Wskaźnik wakatów określa stosunek wolnych miejsc pracy do całkowitej ich liczby w gospodarce. W całej Unii Europejskiej odsetek nieobsadzonych miejsc pracy rośnie systematycznie od połowy 2013 roku i wynosi obecnie 1,9 proc. Tendencja ta może być wynikiem lepszej koniunktury, zmian demograficznych, ale też strukturalnego niedopasowania podaży i popytu na pracę w Europie.
Wśród krajów Wspólnoty ze względu na wysokość wskaźnika wakatów rysuje się podział na trzy grupy (zaczynając od tej, w której odsetek wolnych miejsc pracy jest najwyższy):
- bogatych krajów starej Unii,
- będących na dorobku państw nowej Unii,
- pogrążonych w kryzysie krajów południa.
Z tego wzorca wyłamuje się zaledwie kilka państw. Krajem o najwyższej wartości wskaźnika zatrudnienia w całej Unii Europejskiej są Czechy. Odsetek wolnych miejsc pracy u naszych południowych sąsiadów jeszcze w 2013 roku oscylował wokół jednego procenta. Obecnie jest trzy razy wyższy.
Wysokość wskaźnika zatrudnienia w Polsce, w Bułgarii oraz na Słowacji zbliżona jest do jego wartości notowanych na południowych peryferiach Europy – w Grecji wynosi on 1 proc., a w Hiszpanii 0,8 proc. W podobnej sytuacji znajduje się Irlandia, która jeszcze kilka lat temu pogrążona była w głębokim kryzysie.