Pół wieku spowolnienia

Według McKinseya jeśli tempo wzrostu produktywności utrzyma się na poziomie z ostatnich 50 lat, to ze względów demograficznych tempo wzrostu PKB obniży się o 40 proc. Dziś w przeglądzie również o ograniczeniach w transferze kapitału w Grecji, edukacji on-line, imporcie węgla australijskiego do Polski oraz likwidacji Eurolot.
Pół wieku spowolnienia

finanse-publiczneMcKinsey opublikował nowy raport rozważający, czy w następnych 50 latach świat może się rozwijać w takim tempie jak dotychczas. Analiza dotyczy 19 krajów grupy G20 i Nigerii. Wszystkie kraje, z wyjątkiem Nigerii właśnie, przejdą w najbliższym 50-leciu przez szczyt zatrudnienia. Niemcy, Włochy, Rosja i Japonia już przeszły, Chiny w 2024 roku, Brazylia w 2041, Indie w 2061. Jeśli tempo przyrostu produktywności utrzyma się na poziomie z ostatnich 50 lat, to ze względów demograficznych tempo wzrostu PKB obniży się o 40 proc. (z 3,6 do 2,1 proc.), a wzrostu gospodarczego per capita o 19 proc. Przykładowo tempo wzrostu PKB per capita w Korei Południowej spadnie z 5,8 proc. w poprzednim 50-leciu do 4,3 proc. rocznie w następnej 50-leciu, we Francji z 1,8 do 1,7 proc., w Niemczech z 1,5 do 1,4, a w Stanach Zjednoczonych z 1,9 do 1,3 proc.

demografiaRównocześnie tempo wzrostu ludności zmniejszy się, a w licznej grupie krajów liczba mieszkańców wręcz będzie się zmniejszać. Dlatego spadki tempa wzrostu PKB ogółem będą wyższe – w Niemczech z 2,2 do 1,0 proc., w USA z 2,9 do 1,9 proc., w Korei z 7,0 do 4,3 proc., w Chinach z 7,5 do 5,3 proc. Gdyby tempo wzrostu PKB miało być takiej, jak w poprzednich 50 latach, tempo wzrostu produktywności musiałoby być o 80 proc. wyższe, co wydaje się niemożliwe.

makroekonomiaNajwyższy wzrost gospodarczy w 2015 roku Komisja Europejska przewiduje w Irlandii – 3,5 proc., najniższy (ale jednak wzrost, recesji ma nie być w żadnym z państw Unii) w Chorwacji – 0,2 proc. W 2016 roku najwyższy wzrost osiągną Irlandia i Łotwa (po 3,6 proc.), najniższy znowu Chorwacja i Bułgaria – 1,0 proc. Dynamika inwestycji w najwyższa będzie w 2015 roku w Irlandii (9,7 proc.) i Grecji 8,0 proc. Najniższa w Bułgarii, Chorwacji i na Cyprze, gdzie inwestycje zmaleją. W 2016 roku wzrost inwestycji w Grecji przyspieszy do 15 proc., w Irlandii pozostanie wysoki (8,9 proc.), znowu zmaleją inwestycje w Bułgarii, a także na Węgrzech.

Bezrobocie w Niemczech w latach 2015-2016 spadnie poniżej 5 proc., a około 5 proc. wyniesie w Austrii. Bardzo niskie będzie także w Estonii (w latach 2015-2016 odpowiednio 6,8 i 5,9 proc.). Najniższy, bo jednocyfrowy dług publiczny w relacji do PKB będzie w Estonii, poniżej 30 proc. wyniesie w Bułgarii , w okolicach 40 proc. w republikach bałtyckich, Danii, Szwecji i Rumunii.

