To chyba pierwszy poważny głos w sprawie pieniędzy z helikoptera w Polsce i ew. finansowania deficytu budżetu przez druk pieniądza. Dwaj było członkowie Rady Polityki Pieniężnej, profesorowie Jan Czekaj i Stanisław Owsiak, kwestionują fundamenty instytucjonalne i polityki pieniężnej: zasadę niezależności banku centralnego i zakaz finansowania deficytu budżetowego. Fragmenty (w skrócie): „W latach 80. uznano, że warunkiem skuteczności antyinflacyjnej polityki banków centralnych jest ich niezależność od rządu oraz zakaz finansowania deficytów budżetowych kredytem udzielanym przez banki centralne. Nazbyt doktrynalne traktowanie deficytów budżetowych oraz długu publicznego jako z definicji niekorzystnych, jak też absolutyzacja celu inflacyjnego w polityce pieniężnej nie mają uzasadnienia. Na poważną refleksję zasługuje najważniejsze rozwiązanie instytucjonalne polityki makroekonomicznej, a mianowicie zasada pełnej niezależności banku centralnego oraz zakaz finansowania potrzeb pożyczkowych rządu przez bank centralny. Wprawdzie te rozwiązania trudno byłoby uznać za przyczyny kryzysu, jednakże są one niefunkcjonalne z punktu widzenia potrzeb polityki przeciwdziałania kryzysowi oraz ograniczania jego skutków. Mimo spadku stóp procentowych banków centralnych do zera oraz niewyobrażalnego wręcz do niedawna wzrostu emisji pieniądza rezerwowego realny PKB pozostaje daleki od potencjalnego, a rzeczywistym problemem dla polityki pieniężnej nie jest przeciwdziałanie inflacji, ale wręcz przeciwnie – unikanie deflacji. Nieco bardziej odważne wykorzystanie narzędzi fiskalnych i monetarnych do stymulowania gospodarki mogłoby w tych warunkach być przetestowane bez nadmiernego ryzyka. Warunkiem takiej zmiany powinna być postulowana od wielu lat przez ekonomistów koordynacja polityki monetarnej i fiskalnej oparta na solidnych podstawach instytucjonalnych. Zalążkiem tego może być utworzony w Polsce Komitet Stabilności Finansowej, a w przyszłości powołanie wspólnej instytucji państwowej, np. Rady Polityki Finansowej podejmującej skoordynowane strategiczne decyzje monetarne i fiskalne”.
Zerohedge relacjonuje opinie rozmówców analityka Deutsche Bank na temat helikopterowych pieniędzy i rozwiązania ostatecznego – umorzenia długów. Oba rozwiązania zaczynają się przebijać do codziennego myślenia ludzi finansów i gospodarki.
Wygląda na to, że Mario Draghi „zrobi wszystko co trzeba”, i to zrobi „tak szybko jak to możliwe”, by nie dopuścić do deflacji i podnieść inflację. Tekst jego piątkowego wystąpienia, które zaowocowało spadkiem notowań euro można znaleźć tutaj.
Ranking Paying Taxes 2015 opublikowała firma PricewaterhouseCoopers. Polska awansowała na świecie ze 113 na 87 miejsce. Ranking ujmuje wielkość opodatkowania (jako procent PKB) i uciążliwość – czas potrzebny na wypełnienie formularzy, liczbę płatności w roku. Prowadzą kraje naftowe Bliskiego Wschodu, gdzie podatki są bardzo niskie, ale w pierwszej 20-tce są także m.in. nieobdarzone surowcami Hongkong, Singapur, Irlandia, Szwajcaria i Wielka Brytania.
Krach na rynku mleka – ogłasza poseł PiS Zbigniew Kuźmiuk, krytykując rząd za brak pomocy dla hodowców krów i mleczarni. „Producentów mleka nie tylko nie objęto żadnym programem rekompensat, a wręcz przeciwnie karami za przekroczenie limitów produkcji mleka w roku kwotowym 2013/2014”.
