Drugi dzień Światowego Forum Ekonomicznego zdominowały wystąpienia Angeli Merkel i Ursuli von der Leyen. Tematy wystąpień uczestników dotyczyły m.in. kwestii wolności słowa versus algorytmy i programy komputerowe, a także - zmian klimatycznych, ekologii oraz dostępności szczepień na COVID-19.
(WEF, CC BY-NC-SA)
Kanclerz Niemiec, Angela Merkel, skupiła się w swoim wystąpieniu na znaczeniu multilateralizmu w rozwiązywaniu globalnych kryzysów, takich jak kryzys zdrowotny i klimatyczny. Wskazała, że pandemia uwydatniła znaczenie umów międzynarodowych, a w szczególności Konwencji o różnorodności biologicznej i porozumienia klimatycznego z Paryża.
W odniesieniu do kwestii zmian klimatycznych i porozumienia paryskiego, powiedziała, że Europa może stać się pierwszym kontynentem neutralnym dla klimatu i wymieniła sposoby osiągnięcia 55-proc. redukcji emisji dwutlenku węgla. Dodała przy tym, że sukces tych zamierzeń zależy od równowagi działań ze strony publicznej i prywatnej, jak również od współpracy i pomocy krajom rozwijającym się.
Ponadto Angela Merkel dobrze oceniła decyzję administracji nowego prezydenta USA w sprawie ponownego zaangażowania w prace Światowej Organizacji Zdrowia i powiedziała, że ma nadzieję, że nowa administracja amerykańska będzie działała również na rzecz wzmocnienia Światowej Organizacji Handlu – według niej kluczowej organizacji dla handlu światowego.
Przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, podzieliła się w swoim przemówieniu obawami dotyczącymi przyszłości demokracji i roli, jaką odgrywają duże firmy technologiczne w określaniu jakości informacji, które otrzymuje społeczeństwo.
W jej ocenie nie można akceptować tego, że decyzje, które mają istotny wpływ na demokrację, są podejmowane wyłącznie przez algorytmy i programy komputerowe, dlatego opowiedziała się za wprowadzeniem większej regulacji i ram prawnych dotyczących funkcjonowania największych firm technologicznych. W tym kontekście przytoczyła przykład niedawnej decyzji Twittera o usunięciu konta Donalda Trumpa jako poważną ingerencją w wolność słowa i wezwała prezydenta Stanów Zjednoczonych, Joe Bidena, do przyłączenia się do unijnych działań na rzecz regulacji Big Tech.
Podobne zdanie dotyczące konieczności regulacji firm technologicznych, ze względu na ich wpływ na demokrację, przedstawił dzisiaj prezydent Francji, Emmanuel Macron.
Przewodnicząca KE odniosła się także do kwestii zmian klimatycznych, podkreślając dowody naukowe wskazujące na wyraźne powiązania między utratą różnorodności biologicznej a światowymi pandemiami oraz konieczność działań i współpracy międzynarodowej w sprawie zmian klimatu.
W odniesieniu do Unii Europejskiej przewodnicząca von der Leyen mówiła także o proekologicznych programach unijnych, spośród których wymieniła plany renowacji 35 milionów domów w całej UE w celu zapewnienia większej efektywności energetycznej, a także wspieranie czystej mobilności miejskiej, w tym dekarbonizację flot autobusów.
Ważnym tematem dzisiejszych dyskusji była także kwestia pokryzysowego wzmocnienia systemu finansowego i walutowego. Podczas panelu Strengthening the Financial and Monetary System zastanawiano się miedzy innymi nad tym, w jaki sposób wyjść z okresu niskich stóp procentowych w sposób zsynchronizowany, co nie doprowadzi do zachwiania zaufania rynkowego.
Zdaniem François Villeroy de Galhau, prezesa Banku Francji, odbudowa po kryzysie pandemicznym powinna mieć charakter transformacji, w której głównej roli nie powinna odgrywać jedynie polityka monetarna. Równie ważna jest polityka fiskalna i reformy strukturalne.
W centrum uwagi pozostałych paneli drugiego dnia Forum był między innymi problem dystrybucji szczepionek, który w szczególności dotyka wiele krajów Bliskiego Wschodu i Afryki. Minister finansów Arabii Saudyjskiej, Mohammed Al-Jadaan, przedstawił podczas Forum nową inicjatywę dystrybucji szczepionek do biednych krajów tego regionu, która ma stanowić uzupełnienie inicjatywy Covax wspieranej przez Światową Organizację Zdrowia.
W artykule autorka wyraża prywatne poglądy, a nie oficjalne stanowisko NBP.
Na przełomie czerwca i lipca 2025 r., czyli na zakończenie polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, odbędzie się w Sewilli czwarta konferencja nt. finansowania rozwoju. Przed jej uczestnikami stoi niełatwe zadanie usprawnienia globalnej architektury finansowej w dość niesprzyjających warunkach politycznych i gospodarczych. To, co wydarzyło się w tym obszarze w 2024 r., będzie w dużym stopniu wpływać na rezultat tego spotkania.
