Wizję zjednoczonej Europy zarysował premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill już w 1946 r. mówiąc proroczo o powstaniu Stanów Zjednoczonych Europy. Jej utworzenie miało przede wszystkim zapobiec III wojnie światowej. Każdy z ojców założycieli Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali w bolesny sposób doświadczył zła II wojny. W 1992 r. 14 państw tworzy Unię Europejską, która od ostatniego rozszerzenia w 2007 r. liczy 27 państw. A podpisany w ubiegłym miesiącu przez Polskę i Czechy traktat lizboński w jeszcze większym stopniu zacieśnia współpracę w ramach Unii, nadając jej kształty zbliżone do tych, o których mówił Churchill.
III. KALENDARIUM oraz BIBLIOGRAFIA
19 września 1946 – przemówienie Winstona Churchilla na Uniwersytecie w Zurichu o Stanach Zjednoczonych Europy
20 czerwca 1947 – Plan Marshalla, przemówienie sekretarza stanu USA George Catlett Marshalla do studentów Uniwersytetu Harvarda
17 marca 1948 – Treaty of Collective Defence: Wielka Brytania, Francja , Holandia i Luksemburg podpisują 10 artykułów określających zasady współpracy na wypadek agresji
7 – 11 maja 1948 – kongres europejski w Hadze
4 kwietnia 1949 – pakt północnoatlantycki
5 maja 1949 – Rada Europy: pod traktatem londyńskim podpisują się Belgia, Dania, Francja, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Norwegia, Szwecja i Wielka Brytania
9 maja 1950 – deklaracja Schumana, Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWS)
18 kwietnia 1951 – traktat paryski ustanawia EWWS. Pod dokumentem podpisują się Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN, Włochy
27 maja 1952 – podpisanie traktatu obronnego Europejskiej Wspólnoty Obronnej
10 sierpnia 1952 – Najwyższa Władza, EWWS rozpoczyna obrady pod kierownictwem Jean Monneta
1-2 czerwca 1955 – konferencja w Messynie: ministrowie sześciu państw zgadzają się co do konieczności kontynuowania procesu integracji
29 – 30 maja 1956 – konferencja w Wenecji: porozumienie w sprawie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej
25 marca 1957 – podpisanie traktatów rzymskich. Powołanie do życia EWG, Euratom i Unii Celnej
1 stycznia 1958 – wejście w życie traktatów rzymskich po ich uprzedniej ratyfikacji przez parlamenty państw członkowskich
3 – 12 lipca 1958 – konferencja w Stresa: prezentacja zasad wspólnej polityki rolnej
14 stycznia 1962 – Komisja Europejska przyjmuje pierwsze regulacje odnośnie zasad finansowania rolnictwa
4 kwietnia 1962 – powstaje Fundusz Wskazań i Gwarancji Rolnych (European Agricultural Guidance and Guarantee Fund). Komisja Europejska sankcjonuje fundusz mający określać zasady dopłat do rolnictwa i koordynować wypłaty
24 lipca 1962 – wstępne porozumienie w sprawie przyjęcia Wielkiej Brytanii do EWG
22 stycznia 1963 – traktat elizejski. Francja i RFN podpisują traktat o przyjaźni i współpracy
1 lipca 1968 – zniesienie taryf celnych w krajach EWG
14 stycznia 1963 – prezydent Francji blokuje przyjęcie Wielkiej Brytanii do EWG
8 kwietnia 1965 – traktat łączący trzy wspólnoty EWWS, Euratom i EWG w jeden organizm
1 stycznia 1966 – kryzys pustego krzesła. Charles De Gaulle odmawia udział w posiedzeniach Rady Europy
1 lipca 1968 – powołanie unii celnej i jednorodnych stawek celnych dla państw trzecich
29 lipca 1968 – prawo do podejmowania pracy w dowolnym państwie wspólnoty przez obywateli państw członkowskich
18 grudnia 1968 – plan Mansholta odnoszący się do reform rolnej w ramach wspólnoty
1-2 grudnia 1969 – szczyt w Hadze, po raz pierwszy mowa jest o potrzebie stworzenia jednego systemu monetarnego dla całej wspólnoty
8 października 1970 – plan Wernera – zasady wdrażania unii monetarnej i fiskalnej
24 kwietnia 1972 – wąż walutowy czyli ustanowienie systemu dopuszczalnych wahań poszczególnych walut
1 stycznia 1973 – Wielka Brytania, Dania, Irlandia wstępują do EWG
12 marca 1973 – Irlandia, Włochy i Wielka Brytania opuszczają węża walutowego i uwalniają kursy swoich walut względem dolara
9-10 grudnia 1974 – szczyt w Paryżu ustala doroczne spotkania szefów państw dla pogłębiania współpracy w ramach EWG
10-11 marca 1975 – Dublin: Rada Europy decyduje o stałych spotkaniach przywódców państw
18 marca 1975 – powołanie Funduszu Rozwoju Regionalnego
1 lipca 1977 – wszystkie opłaty celne zostają zniesione dla obywateli państw członkowskich EWG
6-7 lipca 1978 – Brema: przyjęcie planu budowy wspólnego europejskiego system monetarnego (European Monetary System – EMS)
