Przyszłość greckiego programu oszczędnościowego dzieli MFW
Członkowie rady wykonawczej MFW przyznali się do wewnętrznego sporu co do przyszłej polityki wobec Grecji. Niektórzy dyrektorzy rady sprzeciwiają się wezwaniu do obniżenia dla Grecji celu średniookresowej nadwyżki pierwotnej.
Christine Lagarde. (CC BY-NC IMF)
W oświadczeniu opublikowanym 7 lutego członkowie rady wykonawczej Międzynarodowego Funduszu Walutowego pozwolili sobie na niecodzienne wyznanie – przyznali się do wewnętrznego sporu co do przyszłej polityki wobec Grecji.
„Większość dyrektorów wykonawczych zgodziła się z główną tezą zakończonej niedawno oceny sytuacji Grecji, ale niektórzy mieli odrębne poglądy na temat ścieżki fiskalnej Grecji i jej zdolności do spłaty długu” – stwierdzono w oświadczeniu.
Ocena dokonana została w ramach przeglądu gospodarki greckiej oraz oceny jej pakietu pomocowego. Wraz z Europejskim Bankiem Centralnym i Komisją Europejską MFW jest częścią tzw. Trojki, która udzieliła Grecji dużych pożyczek w zamian za wdrożenie poważnych cięć budżetowych i innych reform gospodarczych.
Zgodnie z treścią oświadczenia, większość członków rady wykonawczej poparła wcześniejszą argumentację MFW skierowaną przeciwko poziomowi wymagań dotyczących greckiego programu oszczędnościowego stawianych przez niektórych międzynarodowych wierzycieli Grecji, zwłaszcza Niemcy.
„Większość dyrektorów uważa, że pomimo ogromnych poświęceń Grecji i hojnego wsparcia europejskich partnerów, w celu przywrócenia zdolności do obsługi zadłużenia może być konieczne dalsze umorzenie długów” – stwierdzono w oświadczeniu.
Większość dyrektorów MFW zgodziła się, że Grecja nie musi osiągnąć średniookresowej nadwyżki pierwotnej wyższej niż „około 1,5 proc. PKB”. Ale mniejszościowa grupa dyrektorów wezwała do ustalenia dla Grecji celu średniookresowej fiskalnej nadwyżki pierwotnej na poziomie 3,5 proc. w 2018 roku. Takiego poziomu nadwyżki konsekwentnie domaga się od Grecji Komisja Europejska.
Dyrektor zarządzająca MFW Christine Lagarde po raz pierwszy zaczęła publicznie nawoływać do złagodzenia greckiego programu oszczędnościowego latem 2015 roku. Jej stanowisko zostało wsparte przez raporty ekspertów MFW i oświadczenia rady wykonawczej. Na razie nie wiadomo, czy ujawnienie sprzeciwu części dyrektorów wykonawczych osłabi oddziaływanie wezwania Lagarde oraz większości członków rady wykonawczej MFW.
Pomimo sprzeciwu MFW wobec niemieckich propozycji dla Grecji, Ministerstwo Finansów Niemiec wielokrotnie wskazywało, że będzie kontynuować udział w greckim bailoucie tylko pod warunkiem dalszego zaangażowania MFW.
Członkowie rady wykonawczej MFW wezwali władze greckie do wzmocnienia krajowego systemu poboru podatków, rozwiązania problemu „wysokiego poziomu długu podatkowego” oraz wzmocnienia środków służących zwalczaniu oszustw podatkowych i prania brudnych pieniędzy.
Wezwali także Grecję do „zrównoważenia polityki fiskalnej poprzez poszerzenie bazy podatkowej podatku PIT i racjonalizację wydatków emerytalnych”. W oświadczeniu stwierdzono, że mogłoby to pozwolić na wprowadzenie „ukierunkowanej pomocy społecznej dla słabszych grup oraz niższych stawek podatkowych”.
Członkowie rady wykonawczej MFW podkreślili potrzebę utrzymania i niewycofywania obecnych reform rynku pracy oraz podjęcia dodatkowych wysiłków w celu reformy zasad zatrudnienia w Grecji.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW, Fundusz), instytucja niewątpliwie zasłużona nie tylko z uwagi na swoją działalność pożyczkodawcy ostatniej szansy dla krajów, którym należało ratować zagrożony bilans płatniczy, ale również jako wymagający partner dla władz, dający diagnozę sytuacji gospodarczej i proponujący potrzebne zmiany w polityce ekonomicznej. W przypadku Narodowego Banku Polskiego dwa okresy współpracy warte są przypomnienia: okres wdrażania transformacji systemowej oraz okres wprowadzenia polityki pieniężnej opartej na bezpośrednim celu inflacyjnym.
