(©Envato)
Takie wnioski przynosi najnowszy ”Szybki Monitoring Przedsiębiorstw. Październik 2020”. Jak zawsze opiera się na dwóch źródłach – ankiecie przeprowadzanej przez NBP, w której wzięły udział 2682 podmioty w całym kraju i na sprawozdaniach o przychodach, kosztach i wyniku finansowym oraz o nakładach na środki trwałe, które raportuje Główny Urząd Statystyczny.
„Ponieważ badanie zakończyło się 18 września br., wyrażane wówczas opinie przedsiębiorców nie mogły uwzględniać obserwowanej obecnie skali epidemii i w efekcie należy przewidywać, że aktualny obraz sytuacji sektora może być w pewnych obszarach gorszy” – uprzedzają autorzy na wstępie raportu.
Zakładać można, że po tym, co dzieje się z rozwojem epidemii w październiku i listopadzie spadnie choćby optymizm ankietowanych. Na razie w III kwartale wskaźnik ocen sytuacji osiągnął poziom 48,8 pkt. proc., czyli o 12,1 punktu powyżej wartości sprzed kwartału oraz nieznacznie poniżej swoich długoletnich średnich. Obecnie w dobrej lub bardzo dobrej sytuacji znajduje się ok. ¾ firm.
Obecnie w dobrej lub bardzo dobrej sytuacji znajduje się ok. ¾ firm.
Także deklarowana płynność sektora przedsiębiorstw ponownie była wysoka – wróciła do poziomu obserwowanego przed II kwartałem. Przypisywać to można głównie pomocy z tarcz antykryzysowych.
Skoro jednak firmy były dość optymistyczne i nie miały problemów z płynnością, to czemu nie inwestowały? Odpowiedź dłuższa: „tylko nieliczne firmy wskazują, że mają zasoby finansowe, pozwalające na dokonanie dodatkowych wydatków rozwojowych”. Odpowiedź krótsza: obawa o skutki rozwoju pandemii.
Decyzje o ograniczaniu inwestycji firmy uzasadniały przede wszystkim potrzebą utrzymania płynności finansowej (31,9 proc. firm w próbie), oraz niskim lub niepewnym popytem (24,5 proc.). Na trzecim miejscu były bariery związane z dostępem do finansowania zewnętrznego (6,3 proc. firm).
„Choć w III kw. br. odczuwana przez przedsiębiorstwa niepewność nieznacznie obniżyła się względem poprzedniego kwartału, nadal kształtowała się powyżej swojej średniej długoletniej. Za spadek ten odpowiedzialna jest z jednaj strony poprawa kondycji firm, z drugiej zaś powiązany z ową poprawą wzrost sprzedaży. Można jednak zauważyć, że skala spadku niepewności była znacznie niższa niż skala poprawy sytuacji i popytu, co może być powiązane m.in. z obawami firm przed wprowadzeniem drugiego lockdown’u” – czytamy w raporcie.
Takiego scenariusza najbardziej obawiają się te same branże, które w wyniku zamknięcia gospodarki wiosną najbardziej straciły: branża hotelowa i restauracyjna, turystyka, firmy z branży kultura i rozrywka oraz sport, pozostała działalność usługowa, transport, handel, a w grupie firm produkcyjnych: produkcja samochodów i produkcja odzieży. Najbardziej odporne na efekty ewentualnego kolejnego lockdown’u według samych ankietowanych byłyby: energetyka, dostawa wody, branża IT, czy działalność profesjonalna i naukowa.
Raport przynosi dość optymistyczne dane jeśli chodzi o rynek pracy. Spadek zatrudnienia w II kwartale o 0,75 proc. r/r był niewielki jak na warunki tak dużego wstrząsu gospodarczego. Dla porównania w okresie kryzysu finansowego w latach 2009-2010 obserwowano nawet ponad 3-proc. spadki.
Zatrudnienie obniżyło ponad 52 proc. firm, ale przedsiębiorstwa częściej decydowały się na obniżenie płac niż na redukcję zatrudnienia – koszty pracy zostały ograniczone przez 54 proc. firm.
– Oprac. MP
Raport na stronie NBP
W ostatnich miesiącach ceny ropy naftowej utrzymywały się w relatywnie wąskim przedziale wahań. Główne czynniki wpływające na rynek tego strategicznego surowca to eskalacja działań wojennych w kilku regionach świata oraz polityka krajów OPEC.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
