Dziś znowu kilka doniesień z krajów, o których rzadko czytamy, m.in. Afganistan i Wenezuela. A ponadto w przeglądzie ciekawych opinii i wiadomości z kraju i świata warto przeczytać m.in. o nieformalnej gospodarce, szaleństwie na giełdzie w Nowym Jorku i hiszpańskich obligacjach, a z Polski o krachu w górnictwie i zarobkach w służbie cywilnej.
(CC BY-NC-SA by Edgar Barany C)
Koniec boomu w Afganistanie. Gospodarka, która rozwijała się dzięki amerykańskim pieniądzom (wojnie, wojskom etc.) w tempie nawet 14 procent rocznie, gwałtownie hamuje – wynika z reportażu Washington Post. Wojska USA mają zostać wycofane do 2016 roku, rosną obawy lokalnego biznesu, co będzie później.
Natomiast jak wygląda życie w Wenezueli opisuje reporter Bloomberga. Handel dolarami jest przestępstwem, a czarnorynkowy kurs jedenastokrotnie wyższy od oficjalnego. Od inauguracji prezydenta Maduro rok temu kurs boliwara spadł z 23 do 71 za dolara. Steve Hanke, profesor w John Hopkins University twierdzi, że Wenezueli społeczeństwo podzieliło się dwie grupy – tych, którzy mają dostęp do dolarów (prostytutki, taksówkarze lotniskowi, pracownicy turystyki i emigranci) i tych, którzy nie mają. W marcu roczny wskaźnik inflacji wyniósł 59 procent, ale i tak brakuje niemal wszystkiego, od wody butelkowanej do papieru toaletowego. Reportaż w sam raz na 25 rocznicę polskich wyborów z 1989 roku (gdyby ktoś miał krótką pamięć).
Pozostajemy w krajach rozwijających się. Rafael La Porta i Andrei Shleifer analizują nieformalną gospodarkę w krajach Afryki, Ameryki Łacińskiej i Azji. Firmy nieformalnej gospodarki są małe, mają bardzo niską produktywność, zarządzane są przez niewykształconych menedżerów. Działają w strefie nieformalnej przede wszystkim dlatego, że w formalnej nie utrzymałyby się na powierzchni ze względu na niską wydajność. W tej sytuacji obniżenie kosztów rejestracji legalnej działalności nie wystarczy, by zachęcić do legalizacji. Artykuł można pobrać stąd
Symboliczny moment – hiszpańskie obligacje rządowe są już droższe (mniej rentowne) niż amerykańskie. Jednak jak uzasadnia Jim Reid z Deutsche Bank, niskie koszty finansowania nie dotrą do realnej gospodarki m.in. dlatego, że banki muszą zwiększać swoją rentowność, a popyt na kredyt jest niski.
Tymczasem nowojorska giełda wchodzi w etap szaleństwa – twierdzi także Deutsche Bank na podstawie wskaźników P/E i VIX.
Na blogu Baseline scenario polemika Jamesa Kwaka z Larry Summersem na temat rzekomych osiągnięć rządu amerykańskiego w interwencjach na rynkach finansowych w 2008 roku. Dla zainteresowanych.
W Business Insiderze tekst o Chinach z blogu Johna Mauldina. Dużo danych, niesamowite zdjęcie Szanghaju z 1987 roku i identyczne ujęcie współczesne oraz kluczowe pytanie – czy dojdzie do krachu w chińskiej gospodarce, czy też ten krach już nadszedł, skoro stopień wykorzystania mocy produkcyjnych wynosi mniej niż 60 procent.
Henry Blodget z Business Insider pisze o zarobkach kobiet – szefowych korporacji (CEO). Na liście 200 najlepiej zarabiających jest tylko 11 kobiet. A najlepiej zarabiająca – jak się okazuje – urodziła się mężczyzną. Niektóre kobiety nie chcą uczestniczyć w wyścigu szczurów, mniej podróżować, są mniej agresywne w negocjacjach własnych wynagrodzeń i trudniej im zbalansować pracę i życie rodzinne.
Teraz o wynagrodzeniach w Polsce. Na stronie wynagrodzenia.pl szczegółowy materiał przygotowany w firmie Sedlak&Sedlak na temat wynagrodzeń w służbie cywilnej. „Najwięcej zarabiały osoby pracujące w placówkach zagranicznych – w 2013 roku było to przeciętnie 7 983 PLN brutto na miesiąc. Na drugim miejscu pod względem wysokości zarobków znaleźli się członkowie korpusu pracujący w ministerstwach – zarabiali oni w 2013 roku 7 092 PLN brutto miesięcznie. Najmniej zarabiali członkowie korpusu cywilnego w powiatowej administracji zespolonej, na którą składa się starostwo, urząd pracy oraz np. pracownicy nadzoru budowlanego, straży pożarnej czy policji (poza funkcjonariuszami). Przeciętne wynagrodzenie w powiatach wyniosło 3 040 PLN brutto miesięcznie”.
