Agencja Moody’s obniżyła rating Japonii, ale Goldman Sachs uważa, że giełda w Tokio będzie rosnąć w 2015 roku szybciej niż inne. A ponadto o polityce makroekonomicznej USA, Europy i Japonii, bankructwie Wenezueli, sytuacji finansowej Rosji, czarodziejskiej różdżce Brada deLong i nieszczęściu złotych żuków.
Moody’s obniżył rating Japonii ponieważ decyzja o zaniechaniu drugiego etapu podwyżki podatku obrotowego stawia pod znakiem zapytania plany dotyczące zmniejszenia deficytu budżetowego i opanowania wzrostu długu publicznego. Rząd premiera Abe planował zmniejszenie deficytu pierwotnego o połowę do 2015 roku i całkowitą jego likwidację do 2020 roku. Polityka rządu zmierzająca do wyjścia z deflacji i wzrostu gospodarczego wydaje się coraz mniej skuteczna- stąd obniżenie ratingu – twierdzi Moody’s.
Tymczasem pojawiają się pierwsze prognozy na 2015 rok. Goldman Sachs (jak relacjonuje zerohedge) uważa, że w najbliższym roku najbardziej wzrośnie giełda w Tokio (indeks Topix), nieco wolniej Europa, jeszcze wolniej giełdy azjatyckie poza japońską, a najsłabiej amerykańska. Licząc w dolarach Topix wzrośnie o 9 procent, a S&P zaledwie o 3 procent. Podobnie ma być do 2017 roku włącznie.
Komentator Reutersa Anatole Kaletskypisze o ujednoliceniu polityk makroekonomicznych w USA, Japonii i Europie – kombinacja polega na maksymalnej stymulacji monetarnej i neutralnej polityce fiskalnej (tej oceny zdaniem autora nie zmienia zakończenie QE w Stanach Zjednoczonych). Jeżeli nowa polityka makroekonomiczna i stymulacja monetarna w Europie i Japonii przyniesie równie pozytywne rezultaty jak w Ameryce, to można się spodziewać ożywienia gospodarczego, poprawy stanu finansów publicznych i zmniejszenia bezrobocia. W efekcie – hossy na giełdach – twierdzi Kaletsky.
Tymczasem Nouriel Roubini te same wydarzenia interpretuje zupełnie inaczej. Ostatnia decyzja o zwiększeniu skali luzowania ilościowego Japonii to otwarcie nowej rundy w wojnie walutowej. Tym samym tropem łagodzenia polityki monetarnej, by nie utracić konkurencyjności wobec Japonii pójdą Chiny, Korea, Tajwan, Singapur i Tajlandia. Również ECB oraz banki Szwajcarii, Szwecji i Norwegii oraz centralnej Europy wejdą w proces luzowania ilościowego, by zapobiec aprecjacji walut.
Paolo Manasse (uniwersytet w Bolonii) uważa, że należy skasować europejski Pakt Stabilizacji i Wzrostu, gdyż nie sprzyja ani stabilizacji, ani wzrostowi, a polityka fiskalna przez niego stała się procykliczna.
Brad deLong (Uniwersytet Kaliforni) pisze co zrobiłby, gdyby miał magiczną różdżkę. Po pierwsze wprowadził jako cel FED wzrost nominalnego PKB o 7 procent rocznie. Po drugie podwyższył płace nauczycieli w szkołach publicznych o 50 procent, w zamian za radykalne skrócenie kadencji czyli czasu etatowego zatrudnienia (de facto chodzi o możliwość zwalniania najsłabszych nauczycieli). Po trzecie – podwyższył kwotę legalnych imigrantów z około miliona rocznie do 2,5 miliona.
FT w komentarzu redakcyjnym powtarza ostrzeżenia Aslunda, Havrylyshyna i Acemoglu w sprawie zagrożenia Ukrainy przez wielki kryzys finansowy (Obserwator informował o ich tekście wczoraj). Natomiast Kyiv Post publikuje kolejny głos zachęcający Ukrainę do radykalnych reform gospodarczych i finansowych – tym razem Ivana Miklosa, autora reform na Słowacji.
Wygląda na to, że pierwsza definitywną ofiarą spadających cen ropy będzie Wenezuela. Prawdopodobieństwo bankructwa liczone na podstawie wyceny CDS-ów wynosi od 63 (dwuletnie) do 80 procent (pięcioletnie CDS). Rentowność obligacji doszła do 21 procent.
Z kolei sytuacja Rosji jest gorsza niż się zazwyczaj sądzi – pisze Anders Aslund w miesięczniku niemieckim Capital. W tym roku istotny jest spadek rezerw i odpływ kapitału oraz spadek cen ropy. W przyszłym roku dojdzie do dalszego odpływu kapitału i spadku rezerw walutowych, przy równocześnie wysokiej inflacji i stopach procentowych. Dlatego prognoza obniżenia się produktu krajowego tylko o 1 procent wydaje się optymistyczna.
Prezydent Rosji Władimir Putinogłosił w czasie wizyty w Turcji rezygnację z projektu budowy gazociągu South Stream, który miał dostarczać gaz m.in. do Austrii, Włoch i krajów bałkańskich. U źródeł tej decyzji jest pogarszająca się sytuacja finansowa Rosji i Gazpromu (koszt projektu 40 mld dol.) i ograniczone możliwości inwestycyjne. Równocześnie Rosja obniżyła o 6 procent ceny gazu sprzedawanego Turcji i zapowiedziała zwiększenie dostaw do tego kraju.
