Resort finansów sprzedał w czerwcu 2024 r. obligacje oszczędnościowe za prawie 10,2 mld zł i był to trzeci, rekordowy wynik w historii. Rekord należy do czerwca 2022 r., a drugim miesiącem ze sprzedażą powyżej 10 mld zł był lipiec 2022 r. Na taki wynik wpłynęły przede wszystkim utrzymujące się na przyzwoitym poziomie oprocentowanie tych papierów i mało atrakcyjne warunki lokat, oferowane przez banki.
W łącznej kwocie, za którą sprzedano papiery detaliczne (10 197 mln zł) najchętniej kupowanymi papierami były obligacje trzyletnie, które charakteryzują się stałym oprocentowaniem, a odsetki są kapitalizowane i wypłacane na koniec okresu oszczędzania. Sprzedano ich za prawie 3,6 mld zł. Ich udział w strukturze sprzedaży wyniósł 35 proc., kolejne miejsce zajęły papiery roczne (prawie 2,9 mld zł) z udziałem na poziomie 28 proc. Ich oprocentowanie – w pierwszym miesiącu wynosi 5,95 proc. – a w kolejnych miesiącach jest uzależnione od stopy referencyjnej NBP (teraz 5,75 proc.), odsetki są wypłacane co miesiąc. Kolejnymi papierami, którymi byli zainteresowani oszczędzający, były obligacje czteroletnie (wartość sprzedaży ok. 1,7 mld zł i 16 proc. udział w strukturze). Są one indeksowane inflacją. Ich oprocentowanie w pierwszym roku wynosi 6,55 proc., a w kolejnych latach jest równe inflacji i stałej marży wynoszącej 1,5 proc. Odsetki wypłacane są każdego roku.
Te trzy rodzaje papierów stanowiły zatem prawie 80 proc. całej czerwcowej sprzedaży. Zdaniem Romana Przasnyskiego, analityka rynków finansowych, w tych trzech rodzajach papierów ulokowano zdecydowaną większość pieniędzy, wynoszącą prawie 8,2 mld zł. „Decyzje te mają racjonalne podstawy, choć motywacje posiadaczy oszczędności zdają się w każdym przypadku nieco odmienne. Obligacje roczne nie wymagają zbyt długiego okresu zamrażania środków, a jednocześnie dają dość wysokie odsetki. Papiery trzyletnie przynoszą jeszcze wyższe oprocentowanie, a jednocześnie zapewniają gwarancję jego otrzymywania aż przez trzy lata, a przecież w tym czasie wiele na rynku finansowym może się zmienić, także na niekorzyść posiadaczy oszczędności. Obligacje czteroletnie charakteryzują się najwyższym spośród tej trójki oprocentowaniem, a ze względu na mechanizm zmiennej, zależnej od inflacji jej wysokości, dobrze chronią kapitał przed utratą jego realnej wartości” – stwierdził Przasnyski.
Istotną informacją, dla oceny takiego wyniku, jest wielkość zamiany. Wartość tej sprzedaży wyniosła ponad 2,3 mld zł i stanowiła prawie jedną czwartą (23 proc.) wszystkich sprzedanych obligacji. Przy czym – o czym warto pamiętać – z danych o sprzedaży wynika, że 28 proc. stanowiły papiery jednoroczne.
Poprzednie rekordy dzięki nowym papierom
To papiery jednoroczne pojawiły się właśnie w ofercie w czerwcu 2022 r. i to one napędziły ówczesną sprzedaż. Sprzedano ich bowiem za prawie 5,7 mld zł, a łączna wartość zawartych transakcji przekroczyła 14 mld zł. Wtedy najchętniej kupowanymi papierami były nowo wyemitowane obligacje jednoroczne, których oprocentowanie jest zmienne i równa się stopie referencyjnej NBP (teraz jest to 5,75 proc.). Oszczędzający kupili ich wtedy za 5 684,5 mln zł, co stanowiło 40 proc. udział w strukturze sprzedaży. Rok później papiery zakupione w wyniku zamiany stanowiły prawie 43 proc., a jednoroczne ponad 44 proc. w strukturze sprzedaży. W czerwcu 2022 r. wprowadzono także zmiany w papierach dwuletnich, oprocentowanie tych nowych papierów także równa się stopie referencyjnej plus marża (teraz 0,35 proc.) i wypłacane są co miesiąc. Jeszcze w maju dwa lata temu oprocentowanie papierów dwuletnich wynosiło 3 proc., a odsetki wypłacano dopiero po terminie zapadalności. W czerwcu 2022 r. nowych papierów dwuletnich sprzedano za ponad 1,3 mld zł (ponad 9 proc. w strukturze sprzedaży). Stopa referencyjna NBP wzrosła w czerwcu do 6,0 proc. W lipcu wspomniana stopa referencyjna została podwyższona do 6,5 proc. i był to kolejny miesiąc z rzędu z wysoką sprzedażą. Nabywcy kupili wtedy obligacje oszczędnościowe za ponad 10,3 mld zł. I podobnie jak miesiąc wcześniej dużą popularnością cieszyły się papiery roczne (sprzedano ich za ponad 3,4 mld zł) i dwuletnie (ponad 834 mln zł).
