W okresach wzrostu globalnego ryzyka finansowego gospodarki wschodzące mogą doświadczyć rozszerzenia spreadów kredytowych, gwałtownego spadku inwestycji, odwrócenia kierunków przepływów kapitału oraz wzmożonych spekulacji odnośnie do nadchodzących kryzysów zadłużeniowych. Jeśli jednak bank centralny danego kraju gromadzi rezerwy międzynarodowe w tzw. „dobrych czasach”, uzyskuje on możliwość opierania się niekorzystnym tendencjom poprzez sprzedaż tych rezerw w okresie pogorszenia koniunktury.
Skuteczne zarządzanie rezerwami międzynarodowymi przez banki centralne może ograniczać niestabilność rynku finansowego wywołaną globalnymi wstrząsami, które zwiększają koszty finansowania przedsiębiorstw. W ten sposób pozwala ono na złagodzenie najgorszych skutków osłabienia koniunktury gospodarczej i umożliwia wspieranie rządów w obsłudze zadłużenia w obliczu wzrostu kosztów finansowania zewnętrznego.
W pracy pt. „International Reserve Management, Global Financial Shocks, and Firms’ Investment in Emerging Market Economies” („Zarządzanie rezerwami międzynarodowymi, globalne wstrząsy finansowe oraz inwestycje przedsiębiorstw we wschodzących gospodarkach rynkowych”; dokument roboczy NBER nr 29303) autorzy Joshua Aizenman, Yin-Wong Cheung i Xingwang Qian analizują zachowania inwestycyjne 21447 przedsiębiorstw notowanych na giełdzie w 46 gospodarkach wschodzących. Badają oni wpływ aktywnej polityki zarządzania rezerwami międzynarodowymi prowadzonej przez niektóre banki centralne w latach 2000–2018. Naukowcy szacują, że istnieje dodatni związek między aktywnym zarządzaniem rezerwami międzynarodowymi a inwestycjami przedsiębiorstw.
Ustalenia te badacze ilustrują na przykładzie Filipin, czyli państwa o PKB zbliżonym do mediany w analizowanej próbie badawczej. Autorzy oceniają, że akumulacja przez filipiński bank centralny rezerw międzynarodowych w wysokości 1 mld dolarów wiązała się ze zwiększeniem o około 200 mln dolarów poziomu inwestycji prowadzonych przez 222 spółki notowane na giełdzie w tym kraju.
Krańcowy wpływ aktywnego zarządzania rezerwami na wielkość inwestycji wzrasta wraz z nasilaniem intensywności wstrząsów finansowych i maleje wraz ze spadkiem globalnego poziomu awersji do ryzyka.
W toku badań stwierdzono, że krańcowy wpływ aktywnego zarządzania rezerwami na wielkość inwestycji wzrasta wraz z nasilaniem intensywności wstrząsów finansowych i maleje wraz ze spadkiem globalnego poziomu awersji do ryzyka. Badacze oceniają wielkość globalnych wstrząsów finansowych na podstawie zmian w indeksie VIX, który jest miarą zmienności implikowanej z opcji na indeks S&P500 w Stanach Zjednoczonych. Autorzy definiują transakcje aktywnego zarządzania rezerwami międzynarodowymi jako wartość rezydualną po usunięciu trendu z oficjalnych danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego dotyczących rezerw międzynarodowych.
Między poszczególnymi przedsiębiorstwami występują różnice w zakresie wpływu aktywnego zarządzania rezerwami na poziom inwestycji. Większe przedsiębiorstwa o wyższych przepływach pieniężnych i szybszym wzroście sprzedaży zazwyczaj bardziej reagują na taką politykę niż inne firmy. Przedsiębiorstwa niedoświadczające ograniczeń finansowych są cztery i pół razy bardziej responsywne od przedsiębiorstw doświadczających takich ograniczeń. Na potrzeby badania ograniczenia finansowe określane są na podstawie dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania, stosunku rzeczowych aktywów trwałych do zobowiązań długoterminowych oraz oszacowania kosztów finansowania zewnętrznego przedsiębiorstwa.
Dążenie do zawężenia krajowych spreadów kredytowych jest jednym z kanałów, przez który polityka aktywnego zarządzania rezerwami międzynarodowymi sprzyja wzrostowi inwestycji przedsiębiorstw.
Badacze stwierdzają, że wyższe krajowe spready kredytowe — tj. większe różnice między stopą procentową wolną od ryzyka a stopą procentową naliczaną kredytobiorcom w danym kraju — są negatywnie skorelowane z poziomem inwestycji przedsiębiorstw. W związku z tym dążenie do zawężenia krajowych spreadów kredytowych jest jednym z kanałów, przez który polityka aktywnego zarządzania rezerwami międzynarodowymi sprzyja wzrostowi inwestycji przedsiębiorstw. Około 22 procent całkowitego wpływu polityki aktywnego zarządzania rezerwami na zachowania inwestycyjne przedsiębiorstw niedoświadczających ograniczeń finansowych oraz 36 procent całkowitego wpływu polityki aktywnego zarządzania rezerwami na zachowania inwestycyjne przedsiębiorstw doświadczających takich ograniczeń materializuje się za pośrednictwem oddziaływania tej polityki na krajowe spready stóp procentowych.
Badacze stwierdzają również, że aktywne zarządzanie rezerwami międzynarodowymi ma bardziej znaczący wpływ na inwestycje przedsiębiorstw w krajach, w których obowiązują mechanizmy kontroli przepływów kapitału.
Artykuł ukazał się w wersji oryginalnej na platformie NBER.