Sedlak&Sedlak przygotował raport o wynagrodzeniach w bankowości w 2013 roku. Najwyższe były w woj. mazowieckim (mediana 7000 zł), w następnym na liście województwie dolnośląskim wynosiły już tylko 5280 zł. Najniższe wynagrodzenia były w woj. podkarpackim 3500 zł. Mediana płac szeregowych pracowników bankowości w Polsce wynosiła 3500 zł, specjalistów 6000, kierowników 9000 a na poziomie dyrektorów – zarządu 17 tys. zł. Wynagrodzenia kobiet były 15-25 procent niższe.
Wakacje w pracy? Czemu nie? Coraz częściej można pracować zdalnie, więc bierze się kilka dni urlopu, dokłada kilka dni zdalnej pracy i oddala z rodziną na quasiwakacje – relacjonuje CNN. Dotyczy pracowników IT, finansów, mediów cyfrowych i konsultingu.
Złote żuki (golden bugs) są niepocieszone po odrzuceniu w referendum szwajcarskim częściowego powiązania franka ze złotem. Jim Quinn z blogu „Płonąca Platforma” pokazuje wykres cen złota i długu publicznego USA, z którego wynika, że mniej więcej dwa lata temu dość ścisła przez ponad 10 lat korelacja załamała się. Dług rośnie w tempie 2,5 mld dolarów dziennie, a złoto tanieje. Jego zdaniem FED, jego właściciele z Wall Street i politycy z Waszyngtonu korzystając z nieprzejrzystości rynku złota manipulują instrumentami papierowymi i pochodnymi złota nie dopuszczając do wzrostu jego ceny. Bankierzy na razie wygrywają. Ale czy będą w stanie dusić cenę złota w nieskończoność? Podbijać rynek akcji w nieskończoność? Postawisz na babcię Yellen, czy na złoto? – pyta autor.
Rola złota ulegała znaczącym przemianom wraz z ewolucją międzynarodowego systemu walutowego. Doprowadziło to do stopniowego spadku roli złota w odniesieniu do trzech klasycznych funkcji pieniądza: środka wymiany, jednostki obrachunkowej oraz środka tezauryzacji. Był to proces stopniowej eliminacji tego kruszcu z systemu monetarnego. Należy jednak podkreślić, że okres braku oficjalnej roli złota w systemie monetarnym jest relatywnie krótki w porównaniu z czasem, kiedy pełniło ono wszystkie klasyczne funkcje pieniądza.
Banki centralne w 2023 r. kontynuowały politykę zwiększania rezerw złota. Trend ten trwa nieprzerwanie od globalnego kryzysu finansowego, pod wpływem którego nastąpiła decydująca zmiana nastawienia banków do złota.
Ceny złota osiągnęły rekordowe poziomy w pierwszym tygodniu marca 2024 r., generując tym samym dyskusję na temat zalet inwestowania w ten szlachetny metal. Wbrew pozorom, nie jest to takie oczywiste. Chętnych jednak do kupna złota nie brakuje. Nie bez przyczyny nazywane jest bowiem diabelskim kruszcem płatającym różnego rodzaju figle. Najlepiej przekonał się o tym nie kto inny, jak były premier Wielkiej Brytanii Gordon Brown.
Kiedyś skomplikowane operacje w sieci dla anarcho-kapitalistów, wkrótce forma aktywów inwestycyjnych dla amerykańskich emerytów dostarczana przez miliarderów z Wall Street – bitcoin przez prawie 17 lat przeszedł długą drogę.
Czy realizacja amerykańskiego snu na kredyt zakończy się koszmarem? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć R. Christopher Whalen w książce „Inflated: Money, Debt, and the American Dream”.
Do końca 2025 r. mają zakończyć się unijno-indyjskie negocjacje umowy o wolnym handlu. Ma to być porozumienie przynoszące obu stronom nie tylko ekonomiczne korzyści.
Białoruski dyktator w ostatnich latach ostatecznie zdegenerował gospodarkę. – Pojawiają się szalone pomysły Łukaszenki o sprowadzeniu 150 tys. Pakistańczyków, co powoli jest wdrażane – stwierdził Kamil Kłysiński, ekspert w Zespole Ukrainy, Białorusi i Mołdawii w Ośrodku Studiów Wschodnich, w wywiadzie dla „Obserwatora Finansowego”.
Banki centralne należą do najważniejszych uczestników rynku. Mogą bowiem wpływać na krótkoterminowe i długoterminowe trendy. Ich polityka w zasadniczy sposób oddziałuje na rynki finansowe, w tym na stopy procentowe, rentowność obligacji czy notowania giełdowe.
Światowe bezpieczeństwo kosztuje coraz więcej, a kolejne państwa przeznaczają rekordowe kwoty na wojsko i modernizację armii. To zjawisko, które nie omija również Polski, a jego konsekwencje gospodarcze, polityczne i społeczne są ogromne. Najnowsze wydanie kwartalnika „Obserwator Finansowy” — od dziś dostępne w kioskach — rzuca światło na te tematy.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
