Z wolniejszym wzrostem w nowy rok

Podobnie jak w listopadzie znajduje się on poniżej wartości z lipca oraz poniżej poziomu z początku 2016 roku. Ostatnie dane za listopad na temat wielkości produkcji, choć wydają się nieco lepsze od danych z poprzednich miesięcy, to jednak nie przełamują dotychczasowych spadkowych tendencji. Mamy tu do czynienia z typowym efektem sezonowym, kiedy to przedsiębiorstwa zwiększały skalę produkcji na poczet świątecznych zakupów.

Po usunięciu ich wpływu produkcja przemysłowa zmniejszyła się w stosunku do I kwartału o ponad 3 proc. Kurczący się napływ nowych zamówień do przedsiębiorstw nie zapowiada również zwiększenia produkcji w nadchodzących miesiącach. Tak więc polska gospodarka wchodzi w 2017 rok ze znacznie gorszymi perspektywami niż przed rokiem, ze wzrostem opartym głównie na konsumpcji, która nie gwarantuje długotrwałego i dynamicznego rozwoju i poprawy jej konkurencyjności.

Spośród ośmiu składowych wskaźnika w grudniu dwie poprawiły się, cztery składowe pozostały na poziomie ubiegłego miesiąca, i dwie uległy pogorszeniu.

Ostatnie dane wskazują na poprawę wydajności pracy w sektorze przedsiębiorstw produkcyjnych zatrudniających powyżej 50 pracowników. Ciągle jest jednak ona niższa niż w grudniu ubiegłego roku. Wyższą wydajność pracy zawdzięczamy głównie zwiększonej w stosunku do poprzednich miesięcy produkcji przy umiarkowanym wzroście zatrudnienia.

Zwiększyła się podaż pieniądza M3 w ujęciu realnym, po usunięciu wpływu czynników sezonowych. Jej wzrost związany był przede wszystkim z rosnącymi depozytami gospodarstw domowych, które w ciągu ostatniego roku mogły skumulować dodatkowe oszczędności dzięki podwyższonej dynamice wynagrodzeń oraz dzięki zwiększonym świadczeniom socjalnych. Ponadto, część przedsiębiorstw rozpoczęła w listopadzie wypłacanie dodatkowych wynagrodzeń – tzw. „trzynastek”.

Z punktu widzenia perspektyw wzrostu gospodarki niepokojący jest spadek tempa zamówień napływających do przedsiębiorstw. Od drugiego kwartału 2015 roku obserwujemy tendencję do kurczenia się portfela zamówień, jednak w listopadzie spadek ten był wyjątkowo duży – najsilniejszy w ciągu ostatniego roku. Dotyczył przede wszystkim zamówień realizowanych dla zagranicznych odbiorców oraz przedsiębiorstw małych i średnich. Jednak również przedsiębiorstwa duże – zatrudniające ponad 250 pracowników, sygnalizują w ostatnich miesiącach ograniczenie tempa napływu nowych zamówień.

Pogorszyły się oceny menadżerów na temat ogólnej sytuacji w zarządzanych przez nich firmach. Wskaźnik tych ocen osiągnął poziom najniższy od 2014 roku. Zaznaczyć warto, że oceny te w ostatnich dwóch latach charakteryzowały się znaczną stabilnością z utrzymującą się kilkuprocentową przewagą optymistów spodziewających się poprawy ogólnej sytuacji nad odsetkiem ocen pesymistycznych. Wyraźne pogorszenie nastrojów nastąpiło w ciągu ostatnich dwóch miesięcy.

Zapasy wyrobów gotowych w magazynach firm pozostały na poziomie miesiąca poprzedniego. Zdecydowana większość przedsiębiorstw w sytuacji kurczącego się portfela zamówień, w ostatnich miesiącach zmniejszała stan zmagazynowanych towarów.

W porównaniu z sytuacją sprzed miesiąca nie zmieniły się oceny menadżerów na temat stanu finansów w zarządzanych przez nich przedsiębiorstwach. Wcześniejsze dane, charakteryzowała nieco wyższa od przeciętnej zmienność, co mogło świadczyć o podejmowanych wysiłkach redukujących koszty prowadzonej działalności gospodarczej w celu poprawy wyniku finansowego.

Poziom zadłużenia gospodarstw domowych z tytułu kredytów pozostał na poziomie zbliżonym do poprzedniego miesiąca. Ograniczone zainteresowanie kredytem bankowych obserwujemy od początku ubiegłego roku. Ani wzrost wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, ani poprawa na rynku pracy nie wpłynęły jak do tej pory na zdecydowany wzrost akcji kredytowej.

Średniomiesięczne wartości podstawowego indeksu giełdowego WIG nie zmieniły się w stosunku do wartości sprzed miesiąca, zaś grudniowe wzrosty na warszawskim parkiecie trudno na razie traktować jako zapowiedź powrotu hossy.

Maria Drozdowicz-Bieć jest szefem Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych.

Zamknij pokaz zdjęć