(CC0 pixabay)
Raport ONZ analizuje wpływ czynników środowiskowych na tradycyjne cele banku centralnego oraz przytacza argumenty za działaniami banków centralnych w odpowiedzi na wyzwania związane ze środowiskiem naturalnym i zrównoważonym rozwojem oraz przeciw nim. ONZ uważa, że biorąc pod uwagę dużą skalę inwestycji niezbędnych do wprowadzenia tzw. zielonej transformacji, sektor finansowy będzie musiał odegrać kluczową rolę w alokacji zasobów na rzecz zrównoważonej i ekologicznej gospodarki. Powinien też zaprzestać finansowania działań, które szkodzą środowisku.
W opracowaniu ONZ zostały przedstawione sposoby na to, jak banki centralne (a także organy nadzoru finansowego) mogą wpływać na decyzje inwestycyjne uczestników rynku finansowego oraz na kreację i alokację kredytu. Wymieniono: politykę pieniężną oraz mikro- i makroostrożnościową, a także wymogi dotyczące ujawniania informacji, testy warunków skrajnych związanych ze zmianami klimatu oraz poziom rezerw lub wymogów kapitałowych, który byłby zależny od skali oddziaływania na środowisko naturalne.
Autorzy raportu wskazują, że banki centralne mają do dyspozycji wiele instrumentów, które mogą wspierać „zielone finanse”. Ponadto w zakresie, w jakim są odpowiedzialne za stabilność finansową, uwzględnienie czynników ryzyka w postaci zmian klimatu w istniejących ramach polityki pieniężnej i makroostrożnościowej już teraz stanowi część mandatów tych instytucji. Jednak decyzja o tym, czy banki centralne powinny odgrywać większą rolę we wspieraniu inwestycji ekologicznych, jest zasadniczo kwestią o charakterze politycznym, wymagającą wszechstronnego rozważenia.
W dokumencie zwrócono uwagę również na ryzyko przekroczenia mandatów banków centralnych, co może zagrażać ich niezależności instytucjonalnej. W tym kontekście kluczową kwestią jest podział zadań między instytucjami publicznymi. Bank centralny jest tylko jedną z wielu instytucji publicznych, które mogą pozytywnie wpływać na zielone inwestycje, a – jak wskazano na przykładach – w wielu krajach niekoniecznie jest on najlepiej przygotowany do osiągnięcia tego celu.
Innymi ważnymi podmiotami są ministerstwa finansów (które mogą wykorzystać m.in. odpowiednie zasady opodatkowania w celu przekierowania alokacji inwestycji), resorty ochrony środowiska (które mogą zabronić inwestycji negatywnie wpływających na środowisko) oraz banki publiczne posiadające mandat prorozwojowy lub prośrodowiskowy. Poza tym istnieje również pole do działania dla instytucji sektora finansowego w postaci wydawania wytycznych dla uczestników rynku i opracowywania standardów dotyczących zrównoważonego udzielania pożyczek, zasad ujawniania informacji itp.
Zagadnienie dotyczące roli banków centralnych i nadzorów finansowych w promowaniu „zielonych finansów” było przedmiotem niedawnego przemówienia Luiza Awazu Pereira da Silvy, wiceszefa Banku Rozrachunków Międzynarodowych (Bank for International Settlements), podczas konferencji organizowanej wspólnie z Bankiem Światowym, Deutsche Bundesbank i Official Monetary and Financial Institutions Forum (OMFIF). Luiz Awazu Pereira da Silva zauważył, że sektor finansowy ma okazję odgrywać pozytywną rolę w prośrodowiskowej transformacji sektora finansowego poprzez identyfikację zagrożeń związanych ze zmianami klimatu, wzmocnienie wiarygodności zielonych instrumentów finansowych oraz wspieranie inwestycji sektora prywatnego w nowe technologie związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym.
>>Pełna treść raportu jest dostępna tutaj
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
