Wojciech Kwaśniak (fot. arch. WK)
10 zasad restrukturyzacji banków, których konsekwentne przestrzeganie przez banki, władze nadzorcze oraz rządy pomoże uniknąć kryzysu w przyszłości.
1. Odpowiedzialność władz banku. Bank i jego właściciele są odpowiedzialni za rozwiązywanie problemów i nie mogą mieć przekonania, że w razie kłopotów finansowych otrzymają pomoc publiczną;
2. Koszty i ograniczenia. Bank korzystając z pomocy publicznej musi odczuwać ciężar kosztów z nią związanych oraz ograniczenia w swojej działalności;
3. Za straty odpowiedzialni są właściciele. Ujawnione w banku straty w pierwszym rzędzie pokrywają właściciele banku;
4. Wymiana władz banku. Straty banku związane ze złym zarządzaniem muszą prowadzić do zmiany zarządu i rady nadzorczej banku oraz oceny, czy posiadacze znacznych pakietów akcji gwarantują w przyszłości stabilne i ostrożne zarządzanie bankiem;
5. Odpowiedzialność znaczących właścicieli. Jeżeli straty są na tyle duże, że konsumują większość kapitału banku, to należy wymienić dotychczasowych właścicieli na lepszych (w szczególności dotyczy to posiadaczy znacznych pakietów akcji);
6. Waga inwestorów stabilnych. Jeżeli akcjonariat banku jest silnie rozproszony, to należy do banku wprowadzić inwestorów stabilnych mogących przejąć ciężar zarządzania bankiem w okresie jego restrukturyzacji,
7. Waga sytuacji finansowej właścicieli banku. Nie należy akceptować sytuacji, w której za restrukturyzację banku odpowiedzialni są jego główni właściciele sami będący w kłopotach finansowych,
8. Udział innych banków – likwidacja / upadłość. W przypadku braku możliwości pozyskania z rynku stabilnych inwestorów bank powinien być przejęty przez inny zdrowy bank, grupę banków lub dalej być restrukturyzowany w procedurze likwidacyjnej lub upadłościowej;
9. Udział państwa. W sytuacjach szczególnych na okres przejściowy funkcję inwestora stabilnego może pełnić państwo bądź bank (instytucja) zależny od państwa. Przy czym działalność tak restrukturyzowanego banku nie może zaburzać konkurencji na rynku;
10. Dobro deponentów i stabilność dobrem nadrzędnym. Restrukturyzując banki, należy zawsze pamiętać, że ratujemy środki pieniężne klientów banku, stabilność systemu bankowego, stabilność systemu płatniczego. Nie ratujemy banku jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i nie ratujemy właścicieli banku i jego władz.
Wojciech Kwaśniak jest doradcą prezesa NBP, wcześniej był Generalnym Inspektorem Nadzoru Bankowego.