7-10 czerwca 1979 – pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego
11 lipca 1979 – pierwsze walne posiedzenie Parlamentu Europejskiego
1 stycznia 1981 – Grecja staje się 10. członkiem Wspólnoty Europejskiej
23 lutego 1982 – Grenlandia decyduje w referendum o wyjściu ze Wspólnoty Europejskiej
13 lipca 1984 – Saarbrücken: RFN i Francja zawierają porozumienie w sprawie ograniczenia kontroli na punktach granicznych
14 czerwca 1985 – Komisja Europejska prezentuje “białą księgę” działań, jakie trzeba podjąć, by ostatecznie połączyć gospodarki państw członkowskich
1 stycznia 1986 – Hiszpania i Portugalia wchodzą do EWG – Wspólnota liczy 12 państw
1 lipca 1987 – Jednolity akt wchodzi w życie
11-12 luty 1988 – pakiet Delorsa: reforma wspólnoty rolnej
29 czerwca 1989 – Hiszpania dołącza do EMS
19 czerwca 1990 – porozumienie z Schengen podpisane w Luksemburgu
3 października 1990 – traktat zjednoczeniowy RFN i NRD
8 października 1990 – Wielka Brytania 10. członkiem EMS
29 marca 1991 – Polska podpisuje się pod umową z Schengen
8 kwietnia 1991 – ruch bezwizowy między Polską a krajami Unii
24 czerwca 1991 – VAT w krajach członkowskich na alkohol, tytoń i olej spożywczy nie może być niższy niż 15 proc.
25 czerwca 1991 – Hiszpania i Portugalia w Schengen
9-10 grudnia 1991 – szczyt w Maastricht: zgoda na traktat Unii Europejskiej
7 lutego 1992 – ustanowienie Unii Europejskiej
2 czerwca 1992 – referendum w Danii: 50,7% przeciwko Unii
20 września 1992 – referendum we Francji: 51,05% za Unią.
11-12 grudnia 1992 – Rada Europy w Edynburgu akceptuje duńską prośbę wyłączenie jej z unijnych umów o wspólnej walucie i wspólnej polityce obronnej
18 maja 1993 – referendum w Danii: 56,8% za Unią bez wspólnej polityki obronnej i wspólnej waluty
1 listopada 1993 – traktat o Unii Europejskiej wchodzi w życie
1 stycznia 1994 – drugi etap wdrażania Unii Monetarnej
9 – 10 grudnia 1994 – Rada Europy w Essen zgadza się na bliższą współpracę z krajami Europy Środkowej
1 stycznia 1995 – Austria, Finlandia i Szwecja w UE
9 stycznia 1995 – Austria wstępuje do EMS
26 marca 1995 – granice między RFN, Beneluksem, Francją – bez kontroli
1 kwietnia 1995 – bez kontroli granicznej: Hiszpania, Portugalia Włochy, Grecja, Austria, wkrótce po nich Dania, Finlandia, Szwecja, Norwegia, Islandia
15-16 grudnia 1995 – euro, Rada Europy w Madrycie ogłasza nazwę nowej wspólnej waluty
14 października 1996 – Finlandia wchodzi do EMS
24 listopada 1996 – Włochy wracają do EMS
16–17 czerwca 1997 – Rada Europy w Amsterdamie pracuje nad nowym traktatem o Unii Europejskiej
2 października 1997 – traktat w Amsterdamie
12 marca 1998 – Rada Europy w Londynie przyjmuje podania o członkostwo w Unii 11 nowych państw
31 marca 1998 – oficjalne otwarcie rozmów akcesyjnych z Cyprem, Węgrami, Polską, Estonią, Czechami i Słowenią
1-2 maja 1998 – Rada Europy decyduje, że 11 państw ubiegających się o członkostwo może przejść do kolejnej fazy negocjacji
1 czerwca 1998 – otwarcie Europejskiego Banku Centralnego we Frankfurcie
1 stycznia 1999 – euro w równoległym obiegu rozliczeniowym
13 września 1999 – Javier Solana wysokim przedstawicielem Komisji do spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa oraz sekretarzem generalnym Rady
10-11 grudnia 1999 – Rada Europy w Helsinkach otwiera negocjacje z Rumunią, Słowacją, Łotwą, Litwą, Bułgarią i Maltą; Turcja jest krajem kandydującym
23-24 marca 2000 – Rada Europy w Lizbonie przyjmuje nową strategię konkurencyjności i rozwoju technologii państw Unii
7-9 grudnia 2000 – komisja międzyrządowa w Nicei decyduje o kształcie nowego traktatu europejskiego
1 stycznia 2001 – Grecja jest 12. państwem przyjmującym euro
15 grudnia 2001 – Rady Europy w Laeken, przyjęcie Deklaracji przyszłości Europy
1 stycznia 2002 – banknoty i monety euro wchodzą do powszechnego obiegu
1 marca 2002 – ostatni dzień podwójnego obiegu starych i nowych banknotów
1 luty 2003 – traktat z Nicei wchodzi w życie
1 maja 2004 – Czechy, Cypr, Litwa, Łotwa, Estonia, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry członkami Unii Europejskiej
18 czerwca 2004 – porozumienie przywódców europejskich w sprawie traktatu konstytucyjnego
29 maja 2005 – Francuzi w referendum odrzucają traktat konstytucyjny
1 czerwca 2005 – Holendrzy w referendum odrzucają traktat konstytucyjny
25 kwietnia 2005 – Bułgaria i Rumunia przyjęte do Unii