Struktura sprzedaży się zmienia
Jeszcze do niedawna bardzo dużym zainteresowaniem cieszyły się papiery czteroletnie, czyli indeksowane inflacją. Szczególnie można było to zauważyć w latach, w których inflacja galopowała w górę. W strukturze sprzedaży papiery te potrafiły osiągnąć udział prawie 60 proc. (np. w październiku i listopadzie 2022 r. było to 59 proc. całej sprzedaży). Już od grudnia minionego roku na pierwsze miejsce „wskoczyły” jednak obligacje trzyletnie, które mają stałe oprocentowanie (teraz 6,2 proc.), odsetki są kapitalizowane i wypłacane po zakończeniu oszczędzania. Ich rosnąca popularność (w czerwcu 2024 r. sprzedano ich za prawie 3,6 mld zł, a udział w sprzedaży przekroczył 35 proc.) oznacza, że kupujący nie spodziewają się wysokiej inflacji, stąd ich zainteresowanie papierami stałokuponowymi. Papiery indeksowane inflacją, czyli owe czteroletnie i dziesięcioletnie, mają stałe oprocentowanie w pierwszym roku (teraz odpowiednio 6,55 proc. i 6,80 proc.), a w kolejnych latach wynosi ono wysokość inflacji plus marża (odpowiednio 1,5 proc. i 2,0 proc.). Przasnyski ocenia zatem, że wiele wskazuje na to, iż oszczędzający zaczynają patrzeć nieco bardziej perspektywicznie i szukają możliwości ulokowania pieniędzy na dłuższe okresy. „I tu właśnie ujawniają się zalety obligacji skarbowych i te o dłuższych terminach wykupu zasłużenie cieszą się największą popularnością. Już papiery roczne pozwalają osiągnąć 5,95 proc. odsetek, a czteroletnie indeksowane wskaźnikiem inflacji aż 6,55 proc. Powodzeniem cieszyły się w czerwcu także obligacje trzyletnie, o stałym, wynoszącym 6,2 proc. oprocentowaniu w całym okresie oszczędzania” – podkreśla analityk.
Obligacje detaliczne oznaczają bezpieczeństwo
Kupujący papiery oszczędnościowe cenią sobie przede wszystkim bezpieczeństwo przy uzyskaniu oprocentowania na przyzwoitym poziomie, co również jest powodem, dla którego cieszą się one taką popularnością, szczególnie u osób powyżej 50 roku życia. W strukturze wieku nabywców tych papierów właśnie te osoby stanowiły w czerwcu ponad 70 proc. kupujących, a ich aktywność na rynku tych papierów detalicznych cały czas waha się w tych okolicach.
Należy także wspomnieć o kolejnej przyczynie, dla której papiery detaliczne znajdują nabywców. Chodzi bowiem o mało konkurencyjne w stosunku do nich lokaty bankowe. W przypadku wspomnianych papierów utrzymuje się korzystne oprocentowanie i jest ono atrakcyjniejsze w porównaniu z oferowanym przez banki w lokatach. Jest to konsekwencja wciąż relatywnie wysokich stóp procentowych i – na co zwraca uwagę Przasnyski – polityki banków komercyjnych, które nie są skłonne do uatrakcyjniania swojej oferty. „Co prawda można znaleźć lokaty oprocentowane na nieco ponad 6, a nawet 7 proc., ale są one nieliczne i dotyczą krótkich okresów oszczędzania, obejmujących od trzech do sześciu miesięcy. Wiele wskazuje na to, że obligacje zachowają swoją atrakcyjność także w kolejnych miesiącach, choć wydaje się niezbyt prawdopodobne, by w niedalekiej przyszłości padł kolejny rekord ich sprzedaży” – zaznacza.
