Dług spadnie powoli

Ministerstwo Finansów ujawniło wstępne założenia makroekonomiczne Programu Konwergencji 2017. Deficyt sektora general government w 2017 r. ma wynieść 2,9 proc. PKB, a w 2018 r. 2,5 proc. PKB. Dług sektora będzie spadał – z 55,3 proc. PKB w tym roku do 52,1 proc. w roku 2020.
Dług spadnie powoli

Wiceminister Leszek Skiba (fot. MF)

Uaktualniany Program jest każdego roku przedstawiany Komisji Europejskiej i Radzie Ecofin. Jego ważnym elementem jest prezentacja wdrożeń poprzednich rekomendacji Rady Ecofin oraz średniookresowej prognozy stanu gospodarki i finansów publicznych. Program Konwergencji jest częścią Wieloletniego Planu Finansowego Państwa, który przyjmowany jest w formie uchwały Rady Ministrów każdego roku do końca kwietnia.

Ubiegłoroczne rekomendacje

12 lipca 2016 roku Rada Ecofin zaleciła Polsce:

– ograniczenie deficytu strukturalnego o 0,5 pkt proc. w roku 2016 i 2017; jest to średniookresowy cel budżetowy, czyli MTO,

– wzmocnienie ram budżetowych w tym ustanowienie niezależnej Rady Polityki Fiskalnej,

– poprawę ściągalności dochodów podatkowych, szczególnie VAT i ograniczenie stosowania obniżonych stawek VAT.

Deficyt strukturalny jest kategorią niejednoznaczną. Łatwiej go ocenić po kilku latach, niż na bieżąco. MF nie podaje swoich wyliczeń deficytu strukturalnego sektora instytucji rządowych i samorządowych (tzw. sektor general government, GG), informuje tylko, że zalecenia Rady Ecofin nie zostały w pełni wykonane, choć odejście od uzgodnionej z Komisją Europejską ścieżki MTO nie jest duże i nie zachodzi ryzyko objęcia Polski procedurą nadmiernego deficytu.

Według prognoz Komisji Europejskiej z „Winter 2017 Economic Forecast” w ubiegłym roku nastąpiło pogorszenie deficytu strukturalnego. Udało się natomiast poprawić ściągalność podatków, aczkolwiek Polska nie wykonała rekomendacji dotyczącej ograniczenia stawek VAT.

Nie powołano też Rady Polityki Fiskalnej. Wiceminister Leszek Skiba przekonywał na środowej konferencji, że Polska ma jedne z najlepszych prognoz wskaźników, wpływających na budżet wśród krajów Unii Europejskiej, więc ustanowienie Rady nie jest konieczne.

Wzrost przyspieszy

Ministerstwo Finansów aktualizując Program Konwergencji przyjęło dość optymistyczne założenia, dotyczące wzrostu gospodarczego, inflacji i bezrobocia.

Według MF wzrost przyspieszy w tym roku do 3,6 proc., a w kolejnych do 3,8 i 3,9 proc. Wzrośnie inflacja, co będzie korzystne dla dochodów budżetu i obniżania długu w relacji do PKB, ale utrzyma się ona na poziomie nieprzekraczającym celu inflacyjnego NBP. Spadnie też bezrobocie.

Najważniejszym czynnikiem wzrostu będzie popyt konsumpcyjny, ale także inwestycje, które w tym roku mają według MF wzrosnąć o 7,2 proc. – głównie dzięki przyspieszeniu wydatków z unijnej perspektywy 2014-2020.

Minister Skiba przyznał, że prognozy MF są bardziej optymistyczne niż prognozy MFW. Te ostatnie zakładają spadek dynamiki pod koniec dekady. Według Leszka Skiby różnica polega między innymi na innej ocenie skutków obniżenia wieku emerytalnego. MF będzie proponować rozwiązania, które dobrowolnie zatrzymają na rynku pracy dużą część osób, które nabędą uprawnienia emerytalne.

Dochody, wydatki i wynik sektora GG

Dochody sektora GG w relacji do PKB mają być stabilne i będą wahać się między 40, a 41 proc. PKB. Zakłada się wzrost dochodów finansowanych ze środków Unii Europejskiej – z 0,8 proc. w roku 2016 do 1,8-1,9 proc. w latach 2017-2019 i 1,3 proc. w roku 2020. W podobnej skali wzrosną wydatki finansowane ze środków UE.

Jednym ze sposobów ograniczania wydatków państwa będzie zamrożenie w roku 2018 funduszu płac. W kolejnych latach fundusz będzie zaś indeksowany wskaźnikiem inflacji.

Wydatki w relacji do PKB będą malały, tym samym zmniejszać się będzie deficyt GG. MF zakłada także obniżenie długu, po jego wzroście w roku bieżącym.

 

Szczegóły Programu Konwergencji poznamy 30 kwietnia, gdy zostanie przyjęty (w formie uchwały) Wieloletni Plan Finansowy Polski. Ze wstępnych informacji wynika, że podobnie jak w ubiegłych latach Ministerstwo Finansów odkłada większe zacieśnienie fiskalne na późniejsze lata. Co więcej, przyjmuje, że w tym roku nastąpi poluzowanie fiskalne, a największe ograniczenie deficytu zostanie przeprowadzone dopiero w roku 2020. Wówczas deficyt bieżący spadnie do 1,2 proc. PKB, podobnie jak deficyt strukturalny.

Tyle, że 2020 rok będzie rokiem wyborczym, co nigdy nie sprzyja oszczędnościom budżetowym.

Optymistyczne jest też założenie stopniowego ograniczania długu, po jego wzroście w roku 2017 i 2016.

Warto przypomnieć prognozy, z ubiegłorocznego Programu Konwergencji. Otóż – w roku 2019 wynik nominalny i strukturalny miał spaść do 1,3 proc. PKB. Roku 2020 poprzednia prognoza nie obejmowała, lecz według oświadczeń Ministerstwa Finansów wynik strukturalny miałby wówczas spaść poniżej 1 proc., co jest zobowiązaniem wynikającym z unijnych dyrektyw i rozporządzeń.

Dług GG miał, według ubiegłorocznego Programu Konwergencji spaść w roku 2019 do 50,4 proc., według tegorocznego będzie prawie o 4 pkt proc. wyższy.

Program Konwergencji ma dwa cele. Pierwszym jest danie rządowi instrumentu, pozwalającego na utrzymanie w średnim okresie stabilnych finansów publicznych, drugim – danie rządowi instrumentu do negocjacji z Komisją Europejską i Radą Ecofin dotyczących uniknięcia Procedury Nadmiernego Deficytu. Wygląda na to, że ten drugi cel był i pozostał ważniejszy.

Wiceminister Leszek Skiba (fot. MF)

Otwarta licencja


Tagi


Artykuły powiązane

Niech dopłynie wreszcie euro do Bugu

Kategoria: Analizy
Na mapie Europy widać podział na Zachód z euro w obiegu i środkowo-wschodnie peryferia z własnymi walutami. O ile nie zdarzy się w świecie coś nie do wyobrażenia, euro sięgnie jednak w końcu Bugu, choć niewykluczone, że wcześniej dopłynie do Dniepru.
Niech dopłynie wreszcie euro do Bugu