Krugman: Hiszpania nie zawiniła, tylko wada konstrukcyjna eurostrefy

Prof. Paul Krugman kontynuuje swoją myśl (o wcześniejszym tekście prof. Krugmana na temat Hiszpanii Metablog pisał tutaj) tyczącą genezy problemów gospodarczych Hiszpanii. Za obecny kryzys nie ponoszą winy tamtejsze rządy – twierdzo prof. Krugman i ponownie zwraca uwagę na wadliwość konstrukcji eurostrefy oraz fakt nieprzygotowania kontynentu do tego eksperymentu. Noblista podkreśla, że przed kryzysem Hiszpania zachowywała wzorową dyscyplinę fiskalną. Jej zadłużenie wynosiło 43 proc. PKB, czyli było mniejsze od niemieckiego, plasującego się wówczas na poziomie 66 proc.  Hiszpania miała nadwyżki budżetowe i, jak pisze prof. Krugman, jej system bankowy był w doskonałej kondycji. Kiedy zaczął się problem? Gdy zaczęła być traktowana jak Floryda Europy. Wówczas nastąpił gigantyczny przypływ kapitału inwestycyjnego z zewnątrz na rynek nieruchomości.

The result was rapid growth combined with significant inflation: between 2000 and 2008, the prices of goods and services produced in Spain rose by 35 percent, compared with a rise of only 10 percent in Germany. Thanks to rising costs, Spanish exports became increasingly uncompetitive, but job growth stayed strong thanks to the housing boom.

Then the bubble burst. Spanish unemployment soared, and the budget went into deep deficit. But the flood of red ink — which was caused partly by the way the slump depressed revenues and partly by emergency spending to limit the slump’s human costs — was a result, not a cause, of Spain’s problems.

Dyskusję na temat tak zwanego kryzysu euro omawia Naked Capitalist. Ekonomista porównuje nawet obecną sytuację do niemieckiego kryzysu w latach 30. Jego konkluzje są dyskusyjne, ale ciekawe. Jedna z nich:

First, it illustrates what happens when governments try to uphold an economic paradigm (in the case of Germany, the gold standard, in the case of the EU, member states’ inability to conduct independent monetary and currency policies) that imposes strong deflationary pressures as the cure for cross border imbalances. The governments fail, with the risk of being replaced by more radical elements.

Bardzo interesującą tezę stawia francuski  ekonomista Jacques Depla z Eurointelligence: otóż Grecja, jego zdaniem, może zawrzeć sojusz pokojowy z Turcją i Cyprem i zredukować swoje wydatki na obronę o 3 proc. PKB. W ten sposób położy kres wiecznym niesnaskom z Anatolią. Ile to będzie kosztować?

Greece reduces permanently its military spending from 4.3% to 1.0% of its GDP and Turkey from 5.3% to 3.0% of its GDP. This is tantamount, ceteris paribus, to reducing Greek public debt by about 35 points of GDP over the next ten years; 25 points for Turkey. That should be enough to stabilize expectations about Greek debt sustainability, provided that the Government implements the just announced fiscal package.

· The EU compensates both countries by 1 year of military saving (i.e. 3.3% of GDP for Greece and 2.3% of GDP for Turkey.) The EU payment would be €8bn towards Greece, and €12bn towards Turkey.

· The EU spends a one-off 10% of Cyprus GDP for diverse compensations (civilian and military) on the island; that is €2bn.

Overall, the cost of this lasting peace package would be €22bn for the EU, i.e. 0.15% of the EU annual GDP, and 15% of the EU budget

***

Mimo że szef Fedu Ben Bernanke, z powodu śnieżycy w Waszyngtonie, nie zdołał ogłosić publicznie wstępnego programu wycofania się z niektórych działań antykryzysowych, ekonomiści uznali, iż jego publikacja na stronie jest równoznaczna z wprowadzeniem go w życie. Clue tkwi w:

The Federal Reserve is currently rolling over all maturing Treasury securities, but in the future it may choose not to do so in all cases. In the long run, the Federal Reserve anticipates that its balance sheet will shrink toward more historically normal levels and that most or all of its security holdings will be Treasury securities. (…) the Federal Reserve is considering the utility, during the transition to a more normal policy configuration, of communicating the stance of policy in terms of another operating target, such as an alternative short-term interest rate.

Ekonomista Mark Thoma z Maximum Utility nagrał swój komentarz:

Do dyskusji włączył się też Econbrowser, który w nowej strategii widzi przedłużenie polityki pożyczania.

The government (either in the form of the Treasury or the Fed) promises to deliver to the holder of that asset (namely to the owner of the T-bill, the lender for the Term Deposit Facility or the reverse repo, or the 5:00 p.m. holder of reserve deposits) the original borrowed sum plus interest. I would describe any such instruments as borrowing from the public.