Raport NBP pokazuje bezrobocie z punktu widzenia rejestracji w urzędzie pracy. Ten obraz znacznie różni się od bezrobocia rozumianego według standardów międzynarodowych, który przedstawia Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności. Skąd te różnice?
Osoby zarejestrowane jako bezrobotne w urzędach pracy stanowią jedynie 2/3 osób uznawanych za bezrobotne w badaniu BAEL. Pozostała 1/3 osób faktycznie poszukujących pracy znajduje się poza rejestrami urzędów pracy. Oznacza to, że nie była również objęta badaniem ankietowym NBP.
Według BAEL tylko 60 proc. osób zarejestrowanych jako bezrobotne poszukuje pracy. Ok. 10 proc. zarejestrowanych to osoby pracujące, a pozostałe 30 proc. to osoby faktycznie bierne zawodowo, choć deklarujące rejestrację w urzędzie pracy.
Aktywność ekonomiczna wg BAEL (zacieniono proc. osób zarejestrowanych jako bezrobotne w urzędach pracy)
Źródło: GUS, obliczenia własne NBP
Zniechęcenie do poszukiwania pracy w dużym stopniu usprawiedliwiane jest stanem zdrowia oraz opieką nad osobami zależnymi. Na ten pierwszy powód częściej wskazują mężczyźni, na drugi – kobiety.
Pietą achillesową polskiego rynku pracy pozostaje niewydolny system pośrednictwa pracy, który tworzy istotną barierę w znalezieniu zatrudnienia. Połowa osób bezrobotnych, choć sama intensywnie szuka pracy, nie otrzymała w ciągu kwartału ani jednej oferty z urzędu pracy. Przeciętnie mniej niż 1 na 5 osób bezrobotnych otrzymała jakąkolwiek ofertę z urzędu pracy.
Badanie NBP pokazało, że coraz mniej firm tworzyło nowe miejsca pracy w 2012 r. Głównym powodem zatrudniania nowych pracowników są odejścia lub rotacja. Mniejsza liczba wakatów przy systematycznym wzroście bezrobocia czyni rynek pracy coraz bardziej rynkiem pracodawcy.
Nowe miejsca pracy generuje przede wszystkim rozwijający się sektor usług. W przemyśle natomiast ich powstawanie w znacznie większym stopniu zależy od dobrej koniunktury i wzrostu popytu.
Choć zasadniczo nie zmienił się odsetek firm deklarujących wzrost nacisków płacowych, wzrost wynagrodzeń stopniowo przewyższa wzrost wydajności w coraz większej liczbie sekcji sektora przedsiębiorstw. Jest to raczej skutek spadku wydajności niż wysokich podwyżek płac. Zjawisko to szkodzi międzynarodowej konkurencyjność polskich firm.
Badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie ponad 4 tys. osób bezrobotnych z 66 powiatów oraz ponad tysiąca firm.
>>Prezentacja podsumowująca badanie znajduje się stronie NBP
OF
W ostatnich miesiącach ceny ropy naftowej utrzymywały się w relatywnie wąskim przedziale wahań. Główne czynniki wpływające na rynek tego strategicznego surowca to eskalacja działań wojennych w kilku regionach świata oraz polityka krajów OPEC.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
