Rynku nieruchomości, quo vadis?
Kategoria: Trendy gospodarczeOtoczenie jest trudne. Pandemia, wojna w Ukrainie, inflacja, wzrost kosztów, brak kadr. Choć dziś dominuje niepewność, to rynek nieruchomości podlega długoterminowym trendom.
Zaczynamy od komunikatu GUS o długu, deficycie, dochodach i wydatkach sektora publicznego. A ponadto wciąż warto przeczytać o wydarzeniach wokół Grecji, planach Paula Volckera, o tym jak równoważyć budżet amerykański, o raporcie Transparency International na temat lobbyingu. Na koniec ranking miast do życia.
GUS opublikował komunikat dotyczący długu i deficytu sektora instytucji samorządowych i rządowych w 2014 roku. Przy PKB 1728,7 mld zł deficyt sektora wyniósł 55,2 mld (3,2 proc. PKB) a dług 866,5 mld zł (50,1 proc. PKB) i był tylko o 60 mld niższy niż rok wcześniej. Mimo umorzenia 130 mld obligacji i przejęcia dodatkowych środków z OFE, zarówno jednorazowo w lutym 2014 r., jak i potem, w ramach t.zw. suwaka. Najciekawsza informacja pokazuje zmiany w wydatkach od 2011 roku. W tym czasie nakłady brutto na środki trwałe (inwestycje) zmalały z 91,3 mld zł do 76,3 mld (o 16,4 procent), a wydatki na świadczenia społeczne wzrosły z 243,5 do 281 mld zł, t.j o 15,4 procent. >>Komunikat
Do grona instytucji przygotowujących się do wyjścia Grecji ze strefy euro dołączył Europejski Bank Centralny, który, według Reutersa, bada możliwość wprowadzenia kwitów IOU jako równoległej waluty w Grecji. Pociągnęłoby to za sobą zapewne wycofywanie depozytów mieszkańców, by mieć środki na utrzymanie, a następnie konieczność większego dofinansowania banków greckich przez EBC.
Dyplomacja instytutowa. Ambrose Evans-Pritchard relacjonuje wystąpienie ministra finansów Grecji w Brookings Institution i szefa eurogrupy ministrów finansów, Jerome Dijssenbloema w Peterson Institute. Varoufakis powiedział, że Grecję poddano z premedytacją „polityce duszenia za pomocą płynności”, a Dijssenbloem, że rząd grecki wykazał się wielką naiwnością w negocjacjach z kredytodawcami. Może to doświadczeni akademicy, ale nie politycy – powiedział.
Daily shot z 18 kwietnia publikuje wykresy m.in. dotyczące CDS długu greckiego (wskazują na gwałtownie rosnące prawdopodobieństwo niewypłacalności), rentowności obligacji 10- letnich w Niemczech (spadła do zaledwie 0,072 procenta), szwedzkich (spadek do 0,23 proc.) i portugalskich (rentowność wzrosła do 2 proc.).
Ciekawostka – perpetual bonds coraz modniejsze w Azji. Daily shot pokazuje wykres, z którego wynika, że w 2014 roku nastąpił gwałtowny wzrost emisji perpetuals do 60 mld dol., w tym roku już do prawie 30 mld (w poprzednich latach emisje wynosiły na ogół kilka mld dolarów rocznie). Perpetuals to obligacje nigdy nie zapadające, czyli takie, które nigdy nie będą wykupione.
Briefing The Economist poświęcony jest stanowi chińskiej gospodarki. Kapitał odpływa z kraju, publiczne finanse są coraz bardziej napięte, złe długi rosną. Ciemne chmury zgromadziły się nad sektorem nieruchomości i mieszkaniowym, jednak zdaniem tygodnika daleko jeszcze do koszmaru. Drugi problem to zadłużenie sięgające 300 procent PKB, głównie korporacyjne i sektora finansowego. Ponieważ nasiliły się tendencje deflacyjne, a wzrost jest wolniejszy, nominalny PKB urósł tylko o 5,8 procent w I kwartale, co utrudni wyjście z długów. Ogólnie jednak The Economist nie jest czarnowidzem. Podkreśla, że rząd stara się przeprowadzić reformy i zliberalizować sektor finansów, dać więcej środków finansowych lokalnym władzom i ograniczyć biurokrację. >>Polecamy: Pekin czyści finanse w regionach
Ponieważ Rand Paul, jeden z kandydatów republikańskich na stanowisko prezydenta USA, zapowiedział zrównoważony budżet, Ed Dolan podpowiada jak to osiągnąć. Po pierwsze należy likwidować deficyt strukturalny, a nie po prostu deficyt, by nie działać procyklicznie. Po drugie, należy przestrzegać zasady neutralności budżetowej, to znaczy tak zarządzać podatkami i wydatkami, by jak najmniej przeszkadzać funkcjonowaniu gospodarki rynkowej, po trzecie wskazane jest rozciągnięcie zasady złotej reguły obowiązującej w poszczególnych stanach (strukturalne zbilansowanie budżetu operacyjnego) na budżet federalny.
