Autor: Milena Kabza

Dr nauk ekonomicznych, pracuje w NBP

KE: Część zysków banków centralnych do budżetu UE

Komisja Europejska proponuje, żeby część zysków banków centralnych ze strefy euro była przekazywana do budżetu UE jako forma wkładu krajowego. Jest to jeden z pomysłów na zminimalizowanie luki w długoterminowym budżecie unijnym po brexicie.
KE: Część zysków banków centralnych do budżetu UE

Wycofanie Wielkiej Brytanii z UE będzie oznaczać utratę znaczącego wkładu w finansowanie programów unijnych, co będzie wymagało poszukania nowych źródeł dochodów. Wielka Brytania jest drugim największym płatnikiem netto do unijnego budżetu. Wśród pomysłów na zminimalizowanie luki finansowej, która powstanie po 2019 roku, kiedy Zjednoczone Królestwo opuści UE – szacunki wskazują na kwotę ok. 100 mld euro – jest wykorzystanie tzw. seigniorage.

W niedawnym komunikacie Komisja Europejska (KE) zasugerowała, że część zysków banków centralnych ze strefy euro wypłacanych na rzecz krajowych ministerstw finansów mogłaby być przekazywana do budżetu UE jako forma wkładu krajowego. Według KE mogłoby to być między 10,5 mld a 56 mld euro w ciągu siedmiu lat, czyli okresu, na który jest planowany długoterminowy budżet Unii Europejskiej.

Seigniorage jest przychodem banku centralnego z tytułu emisji środków pieniężnych oraz odsetek z inwestycji w aktywa.

W strefie euro środki z seigniorage są uzyskiwane przez Europejski Bank Centralny (EBC) i rozdzielane pomiędzy banki centralne państw członkowskich według klucza kapitałowego EBC (zgodnie z art. 32 statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych, ESBC). Stają się one częścią zysków poszczególnych banków centralnych, których wykorzystanie jest regulowane na szczeblu każdego z państw członkowskich. Część tych zysków jest zazwyczaj następnie przekazywana przez poszczególne banki centralne strefy euro do ministerstw finansów jako dochody budżetowe, po odliczeniu kosztów operacyjnych i administracyjnych.

Ewentualne zmiany podziału zysków banków centralnych w strefie euro wymagałyby zmian w statucie ESBC. Pojawiają się także opinie, że korzystanie z zysków EBC może zagrozić niezależności politycznej banków centralnych strefy euro, które dotychczas podejmowały decyzje, jaką część zysków przekazują na krajowe cele budżetowe.

Poza tym seigniorage to zmienne źródło dochodów. Niskie stopy procentowe w strefie euro w ostatnich latach spowodowały m.in., że znacznie zmalały dochody EBC z renty menniczej.

Średnia stopa procentowa podstawowych operacji refinansujących za rok 2016 wyniosła zaledwie 0,01 proc., wobec 4 proc. w roku 2008. Z tego powodu przychody odsetkowe z tytułu banknotów w obiegu spadły z 2,2 mld euro w roku 2008 do 0,01 mld euro w 2016 r.

Mimo że Komisja Europejska jest odpowiedzialna za przygotowanie propozycji struktury wspólnego unijnego budżetu, to ostateczne decyzje dotyczące jego wielkości i składu spoczywają na rządach krajowych. W najbliższych miesiącach będą toczyć się dyskusje w tej sprawie. Na początku maja Komisja Europejska przedstawi oficjalną propozycję dotyczącą kolejnego długoterminowego budżetu UE.

 

Otwarta licencja


Tagi


Artykuły powiązane