uslugiNiemieccy ekonomiści z German Institute for Economic Research testują pomysł obligacji powiązanych z PKB dla Grecji (przy stopie wzrostu 3 proc., jaką Grecja miała w ciągu ostatnich 50 lat, oprocentowanie wynosiłoby 4 proc., przy niższej o 1 punkt oprocentowanie też byłoby o punkt niższe, przy wyższej – wyższe). Taka propozycję zgłosił minister finansów Grecji Yanis Varoufakis w tym tygodniu i ekonomiści z DIW podkreślają jej zalety. Zamiana części długu na takie właśnie obligacje zmniejszyłaby zagrożenie niewypłacalnością w przypadku wzrostu gospodarczego niższego niż zakładany, będzie zachęcała rząd grecki do reform gospodarczych, zmniejszy wynikający z porozumień z wierzycielami przymus prowadzenia w istocie procyklicznej polityki fiskalnej. Natomiast dla rządu niemieckiego (i innych wierzycieli) oraz podatników przyniesie mniejsze ryzyko kredytowe. Słabość rozwiązania polega natomiast na zmniejszeniu przewidywalności wysokości płatności odsetkowych.

wywiadyPonieważ jednak porozumienie z wierzycielami jest mocno niepewne, Grecy wycofują pieniądze z banków. Co z nimi robią ? Pod kafelek w łazience, do ogródka albo w bezpieczne pudełko, sprytnie ukryte w urządzeniu do klimatyzacji na balkonie – twierdzi taksówkarz z Aten, z którym rozmawiał reporter Bloomberga. Depozyty zmniejszyły się z 237,5 mld euro w 2009 roku do 160 mld w końcu 2014, a następne 15 mld Grecy wycofali w styczniu 2015, kiedy wygrana Syrizy stała się faktem.

Jeśli proces będzie trwał i pogłębiał się, być może potrzebna będzie jakaś forma kontroli kapitałowej. Grexit może nie być przeprowadzony w formule big bang, lecz stopniowo, zaczynając właśnie od ograniczeń w transferze środków z Grecji do strefy euro (>>więcej).

1aNauka on-line nie musi prowadzić do pogorszenia jakości edukacji, natomiast zasadniczo obniża jej koszty. Niestety pracodawcy nie doceniają dyplomów uzyskanych w nauczaniu on-line, zwłaszcza prywatnych szkół – wynika z nowych analiz ekonomistów z Uniwersytetu Harvarda i Berkeley. 10 -proc. wzrost udziału studentów on-line w całej ich liczbie redukuje opłaty za naukę o 1,4 proc. Z kolei eksperyment z 10 000 fikcyjnych CV, rozesłanych do potencjalnych pracodawców, w których część aplikantów skończyła kurs on-line, a część „normalny” pokazał, że pracodawcy częściej odpowiadają na CV z tradycyjnym wykształceniem w życiorysie, niż dyplomem on-line (pracodawcy reagują w odpowiednio 8,5 i 6,3 proc. przypadków). Natomiast wyniki badań nad jakością kształcenia są sprzeczne. W niektórych przypadkach nie zaobserwowano pogorszenia jakości wyników w kursach on-line w porównaniu z face to face, w niektórych takie pogorszenie miało miejsce. (>>czytaj więcej o stratach wynikających z powszechnej edukacji).

praca2Kilka dni temu pisaliśmy o zagrożeniu zniszczeniem baterii koksowniczych z powodu braku węgla ze strajkującej Jastrzębskiej Spółki Węglowej dla koksowni grupy Arcelor Mittal. W czwartek Arcelor podał, że poradzili sobie – węgiel koksujący dla Zdzieszowic będzie pochodził z Australii.

 

wiadomosciDeficytowa od lat państwowa firma Eurolot przestaje latać (od 1 kwietnia) i zostanie zlikwidowana. Jej majątek, w tym 10 samolotów Bombardier, przejmuje LOT. Informacja PAP nie podaje na jakich zasadach odbywa się przejęcie.

 

finanse-publiczne
demografia
makroekonomia
uslugi
wywiady
1a
praca2
wiadomosci

Otwarta licencja


Tagi