Doradca Obamy: cięcia podatkowe przyspieszą wzrost gospodarczy

26.07.2010 09:05

Christina Romer w obszernym artykule na temat zmian podatkowych wyjaśnia, które z nich przyczyniają się do zwiększenia, a które do redukcji deficytu. Wśród tych ostatnich są właśnie cięcia wprowadzone przez prezydenta Busha. Widać to na wykresie wahań indeksu SP500, który przedstawia Naked Capitalism. O cięciach podatków także prof. Robert Reich, dr John Mauldin i Angry Bear Blog. A Shocked Inwestor, Barry Ritholtz i Calculated Risk jednoznacznie negatywnie nt. europejskich stress testów.

W obliczu powolnego wzrostu gospodarki o 2, a nawet mniej proc. PKB amerykańscy kongresmeni zastanawiają się nad obniżeniem podatków. Wprawdzie przeciwny im jest sekretarz skarbu Timothy Gaithner, to jednak pomysł zaczyna zyskiwać zwolenników wśród coraz więcej liczby demokratów. Zwolennikiem obniżenia podatków, to znaczy przedłużenia cięć podatkowych prezydenta George’a W. Busha, jest doradca prezydenta Baracka Obamy prof. Christina Romer. W tekście The Macroeconomic Effects of Tax Changes: Estimates Based on a New Measure of Fiscal Shocks Romers twierdzi, że wzrost podatków wiąże się ze wzrostem deficytu.

The most significant tax cuts to stimulate long-run growth are well known: the 1948 tax cut passed over Truman’s veto; the 1964 Kennedy-Johnson tax cut; the 1981 Reagan tax cut; and large parts of the 2001 and 2003 Bush tax cuts. All of the deficit-driven changes were tax increases.

Natomiast cięcia podatkowe przyczyniają się do przyspieszenia wzrostu gospodarczego. Zwłaszcza po kryzysie kredytowym.

In short, tax increases appear to have a very large, sustained, and highly significant negative impact on output. Since most of our exogenous tax changes are in fact reductions, the more intuitive way to express this result is that tax cuts have very large and persistent positive output effects.

Podobnego zdania jest ekonomista John Mauldin, który twierdzi, że cięcia podatkowe nie tylko przyspieszyłyby wzrost gospodarczy dwukrotnie, ale dałyby impuls rynkom. Mauldin ostrzega jednocześnie przed obciążeniami o kolejne 5 proc. z tytułu nowej ustawy zdrowotnej.

It is not just that taxes will go from 35% to just under 40%. It is the increase in Medicare taxes coming down the pike, too. We are taking money from private hands, where it has the potential to increase productivity, and putting it into government hands, where it will do nothing for growth of the economy. There is no multiplier for government spending.

Kondycja gospodarki może świadczyć o zbliżającej się deflacji. Według Mauldina istnieją przynajmniej trzy czynniki, które mogą sugerować jej bliskość.

nadmiar zdolności produkcyjnych – mogą być one wykorzystane w wyniku wzrostu gospodarczego lub wyrównane poprzez bankructwa
zniszczenie bogactwa – biliony dolarów „wyparowały” wskutek spadku cen nieruchomości, a także załamania rynków, a przybyło oszczędności; choć jest to pozytywny proces, to jednak jego skutkiem jest ubytek kapitału potrzebnego przedsiębiorstwom, przyczynia się też do zmniejszenia popytu
chroniczne bezrobocie – również jest powodem zmniejszania się popytu, a zatem zwiększa efekt deflacyjny.

Były doradca ds. gospodarki prezydenta Billa Clintona także zaniepokojony jest sytuacją gospodarczą. Prof. Robert Reich uważa, że recesja nie przyjęła jeszcze formy tej z podwójnym dnem. Jest to, jak określa, recesja z 1,5 dna. A te brakujące pół stanowi wzrost stanów magazynowych przedsiębiorstw produkcyjnych oraz domów.

Consumer confidence is down. Retail sales are down. Home sales are down. Permits for single-family starts are down. The average work week is down. The only things not down are inventories – unsold stuff is piling up in warehouses and inventories of unsold homes are rising – and defaults on loans.

Prof. Reich przedstawia radykalną recepturę – ingerencję państwa w gospodarkę w stylu Keynesa na szeroką skalę. Jedną z jego koncepcji jest masowy program pracy dla Amerykanów, nawet, jak zaznacza Reich, jeśli państwo miałoby im wypłacać wynagrodzenie.

The 1.5 dip recession should cause the President to demand a large-scale national jobs program including a new WPA that gets millions of Americans back to work even if government has to pay their wages directly. Included would be zero-interest loans to strapped states and locales, so they didn’t have to cut vital services and raise taxes. They could repay when the economy picked up and revenues came in. The national jobs program would also include a one-year payroll tax holiday on the first $20,000 of income.

Bardziej umiarkowane podejście prezentuje Angry Bear, który proponuje cięcia podatkowe dla klasy średniej, natomiast progresywny podatek dla bogatych.

For decades, I have been advising Democrats to focus attention on the progressivity of the tax system. (…) My policy proposal and political strategy is to increase progressivity increasing taxes on the rich and cutting taxes on everyone else. (…) combining permanent elimination of tax cuts for the rich and temporary extension of tax cuts for the middle class. (…) Tax cuts for the middle class are a better stimulus than tax cuts for the rich even though sending money to state and local governments is a better stimulus than tax cuts for the middle class.

Barry Ritholtz, który jest zwolennikiem receptury: „stymulować gospodarkę teraz, redukować deficyt później” przypomina opinię Miltona Friedmana na temat cięć podatkowych. Cięciom nie może towarzyszyć wzrost wydatków budżetowych, bo inaczej jest to kredyt zaciągnięty na koszt następnego pokolenia.

Unfunded Tax Cuts: (…) „When is a tax cut not a tax cut? When the so-called tax cut is accompanied by a larger rise in government spending than in prices”. In other words, all unfunded tax cuts — including these — are actually future tax increases on the next generation.

A o czym świadczą europejskie stress-testy?

– Żarty się nie skończyły – pisze Shocked Investor i podważa ich wiarygodność.

„The haircuts are applied to the trading book portfolios only, as no default assumption was considered”, according to a confidential document dated July 22 and titled „EU Stress Test Exercise: Key Messages on Methodological Issues”.

And anyone is to believe those results?

Również Calculated Risk blog twierdzi, że testy nie były skuteczne.

Naked Capitalism na wykresie obrazującym wahania indeksu SP500 pokazuje reakcję inwestorów na stress testy (July 23), w przeciwieństwie np. do momentu, gdy szef Fed Ben Bernanke zalecał kongresmenom przedłużenie cięć podatkowych prezydenta Busha (July 22).

Niewydolne amerykańskie banki są przejmowane lub upadają. Od początku kryzysu (września 2008) upadło już 331. Aktualna lista znajduje się tutaj. A nieoficjalna czarna lista tutaj.