Cięcia budżetowe to większe straty dla gospodarki niż sądzono

Dlaczego nikt nie przewidział kryzysu? - pytała królowa Elżbieta II ekonomistów, gdy z końcem 2008 r. odwiedziła London School of Economics. Seria pomyłek w prognozowaniu głębokości i czasu trwania zapaści, którą ekonomiczni progności zafundowali nam od tamtego czasu, skłoniłaby zapewne królową do zadania podobnego pytania: dlaczego przeceniamy szybkość zdrowienia gospodarki?
Cięcia budżetowe to większe straty dla gospodarki niż sądzono

CC BY-NC-ND OECD

Oto fakty. Rok temu Międzynarodowy Fundusz Monetarny prognozował, że europejska gospodarka urośnie w 2012 r. o 2,1 proc. PKB. Wygląda jednak na to, że skurczy się o 0,2 PKB. W 2010 r. brytyjskie Biuro Odpowiedzialności Fiskalnej przewidywało, że w 2011 r. brytyjska gospodarka urośnie o 2,6 proc., a w 2012 – o 2,8 proc. Tymczasem wzrost w 2011 r. wyniósł jedynie 0,9 proc. PKB i tyle samo wyniesie w tym roku.

Prognozowanie jest oczywiście z konieczności nieprecyzyjne: nie da się przewidzieć wszystkiego. Ale brak precyzji to jedno. Czym innym jest regularne przeszacowywanie szybkości zdrowienia europejskiej gospodarki. Jedną z przyczyn jest niedoszacowanie wpływu, jaki ma na gospodarkę mnożnik fiskalny, czyli zależność między wydatkami rządowymi a wzrostem PKB. Drugą jest przekonanie, że dodruk pieniądza może zrównoważyć cięcia budżetowe. Tnąc wydatki, unikniemy podwyżki podatków, a to sprawi, że ludzie będą wydawać więcej. Tak mogłoby być przy pełnym zatrudnieniu, a nie przy obecnie wysokim bezrobociu.

Organizacje prognostyczne przyznają, że nie doceniały efektu mnożnikowego. Biuro Odpowiedzialności Fiskalnej dotąd ustalało mnożnik na poziomie 0,6. Zgodnie z tym ograniczenie wydatków rządowych o dolara, to ograniczenie wzrostu PKB o jedyne 60 centów. Teraz to samo biuro przyznaje, że – aby w pełni wytłumaczyć wolny proces wychodzenia z kryzysu – mnożnik musiał wynosić w rzeczywistości ok. 1,3.

Rezultatem tego niedoszacowania było regularne zaniżanie strat, jakie konsolidacja fiskalna wyrządza gospodarce.

Pełny komentarz można przeczytać tutaj.

CC BY-NC-ND OECD

Tagi