Pierwszy przypadek zakażenia koronawirusem w Korei Południowej potwierdzono 20 stycznia 2020 roku.
Wirus rozprzestrzeniał się szybko, najpierw wśród członków ruchu religijnego Kościół Jezusa Shincheonji (Nowego Nieba i Ziemi) w Daegu w południowo-wschodnim regionie, bo część wyznawców właśnie wróciła z prowincji Wuhan w Chinach, a potem już w całym kraju.
Według danych worldometers.info z 1 kwietnia 2020 roku, w Korei Południowej zdiagnozowano zakażenie u 9887 osób i 165 ofiar śmiertelnych.
Powszechne testy
Korea Południowa była wielokrotnie doświadczana epidemiami. Najważniejsze były: epidemia SARS-CoV w 2003 roku oraz MERS-CoV z 2015 roku. W przypadku tej drugiej było 186 przypadków zakażenia, a 38 osób zmarło.
Po wybuchu MERS zreorganizowano system zwalczania chorób. W Koreańskich Centrach Kontroli Chorób i Profilaktyki (Korea Centers for Disease Control and Prevention, KCDC) powstał specjalny dział, którego zadaniem było przygotowanie kraju na kolejną epidemię.
Zmieniono przepisy dotyczące zarządzania i publicznego udostępniania informacji o pacjentach z chorobami zakaźnymi. Zwiększono wydatki publiczne i prywatne na służbę zdrowia (7,7 proc. PKB w 2016 roku).
Obecnie Korea ma dobrze rozwinięty system opieki zdrowotnej o dużej pojemności i zaawansowany sektor biotechnologiczny, który może szybko produkować oraz dostarczać testy. Rządowa strategia walki z rozprzestrzenianiem się COVID-19 oparła się na powszechnym wykorzystywaniu testów. Dziennie przeprowadza się ich około 20.000 i są bezpłatne dla osób z objawami.
Rząd wykorzystuje też informacje lokalizacyjne z telefonów komórkowych, kart bankowych i ulicznych kamer, by zidentyfikować źródła zarażenia i wiedzieć, kto powinien być testowany w pierwszej kolejności. Społeczeństwo nie neguje ponadprzeciętnego nadzoru i kontroli społecznej, nie do przyjęcia w zachodnich demokracjach liberalnych.
Wprowadzono testy diagnostyczne na SARS-CoV-2 dla wszystkich przybywających z Europy.
Jednocześnie nie wprowadzono drastycznych środków prewencyjnych, przyjętych przez rządy większości krajów. Ale obawiając się kolejnej fali zakażeń, w związku z powrotami Koreańczyków do domu, 22 marca 2020 roku wprowadzono testy diagnostyczne na SARS-CoV-2 dla wszystkich przybywających z Europy.
Obowiązuje ich także 14-dniowa kwarantanna pod ścisłym nadzorem. W przypadku jej naruszenia kara wynosi 3 mln wonów (ok. 10 300 zł). Dodatkowo taka osoba będzie pozbawiona finansowego wsparcia.
Rząd zalecił 25 marca, by przez 15 dni unikać kontaktów z innymi (dystansowanie społeczne) w Seulu, Incheon oraz prowincjach: Gyeonggi-do i Gangwon-do.
Pakiet pomocowy
Próbując powstrzymać rozprzestrzenianie się koronawirusa południowokoreańskie władze rozpoczęły rozmowy na temat pakietów pomocowych dla gospodarki.
Wicepremier Hong Nam-ki zwołał 28 lutego pierwsze spotkanie, by przedyskutować sposoby reagowania na COVID-19. Tuż po spotkaniu zaprezentowano pakiet pomocy o wartości ponad 20 bln wonów południowokoreańskich (ok. 68,7 mld zł), w tym:
– 4 bln wonów z funduszy rezerwowych rządu na działania wspierające zapobieganie rozprzestrzeniania się epidemii, w tym dla samorządów lokalnych, małych sprzedawców i przedsiębiorców;
– 7 bln wonów na zapewnienie wsparcia finansowego i podatkowego dla rodzin oraz przedsiębiorstw dotkniętych problemami w gospodarce, w tym o 50 proc. niższy podatek dochodowy dla właścicieli ziemskich, a także, by pobudzić konsumpcję, indywidualne obniżki podatku konsumpcyjnego na zakup samochodów;
– 9 bln wonów pożyczek, gwarancji i inwestycji za pośrednictwem instytucji finansowych oraz instytucji publicznych.
