Bez specjalnych emocji świat przyjął rachunki, że Chiny właśnie wyprzedziły Amerykę pod względem produktu krajowego brutto według siły nabywczej. Michael Snyder wylicza inne parametry, w których Chiny są już światowym liderem: handel zagraniczny, najwięcej doktoratów technicznych, największy producent energii słonecznej i wiatrowej, największy rynek sprzedaży samochodów, największe rezerwy walutowe na świecie , największy producent złota, globalny lider w patentach i publikacjach naukowych (wkrótce) i inne. Pointa z ostatnich dni: chiński inwestor kupił słynny hotel Waldorf Astoria w Nowym Jorku.
Trzy materiały na temat gospodarki na Ukrainie . Pierwszy to obszerny artykuł Ośrodka Studiów Wschodnich na temat dramatycznego stanu gospodarki ukraińskiej w warunkach wojennych (dużo danych ze źródeł ukraińskich). Przewidywany spadek PKB 8-10 procent w tym roku. Jeden z niewielu pozytywów – znakomity urodzaj, choć na wschodzie nawet rolnictwo ponosi straty ze względu na zaminowanie pól. Rząd ratuje budżet nowymi podatkami, nie wprowadza jednak reform systemowych – wojna jest tylko pretekstem do ich wstrzymania – twierdzi Tadeusz Iwański.
Drugi tekst to analiza Kyiv Post możliwości przetrwania zimy przez Ukrainę przy utrzymujących się zerowych dostawach gazu ziemnego z Rosji. Na 5 zimowych miesięcy przy zastosowaniu reżimu oszczędnościowego w ciepłownictwie (dostawy zmniejszone o 30 proc.), gospodarstwach domowych (minus 10 proc.) i braku dostaw dla przemysłu chemicznego, Ukraina potrzebuje 26 mld metrów sześciennych. 9,8 mld ma w zapasach, 10 mld wydobędzie, 6,2 mld zaimportuje z Polski, Węgier i Słowacji.
Wreszcie Susan Schadler, była funkcyjna w MFW,rozważa, co powinien zrobić fundusz w sprawie programu wspierania Ukrainy, który się rozsypał już w kilka miesięcy po przyjęciu. Ukraina potrzebuje więcej środków finansowych, jej sytuacja gospodarcza jest znacznie gorsza, deficyt budżetu i Naftohazu wyższy niż przewidywano, maleją rezerwy walutowe, rośnie dług zagraniczny. Reformy zostały wstrzymane, m.in. upłynnienie kursu hrywny, podobnie prywatyzacja. Być może częścią znowelizowanego programu powinna być restrukturyzacja długu Ukrainy (np. via wydłużenie zapadalności obligacji).
The Economist pisze o ustaleniach Banku Światowego na temat kosztów kapitalizmu kolesiów w Tunezji i Egipcie. W Egipcie politycznie ustosunkowane firmy w epoce prezydenta Mubaraka zatrudniały 11 procent ludzi , ale przechwytywały 60 procent zysków. 71 procent firm ustosunkowanych politycznie było chronionych co najmniej trzema barierami handlowymi. 45 procent działało w sektorach energochłonnych – otrzymywały energię po preferencyjnych cenach. W Tunezji firmy powiązane lub należące do prezydenta Ben Alego i jego rodziny gromadziły 21 procent zysków wszystkich firm, zatrudniając zaledwie 1 procent ludzi i wytwarzając 3 procent wartości dodanej. W Egipcie pod rządami wojskowym kapitalizm kolesiów powraca.
To tylko pozornie dobry pomysł wydawać więcej – tak Jeremy Warner z Telegraph komentuje ostatnie wezwania MFW do inwestycji publicznych w infrastrukturę. Gospodarka francuska cienko przędzie nie dlatego, że brakuje tam inwestycji– ma jedną z najlepszych infrastruktur na świecie. Inwestycje rządowe często powiązane są z rozdawnictwem wyborczym i nieefektywne ekonomicznie (np. zamiast wydawać ogromne środki na tak błyskotliwe projekty jak koleje wielkich prędkości , znacznie lepiej można by je wydać na modernizację istniejącej sieci transportowej. Problemy Europy biorą się nie z braku wydatków rządowych, lecz braku reform strukturalnych, w tym rynku pracy, fatalnego systemu monetarnego (euro), kiepskich rządów i niesprawności systemu politycznego.
Zimną wojna z biznesem rozpoczęły Rosja i Chiny – pisze znany politolog Ian Bremmer. W Chinach wielkie śledztwa przeciwko największym korporacjom światowym, w Rosji zakaz importu wielu produktów, ograniczenia w funkcjonowaniu zachodnich korporacji i nowe prawo umożliwiające konfiskatę ich majątku.
Znany zarządzający funduszami inwestycyjnymi Bill Gross napisał swój pierwszy list do inwestorów po odejściu z Pimco. Trzeba pogodzić się z nową rzeczywistością na rynkach. Rynki są przewartościowane, obligacje cenione zbyt drogo (to nie jest normalne, jeśli trzyletnie obligacje niemieckie maja rentowność minus 10 punktów bazowych), a wskaźniki P/E na rynku akcji ponieważ dyskontuje się zyski bardzo niską stopą procentową – zbyt wysokie. Po siedmiu latach tłustych nadchodzi siedem lat chudych, obligacje mogą przynieść maksimum 3-4 procent, akcje 5-6 procent jak dobrze pójdzie. Najlepsza strategia – elastyczne poszukiwanie zysków w bardzo szerokim spektrum aktywów. A ponadto: idź na emeryturę później, więcej oszczędzaj, zaakceptuj zmieniony standard życia.
Firmy zajmujące się ropą z łupków w sprawozdaniach dla inwestorów podają, że mają znacznie wyższe zasoby ropy, niż w sprawozdaniach dla Komisji Papierów Wartościowych – ustalił Bloomberg. Sceptycy uważają, że hossa na akcje tych firm wkrótce się skończy.
W końcu listopada Szwajcarzy głosują w referendum dotyczącym rezerw złota. Miałoby nakazać trzymanie 20 procent aktywów szwajcarskiego banku centralnego SNB w postaci złota, zakazywało jego sprzedaży i kazało przechowywać w całości w Szwajcarii. Wiceprezes SNB argumentuje na różne sposoby, że to ograniczyłoby możliwość prowadzenia polityki pieniężnej przez bank, pozbawi go dochodów (złoto nie przynosi odsetek), część złota trzymana w Wielkiej Brytanii i Kanadzie (30 procent zasobów) spełnia postulat dywersyfikacji i dostępności do rynku, gdyby trzeba było je sprzedać. Ciekawe, że jeden z argumentów wydaje się logicznie nieprawdziwy (na stronie 5 materiału ) –nie każde powiększenie sumy bilansowej wymagałoby dokupienia złota, o ile wcześniej procent złotych rezerw wyraźnie przekroczyłby wskaźnik jednej piątej. Dlatego nie musiałoby to prowadzić do stopniowej zamiany wszystkich rezerw na złoto, przed czym ostrzega wiceprezes SNB.
Lektura na sobotę. Krzepiący esej w The Economist na temat książki. Zmienia się jej forma, coraz więcej książek wydawanych jest własnym sumptem, plajtują księgarnie, ale ludzie czytają coraz więcej.
W ostatnich miesiącach ceny ropy naftowej utrzymywały się w relatywnie wąskim przedziale wahań. Główne czynniki wpływające na rynek tego strategicznego surowca to eskalacja działań wojennych w kilku regionach świata oraz polityka krajów OPEC.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