Odnotowujemy: w poniedziałek prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej zapowiedział, że jego firma przyniesie w II kwartale ogromne straty. JSW kilka tygodni temu ratowała Kompanię Węglową kupując jedną z jej kopalń, teraz sama ma coraz większe problemy. W gazeta.pl ciekawy reportaż pokazujący jak pracuje należąca do czeskiego inwestora prywatna kopalnia Silesia, a jak polskie. Przy okazji – być może przegapiliśmy, ale wydaje nam się, że do dziś nie opublikowano zapowiedzianego na 4 czerwca raportu rządowego o stanie górnictwa i proponowanych rozwiązaniach ratunkowych.
Ostatni przegląd strategii polityki pieniężnej EBC, po którym przyjęto nową strategię, miał miejsce w 2021 r., tuż przed bezprecedensowym wzrostem inflacji. Po trzech latach i trzech kryzysach staram się w tym artykule ocenić, na ile skutecznie nowa strategia się sprawdziła w warunkach wysokiej inflacji. Nowa formuła celu inflacyjnego pomogła EBC wykonać główne zadanie, czyli opanować inflację w średnim okresie. Biorąc pod uwagę nieustanną ewolucję globalnych warunków, w tym środowiska geopolitycznego, EBC powinien regularnie poddawać rewizji swoją strategię polityki pieniężnej, opierając się na dokładnej analizie czynników kształtujących dynamikę inflacji.
Celem nauki – w tym także ekonomii – jest dążenie do prawdy, niezależnie od opinii. Jednym z takich nieoczywistych i nieczęsto spotykanych twierdzeń jest korzystna zależność między monarchią a stanem gospodarki. Monarchie mogą sprzyjać stabilności i rozwojowi ekonomicznemu, a tak się dzieje za sprawą ich podobieństwa do firm rodzinnych.
Odporność łańcuchów dostaw została osłabiona w wyniku silnych zaburzeń w światowych obrotach handlowych. Rozwój sztucznej inteligencji może być wsparciem w odbudowie zerwanych powiązań gospodarczych
W ciągu najbliższych pięciu lat powstanie na świecie 170 mln nowych miejsc pracy, a zlikwidowanych zostanie 92 mln. Netto ludzkość wyjdzie zatem na plus, ale i tak będziemy musieli ustąpić trochę miejsca maszynom i nauczyć się nowych umiejętności – wynika z raportu „Przyszłość pracy 2025” Światowego Forum Ekonomicznego.
Fei-Fei Li, profesor Stanford University, dzieli się perspektywą świata, który stworzył sztuczną inteligencję. W książce „Moje światy sztuczne i realne. Jak narodziła się AI najnowszej generacji” stara się odpowiedzieć na kilka pytań dotyczących tego, jak doszło do obecnej sytuacji i jak temu zaradzić?
Na przełomie czerwca i lipca 2025 r., czyli na zakończenie polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, odbędzie się w Sewilli czwarta konferencja nt. finansowania rozwoju. Przed jej uczestnikami stoi niełatwe zadanie usprawnienia globalnej architektury finansowej w dość niesprzyjających warunkach politycznych i gospodarczych. To, co wydarzyło się w tym obszarze w 2024 r., będzie w dużym stopniu wpływać na rezultat tego spotkania.
W globalnej gospodarce 2025 r. zapowiada się jako czas pełen wyzwań i przełomowych zmian. Narastające wojny handlowe, napięcia geopolityczne na Bliskim Wschodzie, deflacja w Chinach, rozwój technologii – to zjawiska, które mogą przekształcić rynki na całym świecie. Eksperci wskazują na kluczowe trendy i zagrożenia, które zdominują przyszły rok.
Rosja przyjęła kolejny „wojenny” budżet na 2025 r. i lata 2026–2027. Wbrew wcześniejszym założeniom sytuacja się nie normalizuje, wydatki rosną w galopującym tempie, a deficyt narasta. Budżet nie jest w stanie wspierać innych sfer życia społeczno-gospodarczego decydujących o przyszłej pozycji Rosji, a jego stan pokazuje wymierne koszty wojny, te bieżące, jak również te, które będą obciążać rosyjską gospodarkę przez następnych wiele lat.