Ustalono też najważniejsze cele:
– wspieranie walki z epidemią i realizacja działań prewencyjnych;
– zapewnienie 7 mln maseczek ochronnych mieszkańcom Daegu City i Cheongdo County;
– zapewnienie właścicielom gruntów o 50 proc. niższy podatek dochodowy;
– czasowe zniesienie konieczności płacenia VAT przez firmy osiągające niskie przychody roczne;
– pomoc dla małych sprzedawców i MSP w prowadzeniu działalności: poszerzono specjalne wsparcie finansowe (Special Financial Support for Small Merchant and SMEs) dla małych sprzedawców z 1,2 bln wonów do 4,6 bln wonów, a dla MSP z 0,03 bln wonów do 0,63 bln wonów;
– wsparcie w zakresie zatrudnienia dla przedsiębiorstw, które szczególnie ucierpiały, w takich sektorach jak m.in. turystyka;
– zwiększenie w 2020 r. liczby wydawanych lokalnych bonów podarunkowych (koszt to 3,5 bln wonów, ok. 12 mld zł), aby pomóc lokalnym gospodarkom i tradycyjnym rynkom;
– umożliwienie rodzicom do 5 dni urlopu na opiekę nad dziećmi wraz ze wsparciem finansowym w wysokości 50.000 wonów (ok. 172 zł) na dzień;
– promowanie konsumpcji: przy zakupie samochodu – obniżka podatku konsumpcyjnego o 70 proc. i 10-procentowy zwrot za zakup wysokoenergooszczędnych urządzeń domowych, a także wydawanie kuponów rabatowych m.in. na zakup biletów na przyszłe wydarzenia kulturalne czy na zakup produktów rolnych.
Solidna płynność finansowa
Pierwszy Wicepremier oraz Minister Strategii i Finansów Kim Yong-beom 10 marca 2020 r. zorganizował spotkanie na temat stabilności makroekonomicznej i rynków finansowych.
Dyskutowano przede wszystkim o potencjalnym wpływie COVID-19 na sektor finansowy. Dotychczas wpływ na niego miała sytuacja na globalnym rynku.
Jeśli występowały zakłócenia, jak po kryzysie finansowym w 2008 r., zagraniczne fundusze wycofywały się z koreańskich giełd, a won słabł. Obecna zmienność wynika z rozprzestrzeniania się epidemii i jej wpływu na gospodarkę, a nie z powodu słabości strukturalnych lub braku równowagi w sektorze.
Wicepremier ocenił, że na razie nie ma podstaw do przesadnego niepokoju. Rezerwy walutowe Korei Południowej wynoszą 409,2 mld dolarów na koniec lutego 2020. Aktywa zagraniczne netto w instrumentach dłużnych to 480,6 mld dolarów na koniec 2019 roku.
Płynność walutowa w instytucjach finansowych jest solidna, a FX LCR wynosi 120,6 proc. Korea Południowa zawarła też umowy wymiany walut (currency swap agreements) o wartości 130 mld dolarów.
Jednak gospodarka realna szybko się kurczy, głównie z powodu spadku popytu i podaży zarówno w kraju, jak i na rynkach zagranicznych, z którymi Korea Południowa jest powiązana, m.in. w sferze handlu.
Bank Centralny Korei Południowej obniżył podstawową stopę procentową o 50 pb do 0,75 proc.
Najważniejszymi partnerami handlowymi są: Chiny, Stany Zjednoczone, Unia Europejska (w tym głównie Niemcy), Wielka Brytania, Japonia, Wietnam, Hongkong, Tajwan, Australia, Arabia Saudyjska. Obserwuje się zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw czy spadek cen akcji na giełdach światowych. Banki centralne podejmują decyzje o obniżaniu stóp procentowych. Podobnie zareagował Bank Centralny Korei Południowej i 17 marca 2020 r. obniżył podstawową stopę procentową o 50 pb do 0,75 proc.
Dług publiczny wzrośnie
Yong-beom zapewnił, że rynek finansowy jest monitorowany 24 godziny przez 7 dni w tygodniu. Środki stabilizacji są gotowe i można je wykorzystać w przypadku nagłych, dużych wahań. Tymczasowo rozszerzono zakazy dotyczące sprzedaży akcji. Wkrótce Komisja ds. usług finansowych (Financial Services Commission) ma ogłosić więcej szczegółów.
W czasie spotkania przedstawiono także ogólne założenia dalszych działań w ramach wsparcia poszczególnych branż, m.in. obniżenie opłat lotniskowych dla przewoźników lotniczych, wsparcie przewoźników statków pasażerskich między Koreą a Japonią, pożyczki dla branży turystycznej, gwarancje finansowania należności krótkoterminowych, promocja handlu on-line, w tym eksportu.
Po korekcie dochodów i wydatków, 17 marca 2020 r. ustalono dodatkowy budżet dodając 11,7 bln wonów (ok. 40 mld zł) na wydatki związane z epidemią.
W sumie rząd przeznaczył 31,7 bln wonów (ok. 108,7 mld zł) na walkę z nią i działania prewencyjne oraz na wsparcie różnych podmiotów, by nie dopuścić do załamania gospodarczego.
Ministerstwo Finansów i Gospodarki Korei Południowej szacuje, że dług publiczny w 2020 r. zwiększy się w stosunku do 2019 r. o 75,3 bln wonów (258 mld zł), z 37,8 proc. PKB do 41,2 proc. PKB.
Rząd ma też w najbliższym czasie przekazać organizacjom międzynarodowym, globalnym inwestorom i agencjom ratingowym dokładne oraz aktualne dane na temat stanu gospodarki południowokoreańskiej.