Chiny nie dążą do objęcia roli globalnego lidera klimatycznego poprzez podejmowanie zobowiązań, które mogłyby osłabić ich wzrost i rozwój gospodarczy. W zamian, kraj ten pozycjonuje się jako orędownik wspólnych wysiłków społeczności międzynarodowych w dążeniu do osiągnięcia globalnych celów klimatycznych przy znaczącym chińskim wkładzie i jednocześnie jako wiodący partner dla krajów globalnego Południa.
Mówienie i pisanie o inkluzywnym wzroście stało się ostatnio modne. Zagadnienie to biorą na warsztat nie tylko ekonomiści, ale też politycy i przedstawiciele instytucji międzynarodowych.
Szacuje się, że światowy ukryty koszt systemów rolno-spożywczych wynosi 12 bln dol. Żywność staje się lustrem kondycji ekonomicznej, a takie zjawiska, jak healthwashing nabierają na sile.
Pseudo-majątek to postrzegane bogactwo, za którym nie stoją rzeczywiste zasoby ekonomiczne. Kiedy ludzie żywią bardzo różne przekonania, mogą generować „majątek" poprzez zawieranie zakładów. Nasz artykuł opisuje, w jaki sposób ten postrzegany majątek może rosnąć lub kurczyć się bez zmiany rzeczywistej sytuacji gospodarczej – co prowadzi do wahliwości wydatków i może podważyć stabilność gospodarczą.
Unie walutowe i monetarne na przestrzeni ostatnich dwustu lat powstawały, zanikały lub podlegały transformacji. W świetle owej historycznej perspektywy należy więc zrelatywizować pogląd na temat unii monetarnej, jaką jest strefa euro. Jest ona bowiem konstrukcją młodą (23 lata), in statu nascendi i będącą projektem politycznym, a nie ekonomicznym, w ograniczonym zakresie uwzględniającą kryteria optymalnego obszaru walutowego. Jej los jest zatem niepewny i wielce dyskusyjny.
Aby zrozumieć, dlaczego pozycja Włoch tak bardzo się osłabiła w minionych latach w porównaniu z innymi największymi gospodarkami Unii Europejskiej, trzeba się cofnąć do XX w. Pozwoli to dostrzec wiele zaskakujących uwarunkowań i rozprawić się z licznymi stereotypami, które często są krzywdzące dla Włochów.
„Powołaniem chrześcijanina jest jakiegoś rodzaju chrystianizacja biznesu, a raczej traktowanie go w sposób odpowiedzialny jako środek wspierający życie społeczne i gospodarcze” – przekonują autorzy książki „Etyka w biznesie i katolicka nauka społeczna”.
Polska branża kosmiczna dynamicznie się rozwija, stając się perspektywicznie jednym z kluczowych sektorów nowoczesnej gospodarki. Nasz kraj nie tylko inwestuje w technologie kosmiczne, lecz także uczestniczy w międzynarodowych misjach. Już wkrótce polski astronauta poleci w kosmos, co podkreśla rosnącą pozycję Polski w tej wymagającej branży. Jak wygląda obecna sytuacja sektora kosmicznego w Polsce? Jakie są jego perspektywy i wyzwania?
Powinniśmy się teraz na nowo zmobilizować i wykorzystać największą w naszej tysiącletniej historii szansę, żeby Zachód nie tylko dogonić, ale nawet aby część krajów zachodnich przegonić. Nigdy nie mieliśmy takiej szansy jak teraz – uważa dr hab. Marcin Piątkowski z Akademii Leona Koźmińskiego.
Surowce, w tym przede wszystkim ropa i gaz, od zawsze postrzegane były jako podstawowe czynniki siły ekonomicznej Rosji i jej atrakcyjności jako partnera gospodarczego. W samej Federacji Rosyjskiej zasobom energetycznym przypisano dodatkowo rolę narzędzia wspierającego rodzimą politykę zagraniczną.
„Ambitna etyka nie prywatyzuje, ona polityzuje” – przekonuje niemiecki filozof i matematyk Rainer Mühlhoff w książce, która na nowo stawia pytanie o to, kto i w jaki sposób ma prawo kształtować przyszłość technologii.
Główny doradca ekonomiczny prezydenta Trumpa, Stephen Miran, stwierdził, że międzynarodowy system monetarny, w którym Stany Zjednoczone zapewniają reszcie świata bezpieczne i płynne aktywa, jest „niesprawiedliwy”, ponieważ rzekomo uniemożliwia USA wyeliminowanie deficytu na rachunku obrotów bieżących. Proponowanym przez niego rozwiązaniem jest obniżenie wartości dolara poprzez skoordynowaną interwencję na rynku walutowym przez zagraniczne banki centralne.
Mija blisko trzydzieści lat od chwili, gdy Narodowy Bank Polski przeprowadził denominację złotego. Jej przygotowanie było złożonym procesem – należało bowiem wszystko zaplanować, zaprojektować nowe monety i banknoty, zlecić ich produkcję, przygotować całą logistykę, a na koniec przekazać je przy pomocy banków do portfeli wszystkich Polaków.
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Polacy pod względem stopy oszczędności znajdują się na szarym końcu w Europie. Za mało zarabiamy, za dużo wydajemy, a może nie mamy nawyku inwestowania pieniędzy?