Ukraina z roku na rok w coraz większym stopniu uzależnia się od makroekonomicznego wsparcia płynącego zza granicy. Znaczącą rolę odgrywają tu środki wydzielane przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, jednak organizacja w zamian za nie żąda przebudowy gospodarki – i zdaniem części ekspertów – w większości niekorzystnej dla naszego sąsiada.
Wartość relacji długu publicznego do PKB we Włoszech nie zawsze była tak wysoka jak obecnie. Dług zjednoczonego państwa włoskiego w 1861 r. stanowił mniej niż 40 proc. jego PKB, zaś jeszcze w latach 60. XX w. zaledwie 25 proc. PKB. W historii tego kraju zdarzały się także okresy, w których relacja długu publicznego do PKB była jeszcze wyższa niż obecnie i sięgała 160 proc. PKB, by następnie spaść. Skąd zatem wziął się dług publiczny Włoch, notujący dziś jedne z wyższych poziomów w ponad stusześćdziesięcioletniej historii tego państwa?
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Głównym tematem tegorocznego sympozjum w Jackson Hole, organizowanego przez Bank Rezerwy Federalnej w Kansas City, była sytuacja i aktualne trendy na rynku pracy. Nie zabrakło tam również innych tematów, w tym prezentacji dotyczącej reguły Taylora, z której można się było dowiedzieć, dlaczego trudno jest opisywać i intepretować politykę pieniężną za pomocą prostych matematycznych formuł.
Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych (Fed) dokonała w ostatnim czasie kolejnego przeglądu swojej strategii polityki pieniężnej. W nowym dokumencie strategicznym potwierdzono główne założenia dotychczasowego podejścia Fed do prowadzenia polityki pieniężnej.
Autonomiczna sztuczna inteligencja w ciągu kilku lat zrewolucjonizuje wiele biznesów i branż, zmieni łańcuchy wartości firm i strukturę zatrudnienia. Nie powinna jednak być pozostawiona bez nadzoru.
Pomimo wyzwań gospodarczych i społecznych, coraz dłuższe życie otwiera również nowe możliwości ekonomiczne, które mogą przekształcić starzenie się społeczeństw z obciążenia w źródło wzrostu i rozwoju.
Kraj byłego bloku wschodniego, który – podobnie jak my – zaczął dynamicznie się rozwijać po upadku komunizmu to Rumunia. Dziś ma apetyt na znacznie więcej, ale czy wystarczy jej sił i ambicji, by sięgnąć po więcej?
Podczas pandemii inflacja CPI w ujęciu rocznym w Stanach Zjednoczonych gwałtownie wzrosła, osiągając w czerwcu 2022 r. maksimum na poziomie 9 proc. W artykule przekonujemy, że ten wzrost inflacji można wyjaśnić w ramach metodologicznych, w których inflacja zależy od trzech czynników: długoterminowych oczekiwań, stopnia zacieśnienia rynku pracy mierzonego stosunkiem wakatów do bezrobocia oraz dużych zmian cen względnych w poszczególnych branżach, np. sektorze energetycznym i motoryzacyjnym.
Im dłużej europejskie rządy będą inwestowały w obronność, tym większe są szanse na znaczny wzrost innowacyjności i w długim horyzoncie czasowym na Starym Kontynencie zobaczymy efekt spin-off, czyli transferu technologii z sektora defence do sektorów cywilnych – uważa prof. Hubertus Bardt, dyrektor zarządzający IW Köln.
Swobodny dostęp do zdrowej i relatywnie taniej żywności wciąż nie jest czymś powszechnym w skali globu, i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, współpracy państw i firm z organizacjami międzynarodowymi, a także zapewnienia odpowiedniego finansowania przedsiębiorstwom z branży rolnej – przekonują autorzy monografii „Współczesne wyzwania bezpieczeństwa żywnościowego”.
Pracownicy tracą pracę bezpowrotnie. Klienci zostają bez usług, na których polegali przez lata. Drużyny sportowe tracą sponsorów, a społeczności swoje instytucje, które były ich opoką. Wygrywa tylko private equity. Taki krajobraz USA maluje Megan Greenwell w książce „Bad Company”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