Tymczasem prof. Witold Kwaśnicki zwraca uwagę, że rolnicy są również przedsiębiorcami i powinni być przygotowani na zmienność warunków. Fragment: ”Rolnicy powinni się zachować tak jak zachowują się prawdziwi przedsiębiorcy, spróbować przekuć tę trudną sytuację w sukces. Przecież to jest naturalna i normalna sytuacja w gospodarce rynkowej, że pojawiają się nieoczekiwane, zaskakujące wydarzenia, które w zasadniczy sposób zmieniają rachunek ekonomiczny. Niektórzy na tym tracą, ale z reguły, wielu, a często większość, wykorzystuję te nieoczekiwanie zdarzenia jako okazję (doskonale o tym pisał Peter Drucker w ‘Innowacja i przedsiębiorczość’). Jak pokazuje doświadczenie, w swej zbiorowej mądrości przedsiębiorcy potrafią zwykle znaleźć dobre rozwiązania (nie bez przyczyny Friedrich von Hayek nazwał konkurencję ‘procedurą odkrycia’). Nie należy psuć niektórych z nich obietnicami subsydiów, czy, pożal się Boże, pomocy państwowej, wsparcia firm przez instytucje państwowe, itd. Przedsiębiorcy często potrafią działać wbrew mądralom ekonomicznym. Tak było np. po wejściu Polski do Unii Europejskiej”.
„Ranny niedźwiedź” – to okładkowy tytuł najnowszego numeru The Economist, który zawiera kilka tekstów na temat Rosji. Briefing dobrze porządkuje sytuację…
…ale mnie zaciekawił najbardziej krótki tekst poświęcony gubernatorowi Kaługi, miasta 150 kilometrów na południe od Moskwy, który mimo niesprzyjających warunków politycznych próbuje zachęcić inwestorów do działalności w Rosji. Część Rosji jest nadal prorynkowa i przyjazna biznesowi, choć w warunkach, kiedy jedna decyzja autokratycznego prezydenta może wywłaszczyć biznesmena czy zagraniczny koncern z majątku, ta przyjazność ma coraz mniejsze znaczenie.
Wczoraj pisaliśmy o nadchodzącym krachu finansowym Rosji, dziś opinia odwrotna – Rosja przetrwa wojnę cenową na rynku ropy – twierdzi autor portalu oilprice.com.
Holenderski bank centralny ogłosił nową politykę przechowywania rezerw walutowych, dotychczas tylko 11 procent było w Amsterdamie, a 51 proc. w Nowym Jorku. Teraz ma być w tych dwóch lokalizacjach po 31 procent rezerw (reszta w Kanadzie i Wielkiej Brytanii). Z komunikatu wynika, że w przeciwieństwie do Bundesbanku, który zapowiedział podobną operację rozłożoną na wiele lat, Holendrzy już to zrobili i wycofali złoto ze skarbca FED w Nowym Jorku.
O szokującej nieefektywności firm państwowych pisze The Economist, choć niektórzy twierdzili po 2007-2008 roku, że będą nową jakością w światowej gospodarce.
Na deser możemy poczytać, że farsy grane są na całym świecie, także w poważnych instytucjach. Royal Bank of Scotland przyznał się do błędu w danych przekazanych EBC do stress testów. W istocie jego kapitał w pełni zgodny z regułami Bazylea III wynosi nie 6,7 lecz 5,7 proc. aktywów, niewiele więcej niż graniczny poziom 5 procent. 80 procent akcji RBS należy do rządu brytyjskiego.
W styczniu 2020 roku Wielka Brytania formalnie opuściła Unię Europejską. Oczekiwane korzyści z brexitu, poza odzyskaniem suwerenności w zakresie kształtowania prawa i zewnętrznych relacji gospodarczych, jednak się nie zmaterializowały. Widoczny jest natomiast spadek wydajności i konkurencyjności brytyjskiej gospodarki, co wpływa także na kondycję rynku pracy.
