Jak wojna celna USA-Chiny wpłynęła na chińską gospodarkę?

Badanie wykazało, że cła wprowadzone przez USA na eksport z Chin negatywnie wpłynęły na chińskie wyniki gospodarcze w krótkim okresie. Natomiast chińskie cła o charakterze odwetowym wobec importu z USA nie miały znaczącego wpływu na gospodarkę Chin.
Jak wojna celna USA-Chiny wpłynęła na chińską gospodarkę?

(©Envato)

Na początku 2018 r. administracja Trumpa rozpoczęła serię działań z zakresu polityki handlowej, które w ciągu kolejnych dwóch lat spowodowały sukcesywne podnoszenie ceł na chiński eksport do USA. Na każdą rundę amerykańskich taryf rząd Chin odpowiadał cłami odwetowymi na towary importowane z USA. Do września 2019 r. oba zestawy taryf zostały rozszerzone w celu objęcia nimi zdecydowanej większości produktów będących przedmiotem handlu między tymi dwoma krajami. Te posunięcia polityki celnej negatywnie wpłynęły na dwustronne przepływy handlowe i stały się trwałym elementem utrudniającym stosunki między Stanami Zjednoczonymi i Chinami.

Czy amerykańskie cła na eksport z Chin miały negatywny wpływ na działalność gospodarczą w Chinach, a jeśli tak, to w jakim stopniu? Z drugiej strony, czy chińskie cła odwetowe wpłynęły na produkcję krajową, biorąc pod uwagę fakt, że zasadniczo podniosłyby one koszty nakładów/czynników produkcji pochodzących z USA?

Trump nakłada cła na Chiny: wnioski dla dobrobytu społecznego

Istnieje obecnie dość obszerny zbiór dowodów empirycznych na temat skutków tej „wojny celnej” dla gospodarki amerykańskiej. Naukowcy udokumentowali, że obciążenie cłami prawie całkowicie przełożyło się na ceny w USA. Taryfy celne miały również negatywny wpływ na konsumpcję krajową, inwestycje, a także na poziom zatrudnienia.
Dla porównania mniej wiadomo o wpływie (jeśli w ogóle istnieje), jaki wojna celna wywarła na gospodarkę Chin, co stanowiło podstawę do postawienia dwóch pytań badawczych przedstawionych powyżej. Nie wynika to z braku zainteresowania tymi zagadnieniami, ale raczej odzwierciedla ograniczenia w dostępności danych. W szczególności chińskie agencje statystyczne nie ujawniają regularnie danych dotyczących produkcji i zatrudnienia na poziomie regionalnym lub w odniesieniu do szczegółowych branż przemysłu; dane, które są dostępne, często są przekazywane z opóźnieniem.

Naukowcy udokumentowali, że obciążenie cłami prawie całkowicie przełożyło się na ceny w USA. Taryfy celne miały również negatywny wpływ na konsumpcję krajową, inwestycje, a także na poziom zatrudnienia.

Biorąc pod uwagę wymienione ograniczenia danych, sięgamy po satelitarne odczyty natężenia oświetlenia nocnego. Pomiary oświetlenia nocnego są coraz częściej wykorzystywane jako wskaźnik intensywności działalności człowieka w miejscach, dla których dane są niewystarczające. W literaturze dotyczącej wzrostu gospodarczego i rozwoju wykazano, że oświetlenie nocne jest silnie skorelowane z bardziej konwencjonalnymi miarami wyników gospodarczych, takimi jak PKB. Dane dotyczące oświetlenia nocnego były również ostatnio wykorzystywane do badania krótkoterminowych reakcji na wstrząsy makroekonomiczne w różnych lokalizacjach w obrębie Chin. Dane dotyczące oświetlenia nocnego umożliwiają nam uzyskanie takiego stopnia rozdzielczości przestrzennej – na poziomie komórek siatki o wymiarach 11 km na 11 km – jaki byłby trudny do osiągnięcia przy użyciu innych źródeł danych. Odczyty satelitarne są również w mniejszym stopniu narażone na obawy związane z manipulacją danymi.

