Strategia dla gotówki a obrona swobody wyboru instrumentów płatniczych
Kategoria: Analizy
Wywiad przeprowadzono podczas konferencji „Shaping a New Reality of Cash Conference 2024: >>New Normal<< – Old Challenges?”, zorganizowanej przez Narodowy Bank Polski 2–13 września 2024 r. Głównym tematem wydarzenia były zagadnienia związane z gotówką oraz jej zmieniającą się rolą w kontekście gospodarczym i społecznym.
Rozmówca wyjaśnił, dlaczego wzrost zainteresowania gotówką jest związany z kryzysami, które mają miejsce w danym kraju lub w jego bezpośrednim sąsiedztwie.
„Wynika to z ogólnego wzrostu niepewności na całym świecie. Kiedy Rosja dokonała inwazji nikt tak naprawdę nie wiedział, w jakim stopniu wpłynie to na światową gospodarkę. Z biegiem czasu okazało się, że, jak to się mówi, globalne Południe wspiera Rosję, a państwa zachodnie wspierają Ukrainę. Wzrost niepewności sprzyjał emisji gotówki, a tym samym zaspokajaniu zapotrzebowania ludzi na płynną i stabilną walutę” – podkreślił.
Ekonomista przedstawił, jak w przeszłości kształtowała się zależność między popytem na gotówkę a niepewnością wynikającą z różnych zdarzeń. Zwrócił uwagę, że konflikt rosyjsko-ukraiński wywołał reakcje analogiczne do tych, które miały miejsce podczas największych kryzysów ostatnich dekad.
„W ciągu ostatnich 30 lat mieliśmy do czynienia z ogromną różnorodnością globalnych kryzysów. Pierwszym, o którym powinniśmy tutaj wspomnieć, jest błąd milenijny. Innym porównywalnym kryzysem był wielki kryzys finansowy po upadku Lehman Brothers w Stanach Zjednoczonych. Trzecim globalnym kryzysem, o którym możemy tutaj wspomnieć, jest COVID-19. Musimy jednak przyznać, że kryzys polityczny po inwazji Rosji na Ukrainę niemal osiąga poziom intensywności niepewności, z jaką mieliśmy do czynienia w czasie trzech poprzednich kryzysów. Jeśli chodzi o popyt na gotówkę, ta polityczna koncepcja, że globalne Południe zwraca się przeciwko zachodnim państwom sprzymierzonym, zdaje się mieć pewne reperkusje, które wpływają na popyt na gotówkę. Z globalnego punktu widzenia wszyscy mielibyśmy nadzieję, że te napięcia ustąpią, a to oznaczałoby wycofanie sił rosyjskich z Ukrainy” – powiedział.
Wzrost popytu na gotówkę nie zawsze musi być bezpośrednio związany z globalnym napięciem. Profesor wskazał przykład Szwecji, gdzie ogłoszenie zamiaru przystąpienia do NATO wywołało w społeczeństwie znaczny wzrost zapotrzebowania na gotówkę.
„Gdy Szwecja ogłosiła zamiar przystąpienia do NATO, obawy Szwedów przed staniem się celem ataków hakerów z jednego dużego kraju, który wszyscy znamy, oraz strach przed brakiem wystarczającej płynności doprowadziły do znacznego wzrostu popytu na gotówkę, nawet w Szwecji, kraju, który zwykle jest dumny z ograniczenia używania gotówki do minimum. Jednak chyba się tam czegoś nauczyli. Teraz zwracają większą uwagę na korzyści płynące z posiadania gotówki jako rozwiązania awaryjnego w czasach kryzysu” – zaznaczył.
Reossl odniósł się także do działań Narodowego Banku Polski w odpowiedzi na wzmożony popyt na gotówkę, który pojawił się po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
„Tak, nie ma co do tego wątpliwości. Bez wątpienia była to doskonała praca, szczególnie po wybuchu działań wojennych w Ukrainie. Departament Emisyjno-Skarbcowy NBP może być naprawdę dumny ze swojej pracy w tamtym czasie i nadal wykonuje swoją pracę doskonale.” – podkreślił.
Cała rozmowa dostępna na kanale YouTube Obserwatora Finansowego