(CC0 Public Domain)
Z danych zebranych w raporcie „Praca w Unii Europejskiej – podatki i składki” wynika, że sytuacja w Polsce nie zmieniła się w porównaniu do poprzedniej edycji raportu. Daje to naszemu krajowi 16. pozycję w zestawieniu wszystkich krajów UE. Ranking otwierają Cypr, gdzie w przypadku przeciętnych zarobków średnie wynagrodzenie netto, tj. po odjęciu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek pracowniczych na ubezpieczenia społeczne, to 91 proc. pensji brutto, na Malcie 81 proc., w Estonii 79 proc. Na końcowych pozycjach rankingu znalazły się Belgia – 59 proc. oraz Niemcy i Słowenia – po 62 proc.
Polska rodzina o średnich dochodach, składająca się z dwójki dorosłych (jeden pracujący) oraz dwójki dzieci może liczyć średnio na 74 proc. pensji brutto, przy średniej dla wszystkich krajów UE wynoszącej 77 proc. Najwyżej w tym zestawieniu także stoi Cypr – tam to 91 proc., a na ostatnim Austria z 67 proc.
Badania wskazują, że obciążenia Polaków w zakresie PIT i ZUS są podobne do średnich obciążeń w Unii Europejskiej. Nasze stawki podatkowe 18 proc. i 32 proc. oraz łączna składka na ZUS w wysokości ok. 35 proc. plasują nas w środku rankingu.
– W przypadku rodzin, polski system podatkowy wspiera je jednak w nieco mniejszym stopniu niż średnio w UE. Wiele państw stosuje bowiem znacznie więcej ulg podatkowych zmniejszających obciążenia rodzin – mówi Tomasz Barańczyk, partner w PwC.
Zamożny singiel (pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia) otrzymuje średnio 66 proc. wynagrodzenia brutto (najwięcej w Bułgarii 83 proc., najmniej w Belgii – 44 proc.), natomiast zamożne polskie rodziny mogą liczyć na 69 proc. pensji brutto (najwięcej w Bułgarii – 83 proc., najmniej w Belgii – 47 proc.).
W krajach Unii Europejskiej dominują stawki progresywne (dotyczy to zwłaszcza „starej” Unii). Najwyższe stawki obowiązują w Szwecji (57 proc.), Austrii (55 proc.), Portugalii (53 proc.), Holandii (52 proc.) i Danii (51,95 proc.). Stawki liniowe obowiązują jedynie w sześciu państwach. Najniższą stawką liniową może pochwalić się Bułgaria (10 proc.).
W 2016 roku mieliśmy do czynienia z dalszym łagodzeniem obciążeń w zakresie PIT w niektórych krajach Unii Europejskiej. Pięć krajów zdecydowało się na obniżenie stawek podatkowych, w tym m.in. Węgry, Hiszpania i Holandia, niektóre zwaloryzowały natomiast także progi podatkowe – mowa tu o Austrii, Belgii, Holandii i Niemczech. Można oczekiwać, że trend ten będzie się utrzymywał.
Tylko nieliczne kraje zdecydowały się na podwyższenie stawek podatkowych i to jedynie dla najbogatszych – miało to miejsce w Grecji i Austrii.
W 2016 r. sześć krajów UE zdecydowało się na podniesienie kwoty wolnej od podatku. Tego typu zmiany nastąpiły w Chorwacji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Finlandii, na Malcie, a także w Estonii, gdzie sukcesywne podwyższanie kwoty wolnej jest zaplanowane do 2018 r.
– W Polsce na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy nieznaczny wzrost obciążeń PIT i ZUS z tytułu braku waloryzacji kwoty wolnej oraz podnoszenia kwoty limitu dla ZUS. Jeszcze w 2016 r. Polska miała jedną z najniższych kwot wolnych. Zmiany weszły w życie z początkiem 2017 r., jednak dotyczą one tylko osób o rocznych dochodach do 11 tys. zł, natomiast pozostałe liczne grono podatników nie odczuje zmian, bądź nawet straci możliwość odliczania kwoty wolnej od opodatkowania. Wysokość kwoty wolnej w innych krajach UE mieści się najczęściej w przedziale 2 tys. euro – 10 tys. euro – mówi Grzegorz Ogórek, menedżer w dziale prawno-podatkowym PwC.
Od kilkunastu lat w Unii Europejskiej zauważalny jest trend stopniowego obniżania stawek CIT, podczas gdy przeciętne stawki VAT utrzymywane są na podobnym poziomie, z nieznacznym trendem wzrostowym.
Jednocześnie władze skarbowe wielu krajów podejmują zdecydowane działania mające na celu poprawienie ściągalności podatków. Służyć temu mają przede wszystkim kierunkowe i profesjonalne kontrole podatkowe, jak również różnorodne rozwiązania informatyczne na wzór Jednolitego Pliku Kontrolnego.
(źródło: materiały prasowe PwC)
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
