Gotówka to dobro publiczne

Wprawdzie niektórzy eksperci prognozowali zniknięcie pieniądza papierowego i bilonu, to rzeczywistość pokazuje jednak, że ich funkcje ewoluują, ale nie tracą na znaczeniu. Profesor Franz Seitz z Ostbayerische Technische Hochschule Weiden, w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”, podkreśla znaczenie swobody wyboru w zakresie metod płatności.

Wywiad przeprowadzono podczas konferencji „Shaping a New Reality of Cash Conference 2024: >>New Normal<< – Old Challenges?”, zorganizowanej przez Narodowy Bank Polski 2–13 września 2024 r. Głównym tematem wydarzenia były zagadnienia związane z gotówką oraz jej zmieniającą się rolą w kontekście gospodarczym i społecznym.

Gotówka wciąż pełni istotną rolę jako środek płatniczy na świecie, co rodzi pytanie, czy można ją uznać za dobro publiczne. Rozmówca odniósł się do tej kwestii, przedstawiając różne spojrzenie na sprawę.

„Jednym z pytań dotyczących gotówki jest to, czy naprawdę jest ona dobrem publicznym. Konkretny, pojedynczy banknot lub moneta nie jest dobrem publicznym. Jeśli go masz, możesz go wydać, ponieważ jest twój. Ale to instytucja generuje gotówkę, która przyczynia się do bardziej odpornej gospodarki, pomagając ustabilizować ją w kryzysie. Jest to finansowy, inkluzywny środek płatniczy, mający cechy dobra publicznego. A to dobro jest zwykle definiowane w ekonomii jako brak rywalizacji w konsumpcji i brak możliwości wykluczenia. Gotówka właśnie spełnia te cechy. Dlatego zgadzam się z tym, że gotówka generowana przez instytucje jest dobrem publicznym, co uzasadnia wsparcie publiczne, wsparcie banków centralnych oraz wsparcie rządów, aby utrzymać ją przy życiu” – powiedział.

Ekonomista podkreślił, że banki centralne oraz administracja państwowa powinny wspierać korzystanie z gotówki oraz zapewniać powszechny dostęp do niej w społeczeństwie.

„Rząd i banki centralne powinny unikać neutralnej pozycji. To ich dobro, które pomaga w lepszym funkcjonowaniu społeczeństwa, dlatego też powinny wspierać istnienie gotówki, dostęp do niej oraz jej akceptację. Jeśli natomiast przedstawiciele banków komercyjnych twierdzą, że w niektórych regionach dostarczenie bankomatów jest bardzo kosztowne, to bank centralny mógłby pomóc im w częściowym pokryciu kosztów, aby zagwarantować dostęp do gotówki w całym kraju” – zasugerował.

Seitz dodał również, że ważne jest zachowanie balansu w miksie metod płatności. Podkreślił również, że gotówka jako środek płatniczy ma inne cechy i wartości, które są niemożliwe do osiągniecia za pomocą metod cyfrowych.

„Z perspektywy społeczeństwa i całego kraju, efektywny miks płatności składa się z gotówki i płatności bezgotówkowych. Konsument powinien mieć wybór, kiedy i jak chce zapłacić. Jeśli chce zapłacić gotówką, kartą, telefonem komórkowym czy smartwatchem, powinien mieć taką możliwość. Gotówka jest koniecznym elementem tego efektywnego koszyka płatności z punktu widzenia społeczeństwa, nawet jeśli nie jest to priorytet z perspektywy branży kart płatniczych czy banków. Gotówka przyczynia się do dobrze funkcjonującej gospodarki i ma cechy, które są prawie niemożliwe do odtworzenia za pomocą elektronicznych czy cyfrowych środków płatniczych. Forma offline, zapewnia anonimowość i prywatność, które mogą być wykorzystywane nie tylko do płatności, ale także do innych celów” – podkreślił.

Cała rozmowa dostępna na kanale YouTube Obserwatora Finansowego

 

Otwarta licencja


Tagi


Artykuły powiązane

Gotówka ma wartość

Kategoria: Usługi finansowe
Pandemia COVID-19 oraz wojna rosyjsko-ukraińska wywołały reakcję władz i banków centralnych, od Europy po Stany Zjednoczone, na podejście do usług finansowych oraz płatniczych.
Gotówka ma wartość

Znaczenie pieniądza gotówkowego

Kategoria: Trendy gospodarcze
W ostatnich dziesięcioleciach pojawił się, niczym lotny piasek, pieniądz wirtualny, pozbawiony materialnych i niematerialnych przymiotów. Rozpowszechniony pod wpływem innowacji na rynkach finansowych i w technologii informacyjnej, pieniądz wirtualny opanował systemy płatności na całym świecie.
Znaczenie pieniądza gotówkowego

Rola cyfrowego euro w płatnościach detalicznych

Kategoria: Trendy gospodarcze
Współczesną rzeczywistość charakteryzuje szybki postęp. Dynamiczny rozwój technologii informatycznych i cyfryzacja gospodarki wymuszają zmiany także w funkcjonowaniu systemu płatniczego i w samych płatnościach. Zjawisko to ma zasięg globalny. Dotyczy również strefy euro. W dyskusji publicznej pada pytanie, czy po 25 latach od wprowadzenia banknotów i monet euro nadszedł już czas na równoległe wprowadzenie przez Eurosystem (tj. Europejski Bank Centralny i 20 banków centralnych państw strefy euro) cyfrowego odzwierciedlenia gotówki?
Rola cyfrowego euro w płatnościach detalicznych