Ekonomista Jesse Rothstein dowodzi w swojej pracy “The Lost Generation? Labor Market Outcomes for Post Great Recession Entrants” (Stracone pokolenie? Losy zawodowe osób wchodzących na rynek pracy po Wielkiej Recesji, NBER Working Paper, nr 27516), że w ostatnim okresie doszło do znacznego pogorszenia perspektyw zawodowych niedawnych absolwentów uczelni.
Roczniki, które kończyły studia w okresie osłabienia gospodarczego po trwającej do 2009 roku recesji, miały trudności w znalezieniu punktu zaczepienia na rynku pracy, ich zarobki ogólnie były słabe. Jednak zjawisko to nie jest po prostu wynikiem recesji.
Wskaźniki zatrudnienia absolwentów, którzy wchodzili na rynek pracy począwszy od około 2005 roku, a także tych, którzy wchodzili na rynek pracy w latach 2011-2019, gdy sytuacja gospodarcza była znacznie lepsza, były niższe niż wskaźniki zatrudnienia starszych pracowników na tym samym rynku pracy, w porównaniu z pracownikami, którzy wcześniej weszli na rynek pracy. Wygląda na to, że na rynku pracy nastąpiły jakieś zmiany, które negatywnie wpłynęły na wskaźniki zatrudnienia nowych pokoleń.
W swojej pracy Rothstein analizuje dane ekonomiczne dotyczące początku kariery zawodowej absolwentów uczelni w okresie między Wielką Recesją a zapaścią gospodarczą wywołaną przez pandemię koronawirusa. Naukowiec wykorzystuje powtarzane dane przekrojowe z comiesięcznych badań Current Population Survey do przeprowadzenia analizy grupy osób urodzonych w latach 1948-1997. Obserwacje pracowników w wieku od 22 do 40 lat przeprowadzano w latach 1979-2019. Podstawowym analizowanym wskaźnikiem były tygodniowe dane dotyczące zatrudnienia.
Wskaźnik zatrudnienia dotyczący roczników, które weszły na rynek pracy w 2010 roku był średnio o 2 punkty procentowe niższy niż można by oczekiwać na podstawie danych z wcześniejszych okresów. Obserwowany spadek stopy zatrudnienia jest jeszcze większy w przypadku późniejszych roczników. Także w przypadku roczników, które weszły na rynek pracy w 2009 roku, płace osób nowo zatrudnionych są niższe o około 2 procent od tych, które wcześniej weszły na rynek pracy.
Roczniki, które na początku kariery stykają się z wysokim bezrobociem, otrzymują niższe wynagrodzenie przez pierwsze lata.
Zarówno wskaźniki zatrudnienia, jak i płace wskazują, aczkolwiek w różny sposób, na długotrwałe, widoczne, negatywne skutki warunków panujących na rynku pracy w początkowym okresie kariery zawodowej. Roczniki, które na początku swojej kariery zawodowej stykają się z wysokim bezrobociem, otrzymują niższe wynagrodzenie przez kilka pierwszych lat ich obecności na rynku pracy. Te długotrwałe, widoczne, negatywne skutki stopniowo jednak zanikają. Tymczasem długotrwałe, widoczne negatywne skutki warunków panujących na rynku pracy w momencie rozpoczynania kariery na wskaźniki zatrudnienia mają charakter trwały.
Wskaźniki bezrobocia odnoszące się do roczników, które stoją w obliczu wysokiego bezrobocia w momencie wchodzenia na rynek pracy, są niższe na przestrzeni całej ich kariery zawodowej.
Rothstein wskazuje na strukturalne załamanie wskaźnika zatrudnienia młodych absolwentów począwszy od roczników, które weszły na rynek pracy około 2005 roku.
Spadek stóp zatrudnienia utrzymywał się po recesji z lat 2008-2009, nie tylko w odniesieniu do tych roczników, które weszły na rynek w okresie spowolnienia gospodarczego, ale także w przypadku kolejno następujących roczników. Aczkolwiek długotrwałe, widoczne, negatywne skutki niekorzystnych warunków panujących na rynku pracy w momencie wchodzenia na rynek pracy są ilościowo istotne, nie są one wystarczająco duże, aby mogły tłumaczyć takie wyniki.
Ponadto, nie mogą one tłumaczyć słabych wyników obserwowanych w przypadku ostatnich roczników wchodzących na rynek pracy przed pandemią; tych roczników, które rozpoczynały swoją karierę zawodową w warunkach historycznie niskich stóp bezrobocia. W okresie od 2011 do 2019 sytuacja na rynku pracy stale się poprawiała i wzrastał ogólny wskaźnik zatrudnienia, jednak pomimo tej wznoszącej fali wskaźnik zatrudnienia nowych absolwentów utrzymywał się na niezmienionym poziomie.
Stosowne wskaźniki zatrudnienia odnoszące się do ostatnich roczników absolwentów są od 3 do 4 punktów procentowych niższe niż można by oczekiwać na podstawie trendów obserwowanych przed 2005 rokiem.
Pierwotnie artykuł ukazał się na platformie NBER tu.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
