Autor: Magdalena Węsierska-Wieczorek

Główny specjalista w Departamencie Systemu Płatniczego NBP.

KNF chce stworzyć piaskownicę regulacyjną, ale potrzebna jest zmiana prawa

Urząd Komisji Nadzoru Finansowego chce wspierać sektor fintech, dlatego planuje rozszerzenie programu Innovation Hub, uruchomi niedługo piaskownicę wirtualną, jednak do stworzenia piaskownicy regulacyjnej potrzebne są zmiany w prawie.
KNF chce stworzyć piaskownicę regulacyjną, ale potrzebna jest zmiana prawa

(Źródło: Envato)

Zamierzenia te przedstawiła 24 maja na konferencji pt. „Bankowość emocjonalna: czego możemy nauczyć się od neobanków i fintechów?” Magdalena Borowik, dyrektor Departamentu Innowacji Finansowych FinTech w KNF.

Firmy, które zamierzają wprowadzić na rynek nowy innowacyjny produkt finansowy za pośrednictwem powołanego w styczniu 2018 r. przy UKNF Innovation Hub, są w stanie uzyskać wskazówki i informacje związane ze stosowaniem oraz interpretacją właściwych przepisów.

Program ten ma zostać rozszerzony, ponieważ wsparcie nie powinno ograniczać się tylko do fintechów (innowacje technologiczne w usługach finansowych), lecz powinno objąć również regtechy (technologie regulacyjne, które ułatwiają spełnianie obowiązków regulacyjnych oraz dostosowanie biznesu do nowych przepisów i tym samym obniżają koszty) oraz suptechy (innowacyjne technologie dla sprawowania funkcji nadzorczych).

Objęcie zakresem działania Innovation Hub tych dodatkowych obszarów w ramach Innovation Hub 2.0 ma pozwolić jeszcze skuteczniej równoważyć asymetrię informacji pomiędzy rynkiem a organem nadzoru. Krótkookresowym celem UKNF będzie rozbudowa Innovation Hub, ponieważ dobrze funkcjonująca platforma dialogu z rynkiem jest kluczowa dla rozwoju ekosystemu fintech.

Piaskownica wirtualna i piaskownica regulacyjna

Magdalena Borowik wyraźnie podkreślała konieczność odróżnienia piaskownicy wirtualnej, której projekt powstał w październiku 2018 r., od piaskownicy regulacyjnej, dla której niezbędne jest stworzenie odpowiednich uregulowań prawnych.

Czym innym jest piaskownica regulacyjna dla fintechów – w której firmy będą mogły sprawdzać swoje rozwiązania na klientach i z wykorzystaniem realnych środków – a czym piaskownica wirtualna – w której firmy nie będą miały możliwości testowania swoich rozwiązań na prawdziwych klientach. Innymi słowy piaskownica wirtualna jest etapem przejściowym przed powołaniem w pełni funkcjonalnej piaskownicy.

W ramach przygotowywania projektu piaskownicy wirtualnej UKNF przeprowadził pod koniec ub.r. nabór na operatorów piaskownic (np. akceleratorów startupów, fundacji czy instytucji finansowych). Ich głównym zadaniem miało być zaoferowanie prywatnych środowisk testowych startupom fintech. Po ponownym przeanalizowaniu tej koncepcji plany Urzędu uległy zmianie.

W zakresie innowacji finansowych priorytetem dla UKNF jest bezpieczeństwo konsumentów. By móc efektywnie testować nowe koncepcje fintech, niezbędne jest narzędzie prawne – czyli przepis prawny umożliwiający takie działanie. Takie narzędzie prawne powstanie wkrótce we współpracy UKNF, Ministerstwa Finansów oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w ramach unijnego Programu Wspierania Reform Strukturalnych – podobnie jak miało to miejsce w przypadku Estonii czy Litwy. Prace nad piaskownicą wirtualną trwają i niedługo będzie ona uruchomiona.

Budowanie ekosystemów innowacji wykracza poza mandat organu nadzoru.

Rolą organu nadzoru jest sprawowanie właściwych funkcji nadzorczych oraz wspieranie innowacyjności rynku finansowego, poprzez zmniejszanie niepewności regulacyjnej oraz wyznaczanie bezpiecznych ram do działania dla podmiotów rynku (standaryzacja, wytyczne, klasyfikacje, typologie, wymogi). Budowanie ekosystemów innowacji wykracza poza ten mandat, dlatego – według dyrektor Borowik – agencje rządowe powinny być dedykowane rozwojowi przemysłu.

Regulator powinien oferować podmiotom nadzorowanym oraz aspirującym do bycia nadzorowanymi możliwość interakcji poprzez narzędzia cyfrowe. Długookresowe plany nadzoru przewidują stworzenie hubu analityczno-informacyjnego dla wielowymiarowej analizy danych sprawozdawczych pozyskiwanych od podmiotów nadzorowanych, co ma szanse wyróżnić polski ekosystem fintech na tle innych krajów.

UKNF deklaruje wspieranie rynku poprzez odpowiedzialną innowację nadzorczą, która opiera się na otwartym dialogu, w języku obowiązującym na rynku.

„Musimy zacząć mówić językiem rynku, banków i fintechów. Odpowiedzialna innowacja to skuteczna komunikacja, przewidywalność, spójność, przejrzystość. To także standaryzacja, modele referencyjne, klasyfikacje dla kluczowych technologii” – podkreśliła dyrektor Borowik.

„Bankowość jest w Polsce elektroniczna od 20 lat. Dodatkowo, PSD 2 oznacza dla rynku intensywniejszą komunikację poprzez API. Organ nadzoru nie może pozostawać wykluczony z takiej komunikacji” – dodała.

Podstawowym założeniem PSD 2 (tj. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366) jest m.in. umożliwienie wejścia na rynek płatności nowej kategorii usługodawców, tzw. podmiotów trzecich (TPPs – ang. Third Party Providers), oraz wprowadzenie innowacyjnych usług płatniczych.

TPPs mogą świadczyć takie usługi, jak: AIS (ang. Account Information Service), czyli przekazywać użytkownikowi (np. aplikacji mobilnej) informację o saldzie na jego rachunkach bankowych (prowadzonych przez różne banki), oraz PIS (ang. Payment Initiation Service), czyli inicjować płatność w imieniu i z rachunku klienta bankowego.

PSD 2 określa w jaki sposób TPPs uzyskają dostęp do rachunku bankowego klienta. Jedną z możliwości jest pośrednictwo bezpiecznego interfejsu komunikacyjnego, tzw. API. Opisany sposób przekazywania dostępu podmiotom trzecim wymaga odpowiednio przygotowanej przez banki komercyjne infrastruktury techniczno-informatycznej oraz dobrego zabezpieczenia API przed cyberprzestępcami.

Zgodnie z zapowiedziami Borowik, prace Komitetu Sterującego Fintech przy UKNF będą kontynuowane, są także plany włączenia w prace kluczowych podmiotów infrastruktury finansowej.

 

Konferencja pt. „Bankowość emocjonalna: czego możemy nauczyć się od neobanków i fintechów?” odbyła się 24 maja w Krakowie. Współorganizatorami byli Narodowy Bank Polski oraz Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.

W trakcie konferencji swoimi spostrzeżeniami podzielili się prelegenci z Polski, wśród których znalazł się m.in. Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Banków Polskich oraz Adam Tochmański, dyrektor Departamentu Systemu Płatniczego NBP, a także goście z zagranicy: Kasper Sylvest Olsen z Danske Bank czy Aline Kubitza reprezentująca Deutsche Bank.

(Źródło: Envato)

Otwarta licencja


Tagi