Drożejące surowce wzmocniły firmy w Europie Środkowej

Orlen pozostaje największą firmą w Europie Środkowej pod względem przychodów. (c) PKN Orlen

Przychody ze sprzedaży spółek TOP 500, będące głównym kryterium rankingu, wzrosły w 2010 roku średnio o 11 proc. licząc w euro i o 7 proc. w walutach lokalnych. Był to więc o wiele lepszy rok niż poprzedni, kiedy przychody 500 największych firm zmalały średnio aż o 12 proc. Środkowoeuropejskie firmy nie odzyskały jednak jeszcze przychodów straconych w czasie pierwszej fali kryzysu. W 2010 roku, przychody ogółem największych firm regionu wyniosły około 612 mld euro, czyli nieco ponad 16 proc. więcej niż w 2009 roku, jednak blisko o 4 proc. mniej niż w 2008 roku – ostatnim przed kryzysem.

Wyniki roku 2011 mogą już nie być tak dobre jak w 2010 r. Wprawdzie I kwartał przyniósł dalszy wzrost, ale prognozy dotyczące dalszej części roku są gorsze.

– Jeśli jednak spojrzy się na źródła wzrostu przychodów największych środkowoeuropejskich przedsiębiorstw w 2010 roku to optymizm odnośnie kontynuacji trendu wzrostowego może być tyko umiarkowany – komentuje wyniki firm Tomasz Ochrymowicz, partner w dziale doradztwa finansowego Deloitte.

– Z jednej strony jesteśmy świadkami dynamicznego rozwoju przedsiębiorstw z branży wytwórczej, która odnotowała blisko 23 proc. wzrost przychodów w 2010 roku. Wzrost ten wynikał między innymi z poprawy popytu na dobra produkcyjne w regionie, a nawet w większym stopniu na rynkach eksportowych, przede wszystkim w Niemczech. Z drugiej jednak strony widzimy, iż wzrost w branży wyrