Dziennikarz ekonomiczny, autor recenzji książek i przeglądów najnowszych badań ekonomicznych
Inspiracją do napisania książki (jej polski tytuł to „Oryginalni: Jak nonkonformiści zmieniają świat”) była niewykorzystana okazja inwestycyjna uniwersyteckiego wykładowcy. W 2009 r. do Adama Granta podszedł jeden z jego studentów i zaproponował mu, by zainwestował w firmę którą właśnie tworzył wraz z trzema kolegami. Pomysł polegał na sprzedaży okularów korekcyjnych przez internet.
Na pierwszy rzut oka pomysł był genialny. Studenci chcieli sprzedawać okulary, za które ludzie u optyka płacili 500 dol. za 95 dol. przez internet (i jeszcze przekazywać za kolejną parę za darmo dla potrzebującej osoby z kraju rozwijającego się). Zauważyli, że okulary były absurdalnie drogie w stosunku do kosztów ich produkcji. Wynikało to z tego, że 80 proc. światowego rynku opanował włoski gigant Luxottica (należą do niego m.in. takie marki okularów jak Ray-Ban, Chanel, Prada, Pearle Vison, Lens-Crafter), co pozwalało firmie swobodnie dyktować ceny dwudziestokrotnie przekraczające koszt produkcji.
Problem polegał jednak na tym, że nikt wcześniej nie próbował sprzedawać okularów przez internet. Grantowi trudno był sobie wyobrazić, by wystarczająco dużo osób było w stanie zmienić swoje przyzwyczajenia (czyli przestać kupować okulary u optyka), by biznes miał szanse na sukces. Dodatkowo, gdyby chcieli te przyzwyczajenia zmienić musieliby włożyć w to mnóstwo wysiłku. Tymczasem wszyscy czterej założyciele firmy ciągle chodzili na studia.
Grant powiedział studentowi, że jeżeli on i jego koledzy faktycznie wierzą w swój pomysł powinni natychmiast rzucić naukę i poświęcić każdą chwilę projektowi. Ten oświadczył: „Nie jesteśmy pewni, czy to jest dobry pomysł, nie mamy pojęcia czy się przyjmie i chcemy się zabezpieczyć na wypadek, gdyby nam się nie udało”.
Neil Blumenthal, podobnie jak jego koledzy, studiował i miał praktyki w firmach. Gdyby ich pomysł nie wypalił, to mogliby wrócić do tradycyjnej ścieżki kariery i pracy u kogoś. Co więcej, dwóch z udziałowców już załatwiło sobie pracę po zakończeniu studiów. Ta ostatnia informacja ostatecznie przekonała Granta, że nie należy inwestować w projekt, do którego sami jego twórcy nie mają zaufania. I to był błąd.
W lutym 2010 r. studenci Granta wystartowali ze stroną internetową firmy Warby Parker. Spodziewali się, że na początku będą sprzedawać jedną, dwie pary okularów dziennie. Tymczasem kiedy magazyn „GQ” nazywał ich „Netfilixem okularów” w ciągu niecałego miesiąca wykonali plan sprzedaży na rok. Chętnych było tylu, że 20 tys. potencjalnych klientów musiało zapisać się na listę oczekujących.
W 2015 r. renomowany magazyn „Fast Company” umieścił ich na pierwszym miejscu najbardziej innowacyjnych firm świata. Trzej poprzedni zwycięzcy to Google, Nike i Apple, renomowane giganty zatrudniające ponad 50 tys. pracowników. Warby Parker dopiero co powstał i miał zaledwie 500 ludzi. W ciągu pięciu lat udało im się zbudować firmę o przychodach 100 mln dol. rocznie wycenianą na 1 mld dol.
Patrząc jak dobrze poradzili sobie jego studenci Grant doszedł do wniosku, że musi zrozumieć gdzie popełnił błąd analizując ich propozycję i dlaczego nie dostrzegł potencjału ich projektu. Owocem tej analizy jest książka „Originals”. Jej najbardziej interesującą częścią jest rozprawienie się przez Granta z mitem, że odnoszący sukcesy przedsiębiorcy lubią ryzyko bardziej, niż przeciętni ludzie. Otóż jest coraz więcej dowodów na to, że jest dokładnie odwrotnie: dobrzy biznesmeni nie lubią ryzyka, robią wszystko, by je ograniczyć i dlatego odnoszą sukcesy.
