Wskaźnik Przyszłej Inflacji, prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych w maju wzrósł o 0,4 punktu. Jest to już trzeci z kolei miesiąc jego wzrostu.
Na razie tempo wzrostu cen z miesiąca na miesiąc jest niższe i w najbliższej przyszłości proces ten powinien być kontynuowany zwłaszcza, że czynniki sezonowe sprzyjać będą obniżaniu inflacji – ocenia Maria Drozdowicz z Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych BIEC . Jednak jesienią, gdy działanie czynników sezonowych przestanie działać w kierunku wolniejszego wzrostu cen, należy liczyć się z odbiciem inflacji.
Czynnikiem, który najsilniej osłabiał presję inflacyjną były niższe oczekiwania przedsiębiorstw co do możliwości podnoszenia cen ich produktów. Producenci w ostatnich miesiącach znacznie częściej niż zwykle rewidują swoje poglądy na temat przyszłych cen. Pogarszająca się sytuacja finansowa wielu firm skłania je do stopniowego podnoszenia cen. Popyt wewnętrzny jest jednak słaby i dlatego opinie na temat kształtowania się cen charakteryzują się ostatnio dużą zmiennością. Najsilniejsze tendencje do obniżania cen dominują wśród producentów trwałych dóbr konsumpcyjnych, w szczególności u producentów wyrobów elektronicznych i komputerów. Znacznie obniżyły się oczekiwania wzrostu cen u producentów żywności. Natomiast najsilniejsze oczekiwania wzrostu cen występują u producentów energii i w branży przetwórstwa ropy naftowej.
W dalszym ciągu spadają ceny importu. Niższe ceny importu to efekt zarówno stabilizacji cen na rynku surowców, tendencji do umacniania złotego oraz wyraźnego spadku importu dóbr inwestycyjnych.
Nieznacznie zmniejszyło się tempo przyrostu długu skarbu państwa, choć sama wartość tego zadłużenia cały czas rośnie.
Wykorzystaniu mocy wytwórczych w przemyśle było obojętne dla przyszłych cen w gospodarce. Stopień ich wykorzystania mocy wytwórczych nie uległ istotnej zmianie. Obecnie moce wytwórcze w przemyśle wykorzystywane są w około 73%. Przed rokiem odsetek ten wynosił około 75%. Niższy odsetek wykorzystania mocy jest wyrazem spowolnienia gospodarczego.
Także popyt na kredyt konsumpcyjny nie wywiera presji na wzrost cen. Słabnące zainteresowanie finansowaniem zakupów kredytem bankowym dominowało w całym 2012 roku, a pierwsze miesiące tego roku są kontynuacją wcześniejszych tendencji. W najbliższych miesiącach trudno spodziewać się wzrostu zainteresowania kredytem nawet w warunkach obniżki stóp procentowych i luzowania kryteriów przyznawania kredytów. Podstawowym czynnikiem decydującym o powrocie kredytobiorców do banków jest ożywienie gospodarcze a wraz z nim wzrost zatrudnienia i wynagrodzeń.
Najsilniejszy wpływ na wzrost cen w tym miesiącu wywarły rosnące ceny usług transportu i magazynowania. Był to już drugi z rzędu miesiąc, gdy ceny na te kategorie usług rosły zdecydowanie szybciej niż w poprzednich miesiącach.
W dalszym ciągu rosną jednostkowe koszty pracy w sektorze przedsiębiorstw produkcyjnych. Tendencję tą obserwujemy od grudnia ub. roku. Podobną, wzrostową tendencje obserwujemy w przypadku kosztów w przeliczeniu na jednostkę produktu.
Dynamika wzrostu realnych wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw w ujęciu rocznym jest dodatnia. Oznacza to, że rosną koszty pracy w całości kosztów, co przekłada się na pogorszenie wyników finansowych przedsiębiorstw.
Przedstawiane przez organy nadzoru makroostrożnościowego twierdzenia o przeszacowaniu cen nieruchomości – na przykład w Szwecji – oparte na współczynniku cen nieruchomości do dochodów są często przesadzone. W niniejszym artykule dowodzimy, że dla określenia czynników fundamentalnych kształtujących ceny nieruchomości mieszkaniowych konieczne jest uwzględnienie zrównoważonego poziomu stóp procentowych, lecz żadna konkretna miara przeszacowania lub niedoszacowania nie jest zadowalająca. Do miar tych należy współczynnik kosztów użytkowania do dochodów. Zamiast nich dla potrzeb przeprowadzenia oceny opartej na dowodach wymagane są strukturalne modele empiryczne rynku mieszkaniowego i rynku kredytowego.