Obserwacja dotyczy natężenia oświetlenia nocnego w prefekturze miasta Suzhou, odpowiednio w I kwartale 2018 r. i w I kwartale 2019 r. Zmniejszenie natężenia oświetlenia nocnego było większe w dwóch wyróżnionych regionach – w strefie Huqiu New & Hi-Tech Zone oraz w Parku Przemysłowym Suzhou – w porównaniu z pozostałą częścią Suzhou. Spadek natężenia oświetlenia nocnego był większy w tych dwóch strefach przemysłowych, które charakteryzują się wysoką intensywnością eksportu, co sugeruje możliwy związek z wojną celną.

Gdyby popyt na towary eksportowe ucierpiał z powodu amerykańskich ceł, wynikający z tego spadek produkcji i zapotrzebowania na siłę roboczą spowodowałby zmniejszenie ilości światła emitowanego przez nocne zmiany w fabrykach i w hotelach pracowniczych, które często znajdują się w bliskim sąsiedztwie na terenie chińskich obszarów przemysłowych.

Bardziej formalnie, przeprowadzamy niniejszą analizę, wykorzystując panelowy zestaw danych z kwartalnymi obserwacjami zebranymi dla prawie 100 tys. komórek siatki, które obejmują Chiny kontynentalne. W celu wiarygodnego wyodrębnienia skutków zastosowanych taryf, stosujemy strategię empiryczną opartą na podziale przesunięć. Dla oceny wpływu amerykańskich ceł na chińskich eksporterów konstruujemy miarę narażenia lokalizacji sieci na te cła, która wykorzystuje strukturę eksportu na poziomie sieci przed wprowadzeniem taryf celnych. Intuicyjnie, lokalizacje w Chinach byłyby bardziej narażone, gdyby początkowo specjalizowały się w sprzedaży produktów do USA, które później podlegały większym podwyżkom ceł.

Od wysokiego wzrostu do wzrostu wysokiej jakości

Jednocześnie konstruujemy analogiczną miarę narażenia lokalizacji w sieci na działania odwetowe Chin, wykorzystując strukturę importu półproduktów i dóbr kapitałowych przed nałożeniem taryf, jak również ceł odwetowych na poziomie produktu, które zostały nałożone w późniejszym czasie. Realizowana przez nas strategia empiryczna wymaga szczegółowych informacji na temat struktury przepływów handlowych Chin na poziomie siatki. Miarę tę konstruujemy poprzez geolokalizację firm w chińskich danych celnych z 2016 r. do lokalizacji siatki przy użyciu internetowych usług mapowania.

Zgodnie z osiągniętym przez nas głównym wynikiem, lokalizacje w Chinach, które były bardziej narażone na amerykańskie taryfy celne, odnotowały większy spadek intensywności oświetlenia nocnego, co wskazuje na skurczenie się lokalnej aktywności gospodarczej. Ustalenia te uzyskiwane są przy użyciu specyfikacji, która obejmuje efekty stałe siatki i czasu prefektury. Ponadto kontrolujemy w szerokim zakresie tendencje wstępne, które mogą być związane z innymi cechami siatki początkowej, takimi jak otwartość na handel (początkowy eksport siatki na mieszkańca, import pośredni siatki na mieszkańca) i ogólny rozwój gospodarczy (początkowa średnia intensywność oświetlenia nocnego siatki). Pokazujemy też, że nasze ustalenia są solidne, kiedy kontrolujemy ewentualną ekspozycję danej lokalizacji na jednoczesne zmiany kursu walutowego lub korekty VAT.

Zgodnie z osiągniętym przez nas głównym wynikiem, lokalizacje w Chinach, które były bardziej narażone na amerykańskie taryfy celne, odnotowały większy spadek intensywności oświetlenia nocnego, co wskazuje na skurczenie się lokalnej aktywności gospodarczej.

