Maria Drozdowicz fot. arch. autora
Zanotowane zmiany – ocenia Maria Drozdowicz z Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych – wskazują na krótkookresowy, sezonowy wzrost bezrobocia, z którym zazwyczaj mamy do czynienia pod koniec każdego roku. Wciąż mamy jednak do czynienia z pozytywną tendencją spadku stopy bezrobocia. Stopa bezrobocia rejestrowanego wzrosła w listopadzie w porównaniu z październikiem o 0,2 punktu procentowego (do 11,7 proc.). Biorąc pod uwagę czynniki o charakterze sezonowym wzrost ten wyniósł tylko 0,1 punktu procentowego (do wysokości 12,1 proc.).
Wskaźnik koniunktury w przemyśle przetwórczym według badań IRG SGH spadł w listopadzie w porównaniu z październikiem 2010 r. Przewidywane pogorszenie koniunktury jest wynikiem negatywnego oddziaływania czynników o charakterze sezonowym, przy utrzymującym się pozytywnym oddziaływaniu czynników cyklicznych. Kolejny miesiąc z rzędu odnotowano poprawę oceny bieżącej sytuacji gospodarczej wśród menedżerów przedsiębiorstw przemysłowych, co więcej w najbliższych miesiącach przedsiębiorstwa spodziewają się dalszej poprawy ogólnej sytuacji gospodarczej kraju.
Wartość wskaźnika bieżącego poziomu zatrudnienia w firmach produkcyjnych wzrosła w ujęciu miesięcznym. Po raz pierwszy od marca 2008 r. przyjęła ona ponadto wartość dodatnią, co oznacza przewagę liczby przyjęć nad zwolnieniami z pracy. W perspektywie najbliższych miesięcy przedsiębiorstwa oczekują jednak spadku zatrudnienia. Podobnie według badań GUS w najbliższym czasie przedsiębiorstwa wszystkich klas wielkości zapowiadają redukcje zatrudnienia. Największe planują producenci: pozostałych wyrobów, wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, metali, odzieży, wyrobów tekstylnych. Zwiększenie zatrudnienia przewidują jedynie producenci urządzeń elektrycznych oraz skór i wyrobów skórzanych.
Drugi miesiąc z rzędu – analizuje sytuację na rynku pracy Maria Drozdowicz – obserwujemy spadek liczby ofert pracy napływających do powiatowych urzędów pracy. W listopadzie w porównaniu z październikiem ponad czterokrotnie większy był spadek liczby zgłoszonych ofert pracy. W urzędach pracy zarejestrowano o ponad 4 tys. ofert pracy mniej w porównaniu do poprzedniego miesiąca, co oznacza 5 procentowy spadek w ujęciu miesięcznym. Podobne tendencje zauważalne są w liczbie ofert pracy ogłaszanych na portalach internetowych, gdzie również widoczne jest sezonowe oziębienie koniunktury wyrażone zmniejszoną liczbą ogłoszeń o nowopowstających miejscach pracy.
Podkreślić jednak warto, że spadek ten w ujęciu procentowym był dwukrotnie łagodniejszy niż przed rokiem a ofert w 2010 roku było znacznie więcej niż o tej samej porze poprzedniego roku. W porównaniu z poprzednimi miesiącami najszybciej spadała liczba ofert dla sprzedawców, ekonomistów oraz w budownictwie i turystyce, co jest efektem zmian sezonowych. Znacznie zredukowano również liczbę ogłoszeń o zatrudnieniu w służbie zdrowia, a także w działach badań i rozwoju. Były to zarazem jedyne obszary, w których ofert pracy było mniej niż przed rokiem.
Nie wszyscy pracodawcy ograniczali oferty pracy. Byli również tacy, którzy na początku sezonu zimowego zgłosili nowe oferty. Dosyć intensywnie poszukiwano bowiem analityków oraz pracowników firm farmaceutycznych i dla tych zawodów przybyło najwięcej ogłoszeń. Liczba ofert wyraźnie wzrosła również w przypadku specjalistów od human resources, reklamy oraz public relations.
Wielkość strumieni bezrobotnych wyrejestrowujących się urzędów pracy z tytułu podjęcia zatrudnienia oraz napływu nowych bezrobotnych wskazuje na pozytywne tendencje zachodzące w ostatnim czasie na rynku pracy. W listopadzie w porównaniu z październikiem odnotowano wzrost wielkości odpływu z bezrobocia do zatrudnienia przy jednoczesnym spadku napływu nowo rejestrujących się bezrobotnych. Pracę znalazło o blisko 7 tys. bezrobotnych więcej, co daje wzrost na poziomie ponad 7 proc. Z drugiej strony do zasobu bezrobotnych napłynęło ponad 9 tys. bezrobotnych mniej, co spowodowało blisko 4 proc. spadek liczby nowych bezrobotnych.
W listopadzie odnotowano wzrost wielkości wszystkich kategorii bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy: to jest bezrobotnych do 25 roku życia, bezrobotnych powyżej 50 roku życia, bezrobotnych długotrwale pozostających bez pracy oraz bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych. Nie odnotowano natomiast zmiany w liczbie pracowników zwolnionych z przyczyn leżących po stronie zakładów pracy.
Systematycznie od maja 2010 r. spada wielkość wypłacanych zasiłków dla bezrobotnych. Agregatowa suma wypłaconych zasiłków była w listopadzie o blisko 13 proc. niższa od zanotowanej w 2010 r. wartości maksymalnej (w kwietniu), co było związane zarówno z pozytywnymi zmianami na rynku pracy, jak i ze zmianą zasad kształtowania się wysokości zasiłku dla bezrobotnych wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2010 roku.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
