Jest już oficjalna data zakończenia trwającej 18 miesięcy recesji. Najwększa gospodarka świata, Stany Zjednoczone, zaczęła wychodzić z kryzysu w czerwcu 2009 r. A zatem jeśli nastąpi kolejne tąpnięcie gospodarki, to będzie już nowe zjawisko gospodarcze, a nie kontynuacja załamania, które rozpoczęło się w 2007 r.
The committee decided that any future downturn of the economy would be a new recession and not a continuation of the recession that began in December 2007. The basis for this decision was the length and strength of the recovery to date.
To konkluzja The Business Cycle Dating Committee (Komisji ds. Określania Cykli Gospodarczych) przy The National Bureau of Economic Research po analizie danych. Według Komisji co najmniej kilka parametrów świadczyło o nadchodzącym wielomiesięcznym kryzysie: realny PKB, stopa zatrudnienia, produkcja przemysłowa i sprzedaż hurtowa. Analiza tych samych parametrów pozwoliła na określenie początku wychodzenia z kryzysu. Komisja w specjalnym oświadczeniu zamieszczonym na swoim blogu przedstawia swoją metodologię. A tu (plik Microsoft Excel) zamieszczone są szczegółowe dane, które przeanalizowała.
Phil Izzo z Real Time Economics blog podkreśla, że Komisja nie twierdzi, iż poprawa, wychodzenie gospodarki z kryzysu jest odczuwalne. Stwierdzenie o końcu kryzysu ma charakter „techniczny”.
In determining that a trough occurred in June 2009, the committee did not conclude that economic conditions since that month have been favorable or that the economy has returned to operating at normal capacity. Rather, the committee determined only that the recession ended and a recovery began in that month…
Recesja, która skończyła się w czerwcu ubiegłego roku, była najdłuższa w okresie po zakończeniu II wojny światowej.
The Big Picture przyznaje, że gospodarka nie wychodzi z kryzysu w szybkim tempie, ale też nie widać oznak kolejnego załamania. Obrazują to m.in. wykresy wahań realnego PKB…
i produkcji przemysłowej
W pewnym sensie votum separatum co do tej oceny zgłasza doradca ds. gospodarczych w administracji byłego prezydenta USA Billa Clintona prof. Robert Reich. Wskazuje na 3 raporty: o cenach towarów konsumpcyjnych, realnych zarobkach tygodniowych i nastrojach konsumentów. Dwa pierwsze wskaźniki utrzymują się na stałym poziomie, a trzeci – zaufanie spada. Zdaniem prof. Reicha może to świadczyć o zbliżającej się deflacji.
Koniec recesji nie oznacza, że znikają inne problemy. Szczególnie dla starszych wiekiem pracowników. Mathew Yglesias opisuje, z jakimi trudnościami borykają się 50-60-letni Amerykanie. Stanowią grupę najdłużej pozostającą bez pracy:
Wielu z nich obawia się, że nigdy już jej nie znajdą. W normalnych warunkach gospodarczych ci ludzie są najcenniejsi dla firm. Bo choć abiturienci studiów mogą mieć wiedzę teoretyczną, to jednak nie wiedzą, jak ją zastosować w konkretnym miejscu pracy. Zatrudnienie ich wiąże się z kosztem szkoleń i praktyk. Starsi, doświadczeni pracownicy stanowią koszt, który jednak szybko zwraca się przy dużych obrotach. W obecnej sytuacji gospodarczej jednak firmy poprzestają na obecnych obrotach i nie planują zwiększenia działalności. Ten trend według specjalistów może utrzymać się jeszcze nawet przez dekadę. Dlatego właśnie pracownicy w wieku 50-60 lat mają poważne obawy co do możliwości znalezienia pracy.
Optymizmu nie dodaje prof. Simon Johnson (autor bestsellera „13 Bankierów”), który uważa, iż bankructwo Grecji i Irlandii może nastąpić za 2-5 lat. Zdaniem prof. Johnsona działania Międzynarodowego Funduszu Walutowego świadczą, że kryzys jest wciąż nieopanowany w Eurostrefie: MFW zniósł limit co do elastycznej linii kredytowej, ogłosił nowy program finansowy Precautionary Credit Line oraz zapowiada utworzenie Global Stabilization Mechanism. Te działania mają m.in. pomóc stymulować rynek obligacji.
Opracował: Tomasz Pompowski
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
