(Fot. NBP/ A.Barabasz)
W 2013 roku fundusze private equity / venture capital (PE/VC) działające w krajach Europy Środkowej i Wschodniej (CEE) koncentrowały swoją działalność na wyjściach w efekcie kończąc inwestycje w 88 spółkach, w które wcześniej zainwestowały 741 mln euro.
Jednocześnie wartość nowych inwestycji oraz ilość środków pozyskanych od inwestorów zmalały w porównaniu z rokiem ubiegłym odpowiednio o 22 proc. i 37 proc. Pojawiły się jednak pewne symptomy zapowiadające ożywienie aktywności funduszy PE/VC w tej części Europy – większe okazały się inwestycje finansujące spółki na etapie wzrostu, zwiększyła się także ilość środków pozyskanych przez fundusze od inwestorów na finansowanie wczesnych etapów rozwoju i wzrostu spółek. Polska była najaktywniejszym rynkiem private equity / venture capital w regionie, z 49-proc. udziałem w wartości inwestycji i 38-proc. udziałem w wartości wyjść.
Wartość nowych środków pozyskanych na inwestycje private equity / venture capital w Europie Środkowej i Wschodniej w 2013 wyniosła 433 mln euro (o 37 proc. mniej niż w 2012) – wynika z najnowszego raportu opublikowanego przez Europejskie Stowarzyszenie Private Equity i Venture Capital (EVCA). Spadek ten po części jest konsekwencją cykliczności rynku oraz odzwierciedla wciąż jeszcze ostrożne podejście inwestorów instytucjonalnych wobec inwestowania w regionie CEE.
Głównym źródłem pozyskanych środków byli inwestorzy europejscy spoza regionu CEE, których udział wzrósł z 38 proc. w 2012 do 59 proc. w 2013 roku.
48 proc. środków pochodziło od agencji rządowych, w szczególności z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego.
Pomimo spadku wartości ogółu pozyskanych środków na inwestycje w 2013, dane prezentowane w raporcie wskazują na pewne pozytywne trendy. Znacznie, bo do 103 mln euro, zwiększyła się wartość funduszy pozyskanych na finansowanie inwestycji na etapie wzrostu. Środki na finansowanie venture capital wzrosły o 62 proc. do poziomu 88 mln euro.
„Na europejskim rynku PE/VC obserwujemy ożywienie aktywności inwestycyjnej funduszy i wzrost zainteresowania inwestorów. Mimo, że aktualne dane dla regionu CEE tego nie odzwierciedlają, również w tej części Europy pojawiły się pewne pozytywne symptomy. Sądzimy, że będą one trwałe i że ożywienie, które obserwujemy w Europie, korzystnie wpłynie na sytuację rynkową w regionie Europy Środkowej” – twierdzi Doerte Hoeppner, prezes EVCA.
Inwestycje PE/VC w środkowoeuropejskie spółki w 2013 r. wyniosły 783 mln euro, co oznacza 22-proc. spadek wobec roku 2012. Jest to w znacznej mierze konsekwencja mniejszej wartości wykupów, które zanotowały spadek o 39 proc. Skompensowało go częściowo finansowanie wzrostu spółek, które z kwotą 259 mln euro było o 53 proc. większe w porównaniu do 2012 r. i stanowiło 33 proc. ogółu inwestycji. Jest to wynik znacznie powyżej średniej europejskiej, gdzie tego typu inwestycje stanowią 10 proc.
Liczba spółek, które sfinansowały fundusze PE/VC wzrosła o 7 proc. i wyniosła 241. Wynik ten został osiągnięty głównie dzięki większej aktywności funduszy venture capital. W ich portfelach w 2013 r. przybyła rekordowa liczba spółek – 154 wobec 125 w 2012 r.
Polska po raz kolejny była najaktywniejszym rynkiem inwestycji PE/VC w regionie. Prawie połowa środków zainwestowanych w CEE trafiła do polskich spółek (380 mln euro). Mimo 20-proc. spadku wartości inwestycji w Polsce, liczba sfinansowanych spółek wzrosła o 20 proc. do poziomu 89 (wobec 74 w ubiegłym roku).
Jeśli chodzi o wyjścia z inwestycji w 2013 r., fundusze sprzedały aktywa o wartości początkowej 741 mln euro. Mimo iż wartość ta jest mniejsza o 31 proc. od ubiegłorocznej, 2013 r. był trzecim najlepszym rokiem w historii. Należy podkreślić, że w ubiegłym roku, w przeciwieństwie do dwóch poprzednich lat, nie zanotowano żadnej pojedynczej dużej transakcji, która miałaby istotny wpływ na dane. Skutkiem tego, mimo spadku kwoty wyjść, liczba spółek, z których wyszły fundusze, wzrosła o 35 proc. do 88.
Polska była najaktywniejszym rynkiem wyjść z inwestycji PE/VC w 2013. Na polskim rynku wartość wyjść wzrosła pięciokrotnie, osiągając rekordowy poziom 285 mln euro. Wyjścia z polskich spółek stanowiły 38 proc. ogółu wartości wyjść w regionie.
(źródło: Polskie Stowarzyszenie Inwestorów Kapitałowych, oprac. KM)
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