Obecny okres inflacji został zdominowany przez dodatni wstrząs popytowy i korzystne warunki początkowe, takie jak niskie oczekiwania inflacyjne. W niniejszym artykule dowodzimy, że te dwa czynniki sprawiają, iż praca banków centralnych jest dziś znacznie łatwiejsza niż w latach 1979–1985. O ile nie wystąpią nowe destruktywne wstrząsy, polityka dezinflacji od 2021 r. powinna prowadzić do stabilności cen szybszą i znacznie mniej kosztowną ścieżką niż miało to miejsce w latach 70. i 80. XX w. Władze monetarne zarówno w strefie euro, jak i w Stanach Zjednoczonych nie powinny podnosić stóp procentowych zbyt wysoko i przez zbyt długi czas, powodując niepotrzebną recesję.
Ceny energii były ważnym czynnikiem niedawnego wzrostu inflacji. W artykule analizujemy związek między szokami cen energii a oczekiwaniami inflacyjnymi gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Okazuje się, że gospodarstwa rozciągają (ekstrapolują) indywidualną percepcję wzrostu cen energii na ogląd całej gospodarki. Z kolei przedsiębiorstwa, które w znacznej części przenoszą wzrost kosztów energii na ceny swoich produktów, nie wykazują wpływu szoku cen energii na oczekiwania inflacyjne. Spostrzeżenia te zdają się potwierdzać istnienie różnic w posiadanej wiedzy ekonomicznej (ang. information frictions), oraz ich roli w wyjaśnianiu różnic między gospodarstwami domowymi a przedsiębiorstwami.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Głównym tematem tegorocznego sympozjum w Jackson Hole, organizowanego przez Bank Rezerwy Federalnej w Kansas City, była sytuacja i aktualne trendy na rynku pracy. Nie zabrakło tam również innych tematów, w tym prezentacji dotyczącej reguły Taylora, z której można się było dowiedzieć, dlaczego trudno jest opisywać i intepretować politykę pieniężną za pomocą prostych matematycznych formuł.
Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych (Fed) dokonała w ostatnim czasie kolejnego przeglądu swojej strategii polityki pieniężnej. W nowym dokumencie strategicznym potwierdzono główne założenia dotychczasowego podejścia Fed do prowadzenia polityki pieniężnej.
Autonomiczna sztuczna inteligencja w ciągu kilku lat zrewolucjonizuje wiele biznesów i branż, zmieni łańcuchy wartości firm i strukturę zatrudnienia. Nie powinna jednak być pozostawiona bez nadzoru.
Pomimo wyzwań gospodarczych i społecznych, coraz dłuższe życie otwiera również nowe możliwości ekonomiczne, które mogą przekształcić starzenie się społeczeństw z obciążenia w źródło wzrostu i rozwoju.
Kraj byłego bloku wschodniego, który – podobnie jak my – zaczął dynamicznie się rozwijać po upadku komunizmu to Rumunia. Dziś ma apetyt na znacznie więcej, ale czy wystarczy jej sił i ambicji, by sięgnąć po więcej?
Podczas pandemii inflacja CPI w ujęciu rocznym w Stanach Zjednoczonych gwałtownie wzrosła, osiągając w czerwcu 2022 r. maksimum na poziomie 9 proc. W artykule przekonujemy, że ten wzrost inflacji można wyjaśnić w ramach metodologicznych, w których inflacja zależy od trzech czynników: długoterminowych oczekiwań, stopnia zacieśnienia rynku pracy mierzonego stosunkiem wakatów do bezrobocia oraz dużych zmian cen względnych w poszczególnych branżach, np. sektorze energetycznym i motoryzacyjnym.
Im dłużej europejskie rządy będą inwestowały w obronność, tym większe są szanse na znaczny wzrost innowacyjności i w długim horyzoncie czasowym na Starym Kontynencie zobaczymy efekt spin-off, czyli transferu technologii z sektora defence do sektorów cywilnych – uważa prof. Hubertus Bardt, dyrektor zarządzający IW Köln.
Swobodny dostęp do zdrowej i relatywnie taniej żywności wciąż nie jest czymś powszechnym w skali globu, i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, współpracy państw i firm z organizacjami międzynarodowymi, a także zapewnienia odpowiedniego finansowania przedsiębiorstwom z branży rolnej – przekonują autorzy monografii „Współczesne wyzwania bezpieczeństwa żywnościowego”.
Pracownicy tracą pracę bezpowrotnie. Klienci zostają bez usług, na których polegali przez lata. Drużyny sportowe tracą sponsorów, a społeczności swoje instytucje, które były ich opoką. Wygrywa tylko private equity. Taki krajobraz USA maluje Megan Greenwell w książce „Bad Company”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
