Podcast Podcast: Czy to dobry moment na debatę o przyjęciu euro?

Czy dziś jest dobry moment na dyskusję o przyjęciu euro jako naszej waluty? W podcaście „Obserwatora Finansowego”, dostępnego na Spotify, rozmawiają o tym Szymon Glonek, dziennikarz Dziennika Gazety Prawnej, oraz dr Przemysław Biskup ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

Czy w Polsce powinniśmy szybko wprowadzić euro?

„Wydaje mi się, że na razie jednak nie. Są różne problemy związane z funkcjonowaniem euro jako jednolitej waluty dla całej Unii Europejskiej. Można przytoczyć różne argumenty związane z tak zwaną teorią optymalnych obszarów walutowych. To jest teoria stworzona przez Roberta Mundella, za którą zresztą dostał Nagrodę Nobla w 1999 r. z ekonomii. W świetle tej teorii Polska nie do końca spełniała warunki podstawowe związane z funkcjonowaniem w takim optymalnym obszarze walutowym” – stwierdził dr Przemysław Biskup z SGH.

Według Mundella, w danej gospodarce, która zamierza przystąpić do optymalnego obszaru walutowego, najpierw muszą zostać spełnione trzy kluczowe warunki. Po pierwsze, musi występować konwergencja w cyklu gospodarczym – czyli cykle gospodarcze muszą występować w tym samym czasie. Po drugie, reakcja na szoki podażowo popytowe również musi być podobna do państw ze wspólnego obszaru walutowego. Po trzecie, muszą istnieć sprawne mechanizmy warunkujące elastyczność cen i płac, związane z poziomem mobilności siły roboczej, czy transferów fiskalnych – tu Przemysław Biskup ma poważne wątpliwości. Polska pozostała zieloną wyspą, ale istnieją poważne różnice między nami a rdzeniem krajów strefy euro – cały czas jesteśmy krajem na dorobku. Model polskiej gospodarki, opartej na taniej sile roboczej, nadal niewystarczająco się zmienił w kierunku gospodarki innowacyjnej i wysokomarżowej.

Jakie warunki trzeba spełnić, by euro wprowadzić?

„Nie podlega dyskusji, że Polska powzięła zobowiązanie do przyjęcia euro na jakimś etapie akcesji, natomiast mam duże wątpliwości czy nasz kraj się zgodził na przyjęcie euro w szerszym znaczeniu politycznym, demokratycznym. Nigdy nie mieliśmy na ten temat poważnej debaty. Taka zmiana wymagałaby zmiany Konstytucji. To jest bardzo istotny krok, którego nie da się przeprowadzić spontanicznie i w krótkim czasie. To wymaga pogłębionej debaty i znacznego stopnia konsensu politycznego w Polsce. Gdybyśmy go mieli, to trzeba by było spełnić szereg warunków określonych traktatami. Między nimi jest mechanizm ERM, który powoduje, że kraj musi stabilizować swoją walutę przed przystąpieniem do strefy euro względem euro przez dwa lata. To z kolei wymaga zgody politycznej na ponoszenie ciężarów związanych z różnymi atakami spekulacyjnymi w tym czasie” – podkreślił Biskup.

Całość podcastu „Obserwatora Finansowego” na platformie Spotify: tutaj