VoxEU przypomina artykuł Jeana Tirole’a, który w poniedziałek 13.X. został ogłoszony laureatem tegorocznej ekonomicznej nagrody Nobla. Tekst na temat czterech zasad efektywnego państwa, z 2007 roku, poświęcony jest niezbędnym reformom we Francji i nie stracił aktualności. Dla reform i restrukturyzacji państwa niezbędny jest konsensus polityczny i społeczny (ze związkami zawodowymi – Szwecja, Kanada), konkurencja w usługach publicznych, niezależna ocena każdego rozwiązania wprowadzanego przez państwo oraz właściwy system oceny efektywności pracy oraz zachęt i kar dla menedżerów sektora publicznego. >>artykuł
Nagrodę skomentował też na swoim blogu prof. Witold Kwaśnicki: „Znów jest to ‘matematyczny Nobel’ z ekonomii. Moja pierwsza myśl jaka przyszła mi do głowy po ogłoszeniu decyzji to: „Komitecie Noblowski, proszę zmień płytę”. Wyraźnie widać, że w przyznawaniu nagrody Nobla z ekonomii dominują głosy ekonometryków, ekonomistów matematycznych. Nagrody Nobla w przeważającej liczbie trafiają do sprawnych matematyków, a nie do ekonomistów, którzy wytyczają nowe kierunki myślenia w ekonomii. Widać też wyraźną dominację głównego nurtu w ekonomii (mainstream economics) zdominowanego przez myślenie keynesowskie”.
Dla odmiany Alex Tabarrok pozytywnie pisze o jednej z najciekawszej jego zdaniem prac Jeana Tirole’a na temat motywacji, jak różnie mogą być interpretowane zachęty. Na stronie marginalrevolution.com także więcej wpisów na temat prac Noblisty.
Dlaczego gospodarka światowa jest tak słaba – na to pytanie próbuje odpowiedzieć Robert Samuelson. Ożywienie po kryzysie jest inne niż w przeszłości z trzech powodów. Po pierwsze, obawy przed powtórzeniem kryzysu, skłaniają firmy i ludzi do oddłużania się i do oszczędności, a nie konsumpcji. Po drugie, dziedzictwo handlowych nierównowag ostatnich dwóch dekad – skończył się boom eksportowy na produkty m.in. chińskie i południowokoreańskie i oraz dla dostawców surowców do ich produkcji (Australia, Brazylia), finansowany konsumpcją w USA i Europie. Po trzecie, czynnik demograficzny – starzenie się zamożnych społeczeństw dobrobytu.
Czy usługi mogą zastąpić przemysł jako główny czynnik wzrostu gospodarczego i konwergencji w krajach rozwijających się? Zdaniem Daniego Rodrika tylko w niewielkim stopniu, gdyż nie mają zdolności tworzenia takiej liczby produktywnych miejsc pracy jak industrializacja, a tylko część usług jest w sektorach podlegających wymianie i konkurencji międzynarodowej jak finanse czy ITC.
Podatki powyżej 50 proc. są niemoralne – pisze Roger Bootle. Nic nadzwyczajnego w jego tekście nie ma, ale jedna obserwacja jest całkiem przytomna i dlatego warto go przeczytać. Otóż 50 proc. nie jest granicą abstrakcyjną, nawet jeśli marginalna stawka podatkowa jest niższa. Jeżeli państwo w ten czy inny sposób przejmuje ponad 40 proc. produktu krajowego (dochody finansów publicznych), a część ludzi płaci niskie podatki, to oznacza, że wielka grupa płaci ponad 50 procent, czyli odbierana im jest ponad połowa tego, co wypracowali.
Z kolei investors.com komentuje z aprobatą wypowiedź znanego muzyka Bono, że Irlandia przeżywa pierwszy w swojej historii okres prosperity dzięki niskim podatkom.
We Włoszech Beppe Grillo, lider największej partii opozycyjnej – Ruchu 5 Gwiazd – zapowiedział wystąpienie ze strefy euro tak szybko jak to jest możliwe. Ambrose Evans-Pritchard uważa, że to zapowiedź „wielkiej rewolty” we Włoszech i relacjonuje swoją rozmowę ze współzałożycielem Ruchu i ekonomicznym guru Gianroberto Casaleggio.
Co się dzieje w Rosji? Zerohedge kompiluje doniesienia mediów m.in. na temat upadku rubla i prób jego powstrzymania przez bank centralny, możliwości wprowadzenia kontroli cen, spadku oszczędności rublowych i ich zamianie na dolary, oraz o porozumieniach finansowych i handlowych Rosji z Chinami.
Duet Reinhardt – Rogoff publikuje zaś kilka ciekawych liczb z Wenezueli. PKB per capita jest niższy o 2 procent niż w 1970 roku, w tym samym czasie PKB w Chile potroił się. Wenezuela jest nieformalnym bankrutem – zalega 3,5 mld dol. za import farmaceutyków, 4 mld jest winna liniom lotniczym, 2 miliardy nie zapłaciła za żywność. Produkcja ropy od 1997 roku obniżyła się o połowę a państwowa firma naftowa notorycznie nie płaci dostawcom i partnerom. Kraj który ma ogromne zaległości płatnicze wewnątrz, ma też wielkie szanse zbankrutować wobec wierzycieli zagranicznych. Specjalizujący się w analizie upadłości państw duet znanych ekonomistów zajął się Wenezuelą z powodu ataków prezydenta tego kraju na krytyków, którzy piszą o nadchodzącym bankructwie. Wenezuela ogłaszała niewypłacalność 11 razy od 1826 roku, ostatnio w 2004.
Ciekawostka – wydałoby się, że w energetyce i przemyśle źródeł energii trudno zbankrutować. A jednak oto lista dziesięciu największych bankructw historii, którą otwiera Enron. W środku znajduje się koncern Texaco. Pod koniec znajdziemy zaś z ostatnich dwóch lat dwie firmy węglowe z USA, chińskiego producenta paneli słonecznych i brazylijską firmę naftowo-gazową multimilionera Batisty. Przyczyny? Od nadużyć, przekrętów i błędów w Enronie, przez presję rynku (firmy węglowe, nadprodukcja paneli) na nadmiernym zadłużeniu kończąc.
OF
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
