Nowość, a właściwie chyba nowa moda na tezę, że 2015 rok będzie dobry dla państw rozwiniętych i kiepski dla wschodzących. Tak w każdym razie twierdzą komentatorzy Telegraph Jeremy Warner i Allister Heath. Tymczasem z ich tekstów wynika, że choć faktycznie tempo wzrostu w krajach wschodzących minimalnie zmniejszy się, a w rozwiniętych minimalnie wzrośnie, to zmiany nie będą zasadnicze. Nadto wzrost krajów rozwiniętych dotyczy głównie Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i być może kilku innych państw, ale z pewnością nie Japonii i strefy euro.
Nachodzi następna rewolucja, czyli circular economy. Nie do końca wiadomo jak ją zdefiniować, ale z grubsza chodzi o współdzielenie się kupionymi (a jeszcze lepiej leasingowanymi produktami (po co ci piła elektryczna, jeśli używasz jej kilka razy w roku) po to, by ochronić zasoby Ziemi, które nieuchronnie wyczerpią się przy próbie rozszerzenia dotychczasowego modelu konsumpcji na kilka miliardów nowych konsumentów.
Reuters kontynuuje serial o „kapitalizmie towarzyszy”, czyli m.in. o tajemniczych pośrednikach w handlu z Rosją. Tym razem odcinek poświęcony jest zakupom sprzętu medycznego. Wprawdzie niektóre koncerny rezygnują z usług pośredników (Toshiba, GE), ale inne – jak Siemens i Philips – nie mają zamiaru. Analiza 20 tysięcy transakcji w tym obszarze wskazuje, że między 2006 a 2013 rokiem sprzęt wart 2,8 mld dolarów został dostarczony z pomocą 150 tajemniczych pośredników. Jego ceny są niekiedy dwa i trzy razy wyższe niż na Zachodzie.
W serialu m.in. o zarobkach pośredników na subsydiowanym gazie dla Ukrainy, pożyczkach dla tamtejszych oligarchów, tajemniczym dealu na dostawę silników rakietowych, gigantycznych kontraktach kolei państwowych i na budowę szpitali, oraz o medycznym wehikule, który posłużył do budowy pałacu Putina w Soczi. Choć wiele informacji było już wcześniej znanych, po zebraniu ich w jednym miejscu skala złodziejstwa robi wrażenie. Całość śledztwa agencji można odnaleźć tu.
O zmianach na Kubie po zniesieniu sankcji gospodarczych przez USA pisze Emily Morris z University College w Londynie. Między innymi można się spodziewać co najmniej 200 tysięcy wizyt na wyspie więcej (wpływy z turystyki wynoszą 2,6 mld dol. rocznie) i zwiększenia eksportu o 5 procent, tylko ze względu na zakupy turystów. Kuba już wprowadziła specjalne strefy ekonomiczne i nowe prawo inwestycyjne. Przy okazji sprawdziliśmy, jaki właściwie jest produkt krajowy na Kubie. Okazuje się, że znacznie wyższy niż można by się spodziewać patrząc na zdjęcia zniszczonych domów w Hawanie i słynnych limuzyn amerykańskich mających już po ponad 50 lat. Otóż nominalny PKB według Banku Światowego wynosi ok. 68 mld dol. a według siły nabywczej 121 mld dol. ( CIA Factbook) – więcej niż w Bułgarii i prawie tyle samo, co na Słowacji. Na głowę według siły nabywczej jest to 18 796 dol. (Bank Światowy), niewiele mniej niż w Polsce. Natomiast znacznie mniej nominalnie – 6 051 dol.
Czy 100 dolarów za wyjechanie ze strefy oblężenia w centrum Sydney w czasie zamachu terrorystycznego to nieetyczna cena – zastanawia się Chrystosomos Apostolidis z Northumbria University w Newcastle. Tak system dynamicznego ustawianie ceny przez program taksówkowy Uber zareagował na wydarzenia, zdaniem autora nie pierwszy raz spekulując na nieszczęściu. Biorąc pod uwagę niezwykle silne lobby taksówkowe na świecie , które chce zniszczyć konkurencję, to strzał w stopę; zresztą Uber potem przepraszał i wycofywał się z ustaleń systemu.
