Bilans za i przeciw podwyżkom amerykańskich stóp procentowych spisał w Financial Times Sam Fleming (na środę FT zapowiadał otwarty dostęp). Owszem bezrobocie jest bardzo niskie – 5,1 procent, a wzrost w II kwartale wyniósł 3,7 procent, jednak wzrost płac ledwie przekracza 2 proc., a nieaktywna zawodowo jest rekordowo duża grupa ludności. Inflacja jest nadal bardzo niska (w lipcu 0,2 proc.). Z drugiej strony – części rynku finansowego są ewidentnie przegrzane (np. nieruchomości komercyjne, emisja długu korporacyjnego). Pointa: „Jeszcze raz los globalnej gospodarki zależy od indywidualnych opinii kilku ludzi, którzy nawet nie mają wiarygodnego modelu ekonomicznego, jaki mógłby ich poprowadzić.
Daniel Gros pisze o klasycznym dylemacie Europy, która wie, że ma problem, ale jego rozwiązanie wymaga jednomyślności, a ta nie jest szybko do osiągnięcia, więc problem narasta. Autor sądzi, że w sprawie migrantów potrzeba rozstrzygnięcia tylko dwóch kwestii. Po pierwsze, które kraje są bezpieczne, a zatem z których emigranci są tylko ekonomiczni i będą odsyłani do nich z powrotem (głównie kraje bałkańskie). Po drugie potrzeba wprowadzenia systemu rozdziału migrantów z krajów, w których faktycznie ich życie jest zagrożone, takich jak Syria. Jeśli nie ma zgody wszystkich państw na rozdział, to należy na początek go wprowadzić w krajach gotowych w nim uczestniczyć.
Czy globalizacja osiągnęła swój szczyt, czy też spowolnienie handlu międzynarodowego ma tylko przesłanki cykliczne? Autorzy z Bruegel skupiają się na kwestii zmian w globalnych łańcuchach wartości (GVC) po kryzysie i zwracają uwagę, że część spowolnienia w handlu międzynarodowym wynika ze zmian w tych łańcuchach, podobnie jak ich powstanie i rozwój było szczególnie istotną składową rozwoju globalizacji. Natomiast część spadku dynamiki handlu, także w ramach GVC, jest elementem cyklicznym, a zatem ta część handlu po pewnym czasie zostanie znowu odzyskana. To oznacza, że w krajach takich jak Francja czy Niemcy, które specjalizują się w przemysłach, gdzie GVC bardzo się rozwinęły (np. motoryzacyjny, chemiczny), spowolnienie w eksporcie będzie mniej strukturalne niż się wydawało dotychczas. Natomiast takie kraje jak Finlandia czy Portugalia, gdzie GVC odgrywa relatywnie mniejszą rolę, mogą oczekiwać dłuższego spowolnienia w handlu.
Jeszcze raz o tym, czy polityka oszczędności i dostosowania fiskalnego spowalnia, czy nie spowalnia wzrost gospodarczy. Paolo Mauro i Jan Zilinski z Peterson Institute porównując różne kraje doszli do niejednoznacznych wniosków. Korelacja w latach 2009-2013 oczywiście istnieje, ale okazuje się, że po wydłużeniu analizy o rok 2008 i wyeliminowaniu klasycznego „outliera”, czyli kraju, którego dane są bardzo odległe od pozostałych państw (tym krajem jest Grecja, gdzie spadek PKB wyniósł minus 6 procent średniorocznie w latach 2009-2013, a dostosowanie fiskalne 5 procent PKB), korelacja: większe oszczędności – większy spadek PKB przestaje być oczywista. Stąd w konkluzjach piszą m.in., że dla krajów trwających w długiej recesji fiskalna stymulacja może się okazać sensowna, choć nie musi przynieść pozytywnego rezultatu, natomiast dla krajów które maja silne ograniczenia budżetowe, stymulacja taka może być zbyt kosztowna.
Oryginalne jest uzasadnienie, dlaczego Grecy nie powinni spłacać swojego długu publicznego. Otóż przy długu prywatnym obie strony uzgadniają z wzajemną korzyścią warunki dotyczące wykorzystania środków jednej strony przez drugą. Gdy zadłużony nie spłaca długu – obrabowuje swojego partnera, co powinno wywołać stosowana reakcję prawa. W przypadku długu publicznego strona, która pożycza, nie ma własnych środków. Jej zobowiązanie do spłaty może być zrealizowane, gdy odbierze środki za pomocą podatków własnym poddanym. I państwo, i kupujący obligacje, umawiają się zatem, że w przyszłości będą uczestniczyć w łamaniu praw własności obywateli. Nie ma to nic wspólnego ani z wolnym rynkiem, ani z prawdziwie dobrowolną transakcją. Dlatego też konsekwentnie, w przypadku długu publicznego wyrzeczenie się spłaty długu powinno dotyczyć całości, a nie jakiejś części podlegającej tak zwanej restrukturyzacji. Pożyczający państwu wiedzieli bowiem doskonale, że w ten sposób umożliwiają w przyszłości popełnienie gwałtu na obywatelach.
Ekonomia współudziału daje nowe możliwości transportowe dla mniej zamożnych obywateli. System medalionów, czyli limitowanej liczby licencji taksówkarskich w Nowym Jorku (cena licencji na rynku dochodziła do 1 mln dolarów) sprawiał, że mniej było taksówek w uboższych dzielnicach. Po wejściu na rynek firm współudziału Uber i Lynx w dzielnicach uboższych, a także z większą liczbą czarnej ludności łatwiej o transport.
Książka „Tyrania równości” niemiecko-chilijskiego młodego ekonomisty Axela Kaisera weszła na listę bestsellerów w Chile. Analizuje ona mity i sprzeczności egalitariańskiej ideologii, która stała się podstawą dla socjalistycznych eksperymentów prezydent pani Michelle Bachelet.”Żyjemy w warunkach tyranii równości. Nikt nie śmie rzucić jej wyzwania bo zostanie natychmiast nazwany niemoralnym, egoistycznym bezdusznym osobnikiem” – mówił Kaiser w czasie promocji. Niestety, w sieci są tylko omówienia książki po hiszpańsku (strona książki)
Prezesi państwowych spółek w czasie Forum Ekonomicznego w Krynicy (relacja PAP) stwierdzili, że państwo może być dobrym właścicielem i na nich nie naciska, „nie wykręca rąk”, aczkolwiek powinno zmniejszyć liczbę zarządzanych przez siebie firm. Aleksander Grad (Tauron): „Trzeba sprywatyzować maksymalną ilość firm i zostawić kilkanaście spółek, w których można sprawować właściwy nadzór właścicielski, w których można być dobrym właścicielem i wprowadzić tam takie zasady, które nie będą odbiegały od tego, co się dzieje w spółkach prywatnych”.
Jacek Krawiec (PKN Orlen): „Państwo nie może rezygnować z kontroli właścicielskiej nad przedsiębiorstwami w obrębie gospodarki, szczególnie w sytuacji niestabilnej politycznie w jakiej się znajdujemy, i szczególnie w tej części Europy czy świata”.
Herbert Wirth (KGHM): „Stabilność zarządów w tej opcji politycznej spowodowała, że spółki stały się bardziej stabilne, bardziej przewidywalne, bardziej wartościowe”.
Marek Woszczyk (PGE): „Nie zbudujemy narodowego czempiona, jeżeli będziemy ignorowali efektywność ekonomiczną. Zawsze jest jakieś racjonalne wyjście, które godzi przeciwstawne interesy większościowego akcjonariusza i pozostałych akcjonariuszy”.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
