Te właśnie tematy najbardziej interesują nasze Ministerstwo Finansów w kontekście polskiej prezydencji w Unii. Doradcy podatkowi uważają, że ministerstwo w wielu sprawach naprawianie powinno zacząć od siebie.
Ministerstwo Finansów zapowiada kontynuację prac nad uproszczeniem regulacji, zmniejszeniem obciążeń administracyjnych i przeciwdziałaniem nadużyciom w VAT. Małgorzata Brzoza z Ministerstwa Finansów wyjaśnia, że są to prace dotyczące opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych. Ważne będzie doprecyzowanie definicji tych usług w dyrektywie oraz przygotowanie katalogów usług ubezpieczeniowych i finansowych objętych zwolnieniem z VAT oraz wyłączonych z tego zwolnienia.
Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w kancelarii KNDP, przypomina, że prace dotyczące zasad opodatkowania usług finansowych i ubezpieczeniowych, w tym będących elementem innej usługi, zakończyły się w 2007 roku przedstawieniem projektów zmian dyrektywy. Do tej pory ich nie uchwalono. Na pewno warto wprowadzić tu precyzyjne definicje.
– Szanse na wprowadzenie zmian w trakcie polskiej prezydencji są jednak wątpliwe. Dobrze będzie jeśli w tym czasie zostanie przygotowany choćby projekt – prognozuje Andrzej Nikończyk.
W zakresie zwalczania nadużyć, przepisy dyrektywy mogą być kształtowane w drodze orzecznictwa, niestety nie w prawie krajowym. Ministerstwo powinno skupić się na wprowadzeniu do przepisów klauzul nadużycia i obejścia prawa, bowiem tworzenie takich klauzul przez organy i sądy, jak to dziś ma miejsce, nie odpowiada standardom konstytucyjnym.
Andrzej Nikończyk proponuje, aby Ministerstwo Finansów zaczęło od porządków na własnym podwórku, zanim będzie wprowadzać zmiany w całej Europie. Wskazuje tu na zasady zwolnień przy dostawie budynków. Nowe np. mieszkanie kupione przez spekulujacego na rynku mieszkaniowym już po dwóch latach korzysta ze zwolnienia. To znaczy że cała jego marża (zysk) na tym mieszkaniu jest zwolniona z VAT, bo było zasiedlone po raz pierwszy. Nie ulega tymczasem wątpliwości, że ustawodawca unijny miał na celu zwolnienie z podatku używanych nieruchomości (faktycznie zasiedlanych), a nie lokali nowych nabytych wyłącznie w celu odprzedaży.
W planach ministerstwa są też prace nad opodatkowaniem biur podróży. Ten kierunek zmian Andrzej Nikończyk pochwala, gdyż jak podkreśla najpilniejszą zmianą w VAT jest poprawienie zasad opodatkowania usług turystyki według marży. Komisja Europejska wniosła już w tym zakresie sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE wobec Polski.
Jako Polska zamierzamy również podjąć prace nad opodatkowaniem voucherów, co ma m.in. ograniczyć przypadki unikania opodatkowania w obrocie transgranicznym, bo niektóre różnice w przepisach prowadzą do braku ich opodatkowania. Chodzi też o ograniczenie podwójnego opodatkowania transakcji z ich użyciem.
Wspólna baza podatkowa
Polska prezydencja będzie kontynuować i przyspieszyć prace nad propozycją KE w sprawie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania (CCCTB). Tyle, że prace w tym zakresie trwają już od wielu lat. Małgorzata Brzoza zapewnia, że celem tej inicjatywy jest eliminacja przeszkód podatkowych w rozwoju jednolitego rynku, jak np. podwójne opodatkowanie, ograniczenie możliwości transgranicznego rozliczania strat, czy nadmierne obciążenia administracyjne.
– Nie za bardzo jest co przyspieszać. Prace trwają 10 lat i naturalnym porządkiem rzeczy dobiegają końca. Można nawet uznać, że prace merytoryczne już się zakończyły. Gotowy jest projekt dyrektywy o CCCTB. Czas na decyzje. Ale są to decyzje o charakterze politycznym. Wiadomo bowiem, że niektóre państwa stracą na CCTB, inne zyskają – ocenia Marek Bytof, partner w spółce doradztwa podatkowego Taxways.
Podatki w sektorze finansowym
Ministerstwo Finansów jako konieczne widzi także prowadzenie przez najblizsze pół roku prac w obszarze opodatkowania sektora finansowego. Ważne mają być dobre zarządzanie zwłaszcza przy opodatkowaniu dochodów z oszczędności oraz umowach w sprawie zapobiegania nadużyciom przy okazji transakcji zawieranych z podmiotami w krajach trzecich.
Celem dyrektywy w tej sprawie jest stworzenie systemu, który umożliwi skuteczne opodatkowanie dochodów z oszczędności (płatności z tytułu odsetek) wypłacanych w jednym państwie członkowskim na rzecz osób fizycznych mieszkających w innym państwie członkowskim. Można to osiągnąć stosując automatyczną wymianę informacji między państwami na temat podatników, na rzecz których dokonywane były wypłaty odsetek.
– Celem polskiej prezydencji jest podpisanie umowy o zwalczaniu nadużyć finansowych i wymianie informacji podatkowych z Liechtensteinem oraz przyjęcie mandatu dla Komisji Europejskiej do negocjowania analogicznych umów z Andorą, Monako, San Marino oraz Szwajcarią – podkreśla Małgorzata Brzoza.
Według Arkadiusza Michaliszyna, prawnika, partnera w CMS Cameron McKenna, dzięki rozwojowi bankowości internetowej transakcje, które do niedawna były zarezerwowane tylko dla rekinów finansjery, teraz dokonywane są na skalę masową. System podatkowy ukształtowany w latach 70. staje się coraz bardziej anachroniczny.
Fiskus rozpaczliwie podejmuje działania zmierzające do uszczelnienia systemu, polegające na poszerzeniu pola widzenia Wielkiego Brata – stwierdza Arkadiusz Michaliszyn.
Jednak – jak dodaje ekspert z CMS Cameron McKenna – nawet jeżeli takie działania powiodą się w Europie, to należy się spodziewać, że europejski inwestor szukać będzie szczęścia gdzie indziej, tam gdzie oko Unii nie sięgnie.
Akcyza zależy od Komisji Europejskiej
Jak tylko Komisja Europejska przedstawi propozycję zmian w opodatkowaniu akcyzą, polskie Ministerstwo Finansów, jako unijma prezydencja, podejmie prace w zakresie współpracy administracyjnej w podatku akcyzowym. Główną przyczyną zmian jest konieczność dostosowania przepisów do systemu przemieszczania oraz nadzoru wyrobów akcyzowych oraz do innych narzędzi informatycznych, wykorzystywanych przy ich przemieszczaniu.
– Nadzór państwowy nad przemieszczanymi wyrobami akcyzowymi podlega w ostatnim okresie znacznym przeobrażeniom. Papierową formę dokumentowania obrotu zastępuje forma elektroniczna. Ta techniczna rewolucja pozwala organom na jeszcze ściślejsze kontrolowanie obrotu akcyzowego oraz na niemalże automatyczne reagowanie na wszelkie nieprawidłowości – zauważa Paweł Bębenek, doradca podatkowy, menedżer w Spółce Doradztwa Podatkowego Ożóg i Wspólnicy.
Mimo że nie znamy nawet założeń do zmian przepisów, można domniemywać, że ich celem będzie dodatkowe uszczelnienie systemu, m.in. przez uszczegółowienie informacji podlegających zgłoszeniu.