Jest to bardzo prawdopodobne, chociażby patrząc na najnowszą ofertę obligacji detalicznych. Resort finansów, co prawda utrzymał oprocentowanie wszystkich rodzajów tych papierów na dotychczasowym poziomie, ale dla większości z nich zmienił warunki przy zamianie. I tak – poza papierami trzymiesięcznymi i jednorocznymi – sierpniowe obligacje oszczędnościowe – w drodze zamiany, będą sprzedawane po bardziej atrakcyjnej cenie w porównaniu ze standardową. Te promocyjne ceny zamiany będą wynosić w sierpniu odpowiednio: dla papierów dwuletnich – 99,85 zł; dla trzyletnich – 99,80 zł, dla czteroletnich – 99,70 zł, a dla dziesięcioletnich – 99,60 zł.
Prawo na polskim rynku obligacji nieskarbowych istotnie zaostrzono w latach 2017–2024. Główną przesłanką „dokręcania śruby” w obligacjach było wzmocnienie ochrony inwestorów będących osobami fizycznymi. W tym celu m.in. ograniczono ofertę obligacji mogących mieć cechy missellingu, wprowadzono nowe obowiązki informacyjne dla emitentów i zwiększono wymogi dotyczące oferowania osobom fizycznym nieskarbowych papierów dłużnych (zwłaszcza obligacji korporacyjnych).
Artykuł analizuje długoterminowe czynniki globalnego trendu stopy procentowej, czyli globalnej R*, w ciągu 70 lat poprzedzających pandemię. Od szczytu w połowie lat 70. XX wieku globalna R* obniżyła się o ponad trzy punkty procentowe, co wynikało z wolniejszego wzrostu produktywności i rosnącej długowieczności społeczeństw. Bez odwrócenia tych trendów czy pojawienia się nowych sił mogących je zrównoważyć, długoterminowa globalna wartość R* prawdopodobnie pozostanie niska.
Pierwszy miesiąc nowego roku dobrze wypadł na rynku obligacji detalicznych. Resort finansów sprzedał tych papierów za ok. 5,8 mld zł, ale co najciekawsze po raz pierwszy najchętniej kupowanymi obligacjami były trzyletnie o stałym oprocentowaniu i tym samym zdetronizowały one papiery, których oprocentowanie uwzględnia inflację.
Jakie błędy psychologiczne popełniają gospodarujący ludzie? Czemu nośnikiem odczuwanego poziomu bogactwa nie jest jego wartość, tylko zmiana w relacji do wybranego momentu w czasie? Odpowiedzi na te i inne pytania związane z ekonomią behawioralną udziela prof. Piotr Zielonka w książce „Punkt odniesienia”.
Odwiecznym problemem międzynarodowych relacji gospodarczych jest zmienność, a przez całe tysiąclecia także niejasność czy wręcz sporność wartości różnych walut.
W zapadłej dziurze w Bretton Woods, 80 lat temu, Ameryka podyktowała 43 pozostałym uczestnikom słynnej konferencji reguły nowego porządku w międzynarodowych finansach. „Stawiać” się Stanom Zjednoczonym próbowali wyłącznie Brytyjczycy, ale po poniesieniu olbrzymich ciężarów I i II wojny światowej byli goli jak święci tureccy, więc gardłowali, ale bardzo mało wskórali.
Czym są klauzule lustrzane, czy rolnicy z ekologami stworzą wspólny front, o koniecznych zmianach w sektorze i niedopowiedzianych kosztach? Na te pytania i inne pytania odpowiedziała „Obserwatorowi Finansowemu” Anna Sands, ekspertka od polityki środowiskowej.
Pytanie to już od lat nurtuje wielu Polaków. Wciąż popularne jest porównywanie naszych zarobków i poziomu życia z tymi u naszych zachodnich sąsiadów. Czy kiedykolwiek uda nam się osiągnąć taki sam standard? Kiedy Europa Środkowa, z Polską na czele, dogoni gospodarczo bogatsze kraje Zachodu? A może nasze położenie geograficzne, na styku Wschodu i Zachodu, jest zarazem naszym wyzwaniem i szansą? O tych frapujących tematach opowiadał dr hab. Ireneusz Dąbrowski, prof. SGH, członek Rady Polityki Pieniężnej.
