Polski eksport poprawia swoją strukturę

Udział towarów zaawansowanych technologicznie w polskim eksporcie systematycznie rośnie. Wyroby wysokiej i średnio-wysokiej techniki stanowią obecnie już blisko połowę polskiego eksportu towarów ogółem.
Polski eksport poprawia swoją strukturę

Zwiększenie eksportu wyrobów wysokiej techniki jest jednym z głównych celów strategii rozwoju kraju w obszarze ekspansji zagranicznej – piszą eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE). Udział tych towarów w eksporcie ogółem ma zwiększyć się do 10 proc. w 2020 r. i do 15 proc. w 2030 r.

W 2017 r. udział wyrobów wysokiej techniki w polskim eksporcie wynosił 8,5 proc. i był o połowę niższy niż średni udział w UE-28 (17,8 proc.). Warto jednak zauważyć, że w dziesięcioleciu 2007-2017 relatywnie duży był w Polsce jego przyrost – o 5,5 pp., przy wzroście średniej unijnej tylko o 1,7 pp.

Wyroby zaawansowane technologicznie, a więc łącznie: wysokiej i średnio-wysokiej techniki, stanowią obecnie już blisko połowę polskiego eksportu towarów ogółem (45,8 proc. w 2017 r.) i jest to udział około dwukrotnie wyższy niż we wstępnej fazie transformacji gospodarczej w Polsce (24,8 proc. w 1995 r.).

Jak zaznaczają ekonomiści PIE, poprawa technologicznego zaawansowania eksportu była początkowo związana niemal wyłącznie z proeksportowymi inwestycjami kapitału zagranicznego, zwłaszcza w sektorach motoryzacyjnym i dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku. Między latami 1995 i 2004 udział wyrobów wysokiej i średnio-wysokiej techniki w eksporcie podmiotów z kapitałem zagranicznym zwiększył się z ok. 30 proc. do ok. 56 proc., podczas gdy w grupie podmiotów z kapitałem wyłącznie polskim ustabilizował się na poziomie nieco ponad 22 proc.

W okresie poakcesyjnym tendencja do poprawy struktury eksportu w podmiotach z kapitałem zagranicznym zaczęła stopniowo wygasać, a na przełomie poprzedniej i obecnej dekady, tj. w latach globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego, nastąpiło wręcz jej uwstecznienie.

W tym czasie wyraźnie poprawiła się struktura eksportu w przypadku podmiotów bez kapitału zagranicznego. W 2017 r. w firmach z kapitałem zagranicznym odsetek eksportu przypadający na wyroby zaawansowane technologicznie był niemal identyczny jak w 2004 r. (56,3 proc., wyższy tylko o 0,4 pp.), podczas gdy w firmach krajowych zwiększył się (o 14,9 pp., do 37,1 proc.).

W wyniku tych przemian podmioty z kapitałem wyłącznie polskim przejęły wiodącą rolę w generowaniu przyrostu eksportu wyrobów zaawansowanych technologicznie, przypisywaną tradycyjnie firmom z kapitałem zagranicznym.

O ile w latach 1996-2004 na firmy bez kapitału zagranicznego przypadało tylko 15 proc. przyrostu polskiego eksportu wyrobów wysokiej i średnio-wysokiej techniki, a zasadniczą jego część – 85 proc. – tworzyły firmy z kapitałem zagranicznym, o tyle w latach 2010-2017 proporcja ta uległa odwróceniu (64 proc. wobec 36 proc.).

Przejęcie funkcji stymulatora technologicznego zaawansowania eksportu przez podmioty z kapitałem krajowym można wiązać, z jednej strony, z petryfikacją głównych obszarów zaangażowania inwestorów zagranicznych w Polsce, zaś z drugiej – z rozwojem krajowej przedsiębiorczości. W tym ostatnim procesie istotną rolę odegrał dostęp do funduszy europejskich.

Według wyników badań ankietowych PIE, są one dwukrotnie częściej wykorzystywane przez przedsiębiorstwa eksportujące z kapitałem krajowym niż z kapitałem zagranicznym.

Oprac. DR

Otwarta licencja


Tagi


Artykuły powiązane

Tydzień w gospodarce

Kategoria: Raporty
Przegląd wydarzeń gospodarczych ubiegłego tygodnia (04–08.04.2022) – źródło: dignitynews.eu
Tydzień w gospodarce

Tydzień w gospodarce

Kategoria: Raporty
Przegląd wydarzeń gospodarczych ubiegłego tygodnia (16–20.05.2022) – źródło: dignitynews.eu
Tydzień w gospodarce