomym kąskiem” dla hakerów. W jaki sposób hakerzy najczęściej atakują banki centralne i czy są one odporne na ataki?
Banki centralne w 2023 r. kontynuowały politykę zwiększania rezerw złota. Trend ten trwa nieprzerwanie od globalnego kryzysu finansowego, pod wpływem którego nastąpiła decydująca zmiana nastawienia banków do złota.
Czy ludzkość nauczy się kontrolować ogień gwiazd? Fuzja termojądrowa, choć wciąż odległa, może fundamentalnie zmienić globalny paradygmat energetyczny i geopolityczny. O tym, dlaczego fizyka jądrowa to coś więcej niż technologia, opowiada prof. Michał Kowal z Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
Bruksela przekonuje, że unia oszczędności i inwestycji wzmocni rynek kapitałowy, co pobudzi wzrost gospodarczy, zwiększy konkurencyjność i korzystnie wpłynie na portfele.
Starotestamentowa historia o śnie faraona nie ma dobrego happy endu. Nawet jeśli po siedmiu latach obfitych nadejdzie siedem lat głodu i nędzy, w tej opowieści lata obfitości nie powracają jak bumerang. Nie ma zatem mowy, aby ten „cykl” zatoczył koło, tak jak chciałby tego Tomáš Sedláček, autor słynnej „Ekonomii dobra i zła”. Bo przecież, zgodnie z logiką narracyjną i starotestamentową symboliką liczb, owych siedem lat wcale tyle trwać nie musi…
W dobie skrótu informacji łatwo jest pomylić banki. A centralny jest tak różny od komercyjnego, jak koń od konika morskiego. Najlepiej te różnice widać, gdy mowa o zysku.
Lata restrykcyjnej polityki jednego dziecka w Chinach, a następnie pandemia i surowa strategia „zero COVID” odbiły się na liczbie urodzeń. Dzietność gwałtownie spadła, a społeczeństwo coraz szybciej się starzeje. W połączeniu z rosnącą długością życia to demograficzna bomba zegarowa.
Zimbabwe jest krajem o wyjątkowo turbulentnej historii monetarnej. Pokazuje ona między innymi, do czego może doprowadzić brak niezależności banku centralnego.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Unia Europejska coraz bardziej zacieśnia relacje polityczne, gospodarcze i handlowe z Republiką Mołdawii – jednym z najmłodszych państw Starego Kontynentu, które Rosja uznaje za swoją strefę wpływów.
Kraje Zachodu wyzbyły się kontroli nad gałęziami przemysłu o fundamentalnym znaczeniu dla transformacji cyfrowej, uzasadniając to chęcią ochrony środowiska. Skorzystały na tym zwłaszcza Chiny – zarówno gospodarczo, jak i politycznie.
Nie istnieje jedna ponadczasowa i prawdziwa historia o inflacji; ceny potrafią rosnąć z różnych powodów, a podnoszenie stóp procentowych to nie jedyne remedium – o czym starają się przekonywać Mark McGann Blyth i Nicolo Fraccaroli w „Inflation: A Guide for Users and Losers”.
Waluty cyfrowe powiązane z pieniądzem fiducjarnym, czyli stablecoins, mierzą się z nieuniknionym w ich sytuacji napięciem pomiędzy wiarygodnością a konkurencyjnością – czyli „paradoksem stablecoina". By go lepiej zrozumieć, w artykule analizujemy konkurencyjne strategie USA i Chin.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
