Banca d’Italia: Kredyty zagrożone nie zahamują wzrostu Włoch
Wysoki poziom kredytów nieregularnych i uzależnienie od finansowania bankowego nie będą stanowić przeszkody dla wzrostu gospodarczego we Włoszech – uważa wiceprezes włoskiego banku centralnego Salvatore Rossi.
Salvatore Rossi (Fot. Institute for the Supervision of Insurance)
W swoim przemówieniu Salvatore Rossi wskazał, że banki we Włoszech charakteryzują się wysokim poziomem kredytów nieregularnych w porównaniu z innymi krajami unijnymi, a włoska gospodarka jest uzależniona od finansowania bankowego, ale w debacie publicznej ten problem jest przedstawiany w sposób przesadzony. Wskazał, że spadek poziomu kredytu w czasie recesji w latach 2009-2013 wynikał przede wszystkim z braku popytu, a nie z powodu problemów w sektorze bankowym.
Szczególnie ważną rolę we włoskiej gospodarce odgrywają małe i średnie przedsiębiorstwa, które stanowią 99,9 proc. wszystkich przedsiębiorstw aktywnych na włoskim rynku. Źródłem ich finansowania w ponad 60 proc. są włoskie banki, co – w porównaniu ze strefą euro i Stanami Zjednoczonymi, gdzie ten wskaźnik wynosi odpowiednio poniżej 40 proc. i 33 proc. – sprawia, że kondycja przedsiębiorstw oraz całej gospodarki (włoski sektor MŚP wytwarza 68,1 proc. wartości dodanej) jest uzależniona od kondycji sektora bankowego i odwrotnie. Ponadto poziom dźwigni we włoskich przedsiębiorstwach jest wyższy niż w strefie euro (41 proc.) i USA (28 proc.) i wynosi 45 proc.
Na koniec 2016 roku wskaźnik kredytów nieregularnych netto włoskiego sektora bankowego osiągnął poziom 9 proc. wszystkich kredytów udzielonych przez włoskie banki, co jest trzykrotnością wartości tego wskaźnika dla strefy euro (ok. 3 proc.). W przemówieniu jest mowa o wskaźniku netto, ponieważ ma on odzwierciedlać rzeczywisty poziom ryzyka dla banków, a wskaźnik kredytów nieregularnych brutto odnosi się bardziej do kondycji całej gospodarki niż tylko sektora bankowego.
W opinii Salvatore Rossi są dwa powody, dla których obciążenie sektora bankowego złymi aktywami i duża rola banków w finansowaniu gospodarki nie będą hamować jej powrotu na ścieżkę wzrostu.
Po pierwsze włoskie banki zwiększają akcję kredytową, a kredyt bankowy dla sektora niefinansowego rośnie w umiarkowanym tempie. Jest to związane w szczególności z kredytowaniem gospodarstw domowych, podczas gdy wzrost poziomu kredytu dla przedsiębiorstw jest zróżnicowany i nadal anemiczny. Dodatkowo koszt kredytu jest stabilny i na historycznie niskim poziomie.
Po drugie spada poziom kredytów nieregularnych w bilansach banków, co jest spowodowane powolnym ożywieniem gospodarczym. Ponadto – w porównaniu ze strefą euro – włoskie banki posiadają mniej aktywów tzw. poziomu 2. i 3., które mogą być źródłem problemów na równi z kredytami zagrożonymi.
Ze względu na właściwości włoskich kredytów zagrożonych, których zabezpieczenie w dużej części stanowią nieruchomości, większość banków rozwiązuje ten problem we własnym zakresie i m.in. dlatego z trudnością powstaje rynek dla tych kredytów. Według wiceprezesa Banca d’Italia zmiany prawne dotyczące rozwoju rynku dla kredytów nieregularnych, które zaszły w ostatnich latach we Włoszech, są niewystarczające i potrzebne są dalsze działania w celu zmniejszenia ryzyka dla włoskich banków związanego z kredytami zagrożonymi.
Przemówienie zostało podsumowane wskazaniem, że włoskie przedsiębiorstwa powinny podejmować działania w kierunku zmniejszenia swojej zależności od finansowania bankowego, co – w kategoriach makro – może sprzyjać zrównoważonemu i trwałemu wzrostowi gospodarki Włoch.
W seriach wydawniczych Materiały i Studia NBP oraz NBP Working Papers został niedawno opublikowany raport przedstawiający wyniki najnowszych badań dotyczących mechanizmu transmisji polityki pieniężnej w Polsce. Z wielu wątków poddanych analizie wybraliśmy trzy, które streszczamy w niniejszym artykule. Rozpoczynamy od czynników wpływających na możliwie zmiany mechanizmu transmisji polityki pieniężnej. Następnie analizujemy siłę i opóźnienia, z jaką decyzje Rady Polityki Pieniężnej oddziałują na gospodarkę. W ostatniej części artykułu przyglądamy się bliżej funkcjonowaniu kanału kredytowego polityki pieniężnej w Polsce.
Gromadzone od 1893 r. przez włoski bank centralny (Banca d’Italia) rezerwy złota stanowią trzeci pod względem wielkości zasób tego kruszcu spośród wszystkich posiadanych przez banki centralne na świecie. Na przestrzeni ostatnich 10 lat wartość złota Banca d’Italia wzrosła ponad dwukrotnie (o około 80 mld euro), zaś od początku XXI w. ponad sześciokrotnie (o ponad 120 mld euro). W latach 2009 i 2019 podjęto próby przejęcia (w różnej formie i skali) kontroli nad zasobem złota zarządzanym przez Banca d’Italia w celu ratowania stanu włoskich finansów publicznych. Inicjatywy te nie doszły ostatecznie do skutku. Ich analiza pozwala jednak spojrzeć, w praktycznym kontekście, na niezmiennie aktualne zagadnienie niezależności banku centralnego oraz przybliżyć jego prawne uwarunkowania oraz ekonomiczne uzasadnienie.