Grant powołuje się m.in. na badanie przeprowadzone na reprezentatywnej grupie ponad ośmiuset Amerykanów, wśród których byli zarówno przedsiębiorcy, jak i zatrudnieni na etacie. Wszystkich zapytano, które z następujących biznesów chcieliby założyć:
1) taki, w którym mogliby zarobić 5 mln dol. z 20 proc. szansą na sukces
2) taki, w którym mogliby zarobić 2 mln dol. z 50 proc. prawdopodobieństwem sukcesu
3) taki, w którym mogliby zarobić 1,25 mln dol. z 80 proc. szansą wygranej.
Przedsiębiorcy zdecydowanie częściej, niż pracujący na etacie wybierali opcję trzecią, czyli najmniejszy zysk, ale z najwyższą szansą na sukces. Autorzy analizy konkludowali: ”Przedsiębiorcy mają zdecydowanie większą awersję do ryzyka niż średnia w społeczeństwie”.
Inne badania to potwierdzają. Odnoszący sukcesy przedsiębiorcy jako nastolatkowie częściej niż reszta sprzeciwiali się rodzicom, chodzili na wagary, pili alkohol i palili marihuanę. Ale nie było wśród nich więcej jeżdżących autem po alkoholu czy dopuszczających się kradzieży. Tak więc łamali obowiązujące zasady, ale tylko te które niosły ze sobą stosunkowo niskie ryzyko. Autor konkluduje, że odnoszący sukcesy biznesmeni to nie ci którzy „skaczą w przepaść nie patrząc co jest w dole”, ale ci którzy ostrożnie podchodzą do krawędzi i patrzą jaka jest odległość do ziemi, następnie trzy razy sprawdzają spadochron a na dole mają jeszcze siatkę zabezpieczającą.
Bliższe przyjrzenie się biografiom sławnych biznesmenów potwierdza tę tezę. Pierre Omidyar, na przykład, stworzył i prowadził portal aukcyjny eBay przez dziewięć miesięcy pracując jednocześnie na etacie jako programista. Pracę na etacie rzucił dopiero wtedy gdy portal zaczął przynosić mu większe dochody niż etat. Henry Ford zaczął budować firmę jednocześnie pracując jako główny inżynier u Thomasa Edisona. Nawet Bill Gates czekał przez rok po sprzedaży pierwszego programu zanim rzucił studia, a nawet wówczas złożył wniosek o urlop dziekański, by mieć możliwość powrotu na uniwersytet, gdyby coś poszło nie tak.
Warto znać analizy Adama Granta, bo to jeden z najciekawszych współczesnych naukowców. Jest najlepiej ocenianym przez studentów profesorem na Wharton School of the University of Pennsylvania. Jego teorie wpływają na sposób zarządzania największymi amerykańskimi korporacjami.
Z „Orginals” można się dowiedzieć dlaczego użytkownicy przeglądarek „Chrome” i „Firefox” są przeciętnie lepszymi pracownikowi, niż ci którzy korzystają z Internet Explorera i że wytykanie wad własnej firmy może być dobrym sposobem na zachęcenie inwestorów do włożenia w nią pieniędzy.
Wstęp do książki napisała Sheryl Sandberg z Facebooka (która zresztą zatrudnia Granta jako konsultanta w swojej firmie) a na okładce poleca ją sam Malcolm Gladwell, pisarz bestsellerowych książek popularnonaukowych.
Książka Granta nie jest pozycją wybitną, ale to bardzo solidna propozycja. Ma wiele mało interesujących fragmentów, jak chociażby analiza klęski biznesowej Segwaya, który to przypadek jest powszechnie znany, ale te ciekawsze części rekompensują mniej ciekawe z nawiązką.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