Paul Volcker, były szef FED, pisze w Washington Post, o potrzebie reformy regulacyjnej finansów, gdyż od lat 30. XX wieku system, mimo zmian, jak np. ustawa Dodda-Franka, pozostał z grubsza nienaruszony i nie odpowiada współczesnym zagrożeniom, innowacjom finansowym etc. Zarys tej reformy ma być wkrótce opublikowany przez Volcker Alliance.
Kilka dni temu cytowałem komentarz Roberta Reicha o pracujących biedakach i niepracujących bogaczach. Paul Roderich Gregory z Uniwersytetu w Houston polemizuje z nim na stronie Forbes i przypomina ustalenia ekonomistów: tylko 32 procent miliarderów amerykańskich z listy 400 Forbes z 2011 roku należy do bardzo bogatych rodzin (60 procent w 1982 roku), 69 procent miliarderów z listy 2011 roku zaczęło samodzielnie swój biznes (tylko 40 procent w 1982 roku). Co zaprzecza rzekomo gigantycznej skali transferu bogactwa dzięki dziedziczeniu.
Transparency International opublikowała raport o lobbyingu. Oceniała trzy kategorie: przejrzystość, uczciwość (kodeks etyczny lobbystów) i równość dostępu do polityków dla różnych grup lobbystów (w Polsce np. preferowane są związki zawodowe). Polska uzyskała 33 punkty (na 100 możliwych), najlepiej wypadła Słowenia (55 punktów). Wynik Polski jest nienajgorszy – Francja ma 27 punktów, Niemcy 23 punkty, Włochy 20 punktów, natomiast Komisja Europejska 53, a Parlament Europejski 37 punktów. Tylko 7 krajów, w tym Polska, na zbadanych 19, ma specjalne regulacje dotyczące lobbyingu.
Ciekawy tekst Macieja Samcika o tym, że „wkrótce przestaniemy w banku potrzebować tylko kredytu, zaczniemy gromadzić oszczędności, inwestować pieniądze i będziemy częściej wachlować kartą płatniczą. A więc będziemy dla każdego banku coraz cenniejszym aktywem. (…) Pojawiają się już firmy, które zamierzają korzystać z tego nowego trendu – uświadamiać klientowi jego wartość i pomagać mu wycisnąć z bankowca siódme poty, grożąc przeniesieniem całych finansów klienta do konkurencji. Takie firmy zakładają byli bankowcy, którzy znają od podszewki mechanizm działania banków. I wykorzystają tę wiedzę po to, by postawić bank pod ścianą. To tacy profesjonalni negocjatorzy cen, marż, prowizji”.
Doroczny ranking miast, w których najlepiej się żyje firmy Mercer: Wiedeń przed Zurychem, Auckland, Monachium i Vancouver. Paryż na 27-29 miejscu razem z Adelajdą i San Francisco, Londyn na 40, Nowy Jork na 44. Warszawa razem z Wilnem na 79-80 miejscu. Praga 68., Budapeszt 75. Warszawa i Wrocław (aktualnie zamykający pierwszą setkę) znalazły się w czołówce miast posuwających się w rankingu w górę. Moskwa, Kijów i Buenos Aires najbardziej spadły.
Analiza obejmuje 39 czynników, w tym otoczenie polityczne i społeczne, otoczenie ekonomiczne ( wymiana walut , usługi bankowe), czynniki socjo-ekonomiczne (media, cenzura), kwestie medyczne, edukacji, usług publicznych, rekreacji, dostępności dóbr konsumpcyjnych, mieszkań i sprawy środowiska naturalnego (zanieczyszczenie, katastrofy naturalne).