Przykładem jednej z najbardziej udanych transformacji gospodarczych na świecie jest Korea Południowa. Kraj zajmuje wysokie miejsce w globalnych rankingach konkurencyjności i innowacyjności. Czynniki zewnętrzne i wewnętrzne coraz bardziej będą jednak wymuszać zmianę jego modelu wzrostu. Wewnętrzna sytuacja polityczna może to utrudniać.
Ostatni przegląd strategii polityki pieniężnej EBC, po którym przyjęto nową strategię, miał miejsce w 2021 r., tuż przed bezprecedensowym wzrostem inflacji. Po trzech latach i trzech kryzysach staram się w tym artykule ocenić, na ile skutecznie nowa strategia się sprawdziła w warunkach wysokiej inflacji. Nowa formuła celu inflacyjnego pomogła EBC wykonać główne zadanie, czyli opanować inflację w średnim okresie. Biorąc pod uwagę nieustanną ewolucję globalnych warunków, w tym środowiska geopolitycznego, EBC powinien regularnie poddawać rewizji swoją strategię polityki pieniężnej, opierając się na dokładnej analizie czynników kształtujących dynamikę inflacji.
Ryzyko towarzyszy ludzkości od zawsze. Na świecie średnio ponad 80 tys. osób rocznie ginie na skutek klęsk żywiołowych, dodatkowo dochodzi ryzyko wypadków komunikacyjnych, chorób czy wojen. Jako gatunek jesteśmy narażeni każdego dnia na zdarzenia przypadkowe, mniej lub bardziej od nas zależne.
Kwestia wejścia Polski do strefy euro powraca regularnie. Temat na jakiś czas znika, po czym pojawia się ni z tego ni z owego. Czasami ma to związek z wypowiedziami polityków, wątek ten jest często poruszany przy okazji kampanii wyborczej. Innym razem publikowany jest jakiś sondaż pokazujący społeczne poparcie dla przyjęcia unijnej waluty. W ślad za tym pojawiają się opinie i komentarze o wadach oraz zaletach integracji monetarnej. Zarysowany powyżej schemat trwa nieprzerwanie w zasadzie od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej. Dlaczego zatem wątpliwości nie zostały rozwiane raz na zawsze, a pytania o euro wciąż są stałym elementem debaty publicznej w Polsce?
Kiedy świat wynurzył się z chaosu II wojny światowej, władzę objęli ludzie o przekonaniach makroekonomicznych, ukształtowanych w formacyjnym dla nich doświadczeniu lat 30. XX w.
Przełomowym pomysłem ekonomicznym zrywającym z dotychczasowym paradygmatem opieki społecznej okazuje się bezwarunkowy dochód podstawowy. Część osób uznaje go za klucz do pokonania bolączek stechnicyzowanej gospodarki. Zdaniem innych – to idea tyleż kosztowna co utopijna.
Cena złota osiągnęła w kwietniu najwyższy poziom w historii. W głównym stopniu przełożyły się na to zakupy dokonywane przez banki centralne, czynniki behawioralne oraz przejściowy wzrost ryzyka geopolitycznego, wynikający z walk na Bliskim Wschodzie.
W ostatnich latach, a szczególnie po rozpoczęciu wojny z Ukrainą, z Rosji płynie nieprzerwany przekaz o sukcesach. Ich skala narasta – gospodarka uodporniła się na sankcje i nawet się rozwija oraz restrukturyzuje, bieda spada, a zamożność rośnie, produkcja krajowa wypiera zaś import. Czy sukcesy mają jednak realny wymiar, czy głównie propagandowomedialny?
Banki centralne w 2023 r. kontynuowały politykę zwiększania rezerw złota. Trend ten trwa nieprzerwanie od globalnego kryzysu finansowego, pod wpływem którego nastąpiła decydująca zmiana nastawienia banków do złota.
Unia Europejska od ponad 20 lat prowadzi z Mercosur rozmowy o umowie handlowej, która pozwoliłaby zbliżyć gospodarczo obydwa regiony. Kolejna kilkuletnia tura rozmów zakończyła się fiaskiem. Na przeszkodzie stoją przede wszystkim aspekty środowiskowo-klimatyczne i dotyczące konkurencyjności wybranych branż. Szanse na wznowienie rozmów jednak istnieją, szczególnie w obecnych uwarunkowaniach geopolitycznych.