Kredyty hipoteczne (mieszkaniowe) stanowią podstawowy składnik zadłużenia gospodarstw domowych w europejskich bankach. Finansowanie konsumpcji nie odgrywa aż tak dużej roli.
Surowce, w tym przede wszystkim ropa i gaz, od zawsze postrzegane były jako podstawowe czynniki siły ekonomicznej Rosji i jej atrakcyjności jako partnera gospodarczego. W samej Federacji Rosyjskiej zasobom energetycznym przypisano dodatkowo rolę narzędzia wspierającego rodzimą politykę zagraniczną.
Niedawno czołówki ekonomicznej prasy obiegła smutna wiadomość o śmierci profesora Stanleya Fischera. Przez świat ekonomistów będzie on zawsze kojarzony jako osoba, która wskrzesiła pozytywne zainteresowanie makroekonomią.
„Od pewnego czasu obserwowane jest istotne zmniejszenie kredytowania sfery realnej przez sektor bankowy przy jednoczesnym ograniczonym rozwoju pozostałej części sektora finansowego” – zauważa NBP w „Raporcie o stabilności sektora finansowego”.
W kontekście wprowadzanych przez USA ceł dużo się mówi o łańcuchach wartości, w ramach których są wytwarzane wyroby przemysłowe, a relatywnie niewiele o łańcuchach dostaw żywności. Stąd też w artykule wskazano potencjalne kierunki wpływu ceł, które zostały nałożone i mają obowiązywać w zakresie handlu rolno-spożywczego Stanów Zjednoczonych.
Powinniśmy się teraz na nowo zmobilizować i wykorzystać największą w naszej tysiącletniej historii szansę, żeby Zachód nie tylko dogonić, ale nawet aby część krajów zachodnich przegonić. Nigdy nie mieliśmy takiej szansy jak teraz – uważa dr hab. Marcin Piątkowski z Akademii Leona Koźmińskiego.
Unijna strategia Global Gateway powstała m.in. w odpowiedzi na ekspansję polityczno-gospodarczą Chin na świecie, w tym w Afryce. Na jej wdrażaniu mogą zyskać polskie firmy.
Rynkowe anomalie nie są drobnymi odstępstwami od idealnego modelu – są trwałym elementem rzeczywistości. Finanse behawioralne pokazują, że błędy inwestorów bywają systematyczne, niekiedy przewidywalne i... ludzkie. Nie negują dorobku teorii neoklasycznych – przeciwnie, wzbogacają go o ludzki kontekst, który wcześniej był pomijany. O sile emocji w gospodarce i lekcjach płynących z kryzysów opowiadał prof. Adam Szyszka z SGH w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym”.
To już nie science fiction. Sztuczna inteligencja na dobre zadomowiła się w sektorze publicznym w wielu krajach, także w Polsce. Wiążą się z tym korzyści, ale również istotne wyzwania. Często etyczne.
Do 2050 r. około 70 proc. ludzi będzie mieszkać w miastach. Czy inteligentne miasta, łączące technologię z zarządzaniem, są przyszłością urbanizacji? Ich rolę w obliczu współczesnych wyzwań wyjaśnia w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym” dr Sabina Baraniewicz-Kotasińska, autorka książki o smart cities.
Polska branża kosmiczna dynamicznie się rozwija, stając się perspektywicznie jednym z kluczowych sektorów nowoczesnej gospodarki. Nasz kraj nie tylko inwestuje w technologie kosmiczne, lecz także uczestniczy w międzynarodowych misjach. Już wkrótce polski astronauta poleci w kosmos, co podkreśla rosnącą pozycję Polski w tej wymagającej branży. Jak wygląda obecna sytuacja sektora kosmicznego w Polsce? Jakie są jego perspektywy i wyzwania?
Kurczenie się populacji, w tym w wieku produkcyjnym, a także starzenie się społeczeństw to kluczowe czynniki ekonomiczne, które będą wpływać na wzrost gospodarczy i dobrobyt w UE do połowy XXI w. Niwelowanie ich negatywnego oddziaływania będzie wyzwaniem.
Prawdopodobnie jeszcze w 2025 r. liczba aktywnych rachunków PPK wzrośnie do 5 mln. Program realizowany w trójkącie pracownik-pracodawca-państwo przynosi realne korzyści, ale wiele osób wciąż ich nie dostrzega.
Kiedy świat wynurzył się z chaosu II wojny światowej, władzę objęli ludzie o przekonaniach makroekonomicznych, ukształtowanych w formacyjnym dla nich doświadczeniu lat 30. XX w.
Mija blisko trzydzieści lat od chwili, gdy Narodowy Bank Polski przeprowadził denominację złotego. Jej przygotowanie było złożonym procesem – należało bowiem wszystko zaplanować, zaprojektować nowe monety i banknoty, zlecić ich produkcję, przygotować całą logistykę, a na koniec przekazać je przy pomocy banków do portfeli wszystkich Polaków.
Na koniec marca 2024 r. liczba ludności Polski wynosiła niecałe 37,6 mln i – jak podaje GUS – tym samym zmniejszyła się w porównaniu z analogicznym okresem 2023 r. o 133 tys. osób. Urząd alarmuje, że te niekorzystne trendy obserwowane są od lat. W konsekwencji prognozy pokazują, że pod koniec 2050 r. liczba ludności naszego kraju wyniesie 34,0 mln osób, a w 2060 r. nie przekroczy 31 mln (30,9 mln).
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