„Bruksela źle robi, że coraz bardziej zmierza w kierunku centralizacji i unifikacji. Jest to bowiem recepta na porażkę. Aby projekt integracyjny w Europie mógł przetrwać należy iść w przeciwną stronę. Należy zdecentralizować szereg polityk gospodarczych, pozostając tylko przy wspólnym rynku europejskim. Największym błędem integracji było zaś przyjęcie wspólnej waluty. Wielka Brytania zrobiła bardzo mądrze, że nie dołączyła do tego wadliwego projektu” – podkreślił Oliver Hart, laureat nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii i wykładowca Uniwersytetu Harvarda, w swoim przemówieniu z okazji odebrania tego zaszczytnego wyróżnienia.
Słabe wyniki argentyńskiej gospodarki to powracający temat debaty. W niniejszym artykule autorzy próbują scharakteryzować różnice pomiędzy Argentyną i grupą krajów o wyjściowo porównywalnych dochodach na mieszkańca, a także ustalić moment, w którym różnice te zaczęły być widoczne. Autorzy stwierdzają, że dywergencja Argentyny od poziomu, na którym znajduje się ta grupa, zaczęła się wcześniej niż to się powszechnie przyjmuje, zarysowując etapy tego procesu przypadające na pierwszą połowę XX wieku i okres po II wojnie światowej. Wskazują oni konkretne daty punktów zwrotnych, przedstawiają towarzyszące okoliczności, starają się wyjaśnić przyczyny trwałej dywergencji i opisują niestabilną sytuację Argentyny od lat 90-tych XX wieku.
Polska ma ogromny potencjał wiedzy w zakresie technologii kwantowej. Polscy naukowcy są poszukiwani przez zagraniczne firmy i uczelnie chcące rozwijać tę technologię przyszłości. Na poszukiwania talentów nad Wisłę dotarł także wprost z Doliny Krzemowej Dominik Andrzejczuk, prezes i założyciel The Quantum Data Center Corporation, współpracował też z założycielem Yahoo! i był odpowiedzialny za realizowanie inwestycji w jego funduszu. Dominik, który wyjechał z Polski jako dziecko pod koniec lat 80., uważa, że to właśnie w naszym kraju trwa rewolucja kwantowa na największą skalę na świecie.
Chińska polityka zagraniczna i gospodarcza będzie koncentrować się bliżej Unii Europejskiej i pozostawać daleko od USA. Jeśli Donald Trump odniesie sukces, sytuacja ta ulegnie dalszemu wzmocnieniu nie tylko ze względu na potencjalną wygraną kandydata Republikanów, ale także z powodu trendu deglobalizacji – mówi „Obserwatorowi Finansowemu” dr Jinyue Dong, analityczka BBVA Research.
Nastolatki tak głodne prawdy o ekonomii, że porywają profesora, by go przesłuchać? Takie rzeczy w „realu” są nie do pomyślenia, a szkoda, bo młodemu pokoleniu edukacja w tej materii z pewnością by się przydała. Może przyczyni się do tego książka słynnego polskiego naukowca, w którym taki szalony scenariusz zostaje opisany.
Współczesne problemy prawne Unii Europejskiej, sztuczna inteligencja w bankowości oraz polityka pieniężna były tematami grudniowego zjazdu na podyplomowych studiach MBA organizowanych w ramach drugiej edycji projektu „Akademia NBP”.
Kiedy świat wynurzył się z chaosu II wojny światowej, władzę objęli ludzie o przekonaniach makroekonomicznych, ukształtowanych w formacyjnym dla nich doświadczeniu lat 30. XX w.
Przełomowym pomysłem ekonomicznym zrywającym z dotychczasowym paradygmatem opieki społecznej okazuje się bezwarunkowy dochód podstawowy. Część osób uznaje go za klucz do pokonania bolączek stechnicyzowanej gospodarki. Zdaniem innych – to idea tyleż kosztowna co utopijna.
Cena złota osiągnęła w kwietniu najwyższy poziom w historii. W głównym stopniu przełożyły się na to zakupy dokonywane przez banki centralne, czynniki behawioralne oraz przejściowy wzrost ryzyka geopolitycznego, wynikający z walk na Bliskim Wschodzie.
Wprowadzenie euro jest niebezpieczne z ekonomicznego i politycznego punktu widzenia. Polska gospodarka jest jeszcze niedojrzała, różnice technologiczne, rozwój systemu finansowego, poziom konkurencyjności wymagają przyspieszonej modernizacji. Nasza gospodarka wychodzi dopiero z rozwoju zależnego, potrzebny jest czas.
Chiny wcześnie rozeznały potencjał elektromobilności i zainwestowały ogromne środki w budowę konkurencyjnego ekosystemu pojazdów elektrycznych. Wyrosły na lidera światowego rynku, zagrażając pozycji europejskich producentów uznanych marek.