Stwierdziliśmy także, że narażenie na chińskie taryfy celne o charakterze odwetowym nie miało znaczącego wpływu na natężenie oświetlenia nocnego na poziomie sieci. Przedstawiamy pewne hipotetyczne dowody na poparcie tej tezy. Obniżenie przez Chiny stawek celnych dla krajów objętych klauzulą najwyższego uprzywilejowania (MFN) zrównoważyło częściowo skutki ceł odwetowych. Wydaje się również, że chińscy importerzy sięgnęli po surowce z krajów alternatywnych. Wreszcie, istnieje możliwość, że chińskie firmy zamiennie korzystały z krajowych czynników produkcji, chociaż brakuje nam bezpośrednich danych, aby to zweryfikować.

Rozejm gigantów

Na drugim etapie naszej analizy odwzorowujemy powyższy wpływ na intensywność oświetlenia nocnego na bardziej konwencjonalne wyniki gospodarcze – w szczególności PKB per capita i zatrudnienie w przemyśle przetwórczym. W tym celu postępujemy zgodnie z modelem statystycznym przedstawionym przez Hendersona i in. i szacujemy wymaganą elastyczność strukturalną, która odwzorowuje wpływ zmian w oświetleniu nocnym na zmiany w PKB per capita (odpowiednio, zatrudnienie w przemyśle przetwórczym), wykorzystując dane na poziomie prefektury z Chińskiego Rocznika Statystycznego Miast za lata 2012-2016. Na podstawie tych elastyczności możemy następnie obliczyć zmiany w odpowiednich wynikach gospodarczych, które odpowiadają zmianom natężenia oświetlenia nocnego wywołanym przez amerykańskie szoki taryfowe.

Stwierdzamy, że negatywny wpływ amerykańskich ceł był bardzo zróżnicowany w zależności od lokalizacji.

Stwierdzamy, że negatywny wpływ amerykańskich ceł był bardzo zróżnicowany w zależności od lokalizacji. Nawet 70 proc. populacji Chin doświadczyło zerowej lub minimalnej bezpośredniej ekspozycji na taryfy amerykańskie. Z drugiej strony, 2,5 proc. populacji Chin, która była najbardziej bezpośrednio narażona, odczuło szok związany z amerykańskimi taryfami w wysokości 9,1 punktu procentowego, co przekłada się na spadek PKB per capita o 2,52 proc. i ograniczenie zatrudnienia w przemyśle przetwórczym o 1,62 proc. w porównaniu z obszarami nieobjętymi taryfami. Komórki siatki w tym najbardziej narażonym na szok taryfowy segmencie nie były skupione wyłącznie w regionach przybrzeżnych; przeciwnie, komórki te można było znaleźć w blisko dwóch trzecich prefektur Chin.

Podsumowując, nasze ustalenia potwierdzają, że cła wprowadzone przez USA na eksport z Chin miały negatywny wpływ na wyniki gospodarcze w krótkim okresie. Pozostaje kilka otwartych kwestii mających wpływ na politykę.

W jakim stopniu dalsze stosowanie tych taryf skomplikuje i spowolni odbudowę chińskiej gospodarki po pandemii COVID-19? Jakie są zatem długoterminowe konsekwencje tych taryf, w miarę jak ich wpływ na decyzje inwestycyjne przedsiębiorstw staje się coraz pełniejszy?

 

Davin Chor
Profesor nadzwyczany i kierownik Katedry Globalizacji, Tuck School of Business, Dartmouth

Bingjing Li
Profesor nadzwyczajny ekonomii, University of Hong Kong

 

Artykuł ukazał się w wersji oryginalnej na platformie VoxEU, tam też dostępne są przypisy i bibliografia. 

(©Envato)

Tagi


Artykuły powiązane

Chiny korzystają na RCEP

Kategoria: Trendy gospodarcze
Moment wejścia w życie Regionalnego Kompleksowego Partnerstwa Gospodarczego (RCEP) mógł być lepszy – wiele krajów nadal walczyło z pandemią, nie pomogła też wojna w Ukrainie. Spływające dane handlowe związane z umową pozwalają na pierwsze oceny jej funkcjonowania.
Chiny korzystają na RCEP