1 stycznia 2007 – Słowenia przechodzi na euro
25 marca 2007 – 50. rocznica traktatów rzymskich
26 marca 2007 – Deklaracja berlińska
4 października 2007 – Polska odmawia podpisania Karty praw podstawowych
13 grudnia 2007 – podpisanie traktatu w Lizbonie
12 czerwca 2008 – Irlandczycy odrzucają traktat lizboński
1 stycznia 2009 – Słowacja 16. kraj z euro
6 października 2009 – drugie referendum w Irlandii, tym razem na „tak”
10 października 2009 – prezydent Lech Kaczyński ratyfikuje traktat lizboński
29 października 2000 – prezydent Czech Vaclav Klaus wymusza ustępstwa na Radzie Europy
3 listopada 2009 – Vaclav Klaus ratyfikuje traktat lizboński
19 listopada 2009 – nadzwyczajny szczyt Rady Europy dla wybrania I prezydenta Rady Europy i wysokiego przedstawiciela ds. polityki zagranicznej
LITERATURA
European Commission, Overviews of the European Union activities: Development
Burgess Michael, Federalism and the European Union The Building of Europe, 1950-2000
Grant C., A British No would destroy more than the treaty, Centre for European Reform „Financial Times” 16 marca 2005
Europe’s Strategic Responses, Strategy Paper for the 10th International Bertelsmann Forum 2006, Berlin, 22/23.09.2006.
O’Neill Michael, The Struggle for the European Constitution A Past and Future History
Haller Max, The Failure of a Dream
Crossick S. The Europe we need „European Business Journal”
The European Rescue of the Nation State, London 1992.
Moravcsik A., The Choice for Europe, Social Purpose and State Power
Gillingham John, European Integration, 1950-2003: Superstate or New Market Economy?
European Union, The World Factbook. Central Intelligence Agency. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ee.html
Cray, Ed. General of the Army: George C. Marshall, Soldier and Statesman. Norton,
Aldcroft Derek H., The European Economy: 1914-2000
Merritt, Giles A Bit More Delors Could Revamp the Commission. „International Herald Tribune”. http://www.iht.com/articles/1992/01/21/edgi
European Commission, The EU Single Market: Fewer barriers, more opportunities
Declaration of 9 May 1950
Rhenish T., The Political and Economic Foundations of the Rome Treaties, T.B. Olesen
Hoskyns, Catherine, Newman Michael, Democratizing the European Union: Issues for the twenty-first Century Manchester University Press 2000
„Wall Street Journal” – analizy http://blogs.wsj.com/source/
„The Economist” – Analizy badania http://www.economist.com/research/
„The Telegraph”
http://www.telegraph.co.uk/comment/
„The Time”;
http://www.timesonline.co.uk/tol/news/politics/
„Gazeta Wyborcza” Archiwa http://wyborcza.pl
The European Union on-line – Search
http://europa.eu.int/geninfo/query_en.htm
http://www.realclearpolitics.com/?state=noad
http://www.historiasiglo20.org/europe/niza.htm
Gullan Harold I., Expectations of Infamy: Roosevelt and Marshall Prepare for War, 1938-41, Presidential Studies Quarterly
European Commission, Overviews of the European Union activities: Development
Bertelsmann Group for Policy Research; Center for Applied Policy Research
Europe’s Strategic Responses, Strategy Paper for the 10th International Bertelsmann Forum 2006, Berlin, 22/23.09.2006
World trade report 2009. WTO information website.
The European Rescue of the Nation State, London 1992.
Moravcsik, A. The Choice for Europe, Social Purpose and State Power
European Integration, 1950-2003: Superstate or New Market Economy? John Gillingham.
European Union, The World Factbook. Central Intelligence Agency. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ee.html
Merritt Giles, A Bit More Delors Could Revamp the Commission. International Herald Tribune”. http://www.iht.com/articles/1992/01/21/edgi
European Commission, The EU Single Market: Fewer barriers, more opportunities.
Declaration of 9 May 1950
Common commercial policy. Europa Glossary
Rhenish, T., The Political and Economic Foundations of the Rome Treaties” T.B. Olesen
Hoskyns, Catherine; Michael Newman (2000). Democratizing the European Union: Issues for the twenty-first Century Manchester University PressWALL Street Journal – analizy http://blogs.wsj.com/source/
The European Union on-line – Search
http://europa.eu.int/geninfo/query_en.htm
http://www.realclearpolitics.com/?state=noad
http://www.historiasiglo20.org/europe/niza.htm
CZYTAJ RóWNIEŻ
Jak jednoczyła się Europa – cz I: Droga do zjednoczenia
Jak jednoczyła się Europa – cz II: Ojcowie Założyciele