OECD opublikowała kolejny raport o podatkach. Jak zawsze kopalnia informacji na temat obciążeń podatkowych, tyle że Polska jest jednym z czterech krajów, które nie dostarczyły informacji za 2013 rok. W porównaniu z 2007 rokiem najbardziej wzrosła relacja podatki – produkt krajowy w Turcji, a także Finlandii, Grecji i Francji. Najbardziej zmniejszyła się w Islandii, Izraelu i Hiszpanii. Raport można przeczytać tu:
Dwa resorty gospodarcze – infrastruktury i skarbu (obok edukacji i zdrowia) dostaną w miejsce wiceministrów odwołanych przez Ewę Kopacz pełnomocniczki ds. realizacji obietnic z exposé. Czy to koniec – jeszcze nie wiadomo. Jak bowiem stwierdziła jedna z posłanek Platformy broniąc decyzji Kopacz, „pani premier ma wiele przyjaciółek”. Ciekawy komentarz prof. Jadwigi Staniszkis: „Tak dokładnie funkcjonowało państwo w okresie komunizmu. Na biurokrację nakładano siatkę komisarzy, którzy mieli mobilizować urzędników do wzmożonych działań. Taka struktura, w skrajnej formie, istniała w okresie stanu wojennego. Kopacz nauczyła się tego pewnie w komunizmie. Na tym polegały wówczas zmiany systemowe, że dokładano kolejny poziom, który miał kontrolować i mobilizować ten poprzedni. Komunie to nie pomogło. Kopacz zapewne też nie pomoże”.
Francuski państwowy system ochrony zdrowia jest najlepszy, a półprywatny i rynkowy amerykański – najgorszy i plasuje USA na 37 miejscu, wynika z rankingu Światowej Organizacji Zdrowia. Tyle, że nikt nie sprawdza, jakie kryteria są brane pod uwagę. Matt Battaglioli z Mises Instutute zrobił to. Okazuje się, że obok sensownych kryteriów mierzących efektywność systemu są i takie, które tylko zniekształcają wyniki, na przykład „sprawiedliwość”, czy ilu pacjentów płaci z własnej kieszeni (jak wiadomo w systemie państwowym też płacą z własnej kieszeni, tylko pośrednio, ale tego WHO nie uwzględnia).
Wydawałoby się, że trudno znaleźć walutę , która więcej straciłaby w 2014 roku niż rubel. Tymczasem nie, największe straty ponieśli ci, którzy zainwestowali w kryptowalutę bitcoin – stracił 52 procent, podczas gdy rubel 46,5 proc.
A propos inwestycji. Komentator Bloomberga i Washington Post Barry Ritholtz przypomina na święta 10 nawet dość niebanalnych reguł inwestowania (nic o jajkach w koszyku). Między innymi pamiętaj o tym, że podatki, opłaty i liczba transakcji bardzo zmniejszają zyski, jesteś maszyną do popełniania błędów, jeśli kierujesz się uprzedzeniami i emocjami, fundusze hedge są świetne do zarabiania pieniędzy (przez ich menedżerów), jesteś mniej zdywersyfikowany niż ci się wydaje, trzeba zachować cierpliwość, dyscyplinę i cały czas kształcić się, możesz nie potrzebować doradcy inwestycyjnego.
Wprawdzie kolei dużych prędkości nie będzie przez co najmniej 20 lat, ale pieniądze zawsze można wydać. PKP PLK właśnie rozstrzygnęło przetarg na przygotowanie wstępnego studium wykonalności dla przedłużenia nieistniejących KDP do Pragi i Berlina. Wygrało hiszpańskie konsorcjum Idom, które było wcześniej wykonawcą studium wykonalności dla KDP Warszawa – Łódź – Poznań/Wrocław. Ale teraz to grosze, nieco ponad 2 mln złotych, podczas gdy wartość tamtego zlecenia, którego realizacja zakończyła się w październiku 2013 r., wyniosła 60,2 mln zł brutto.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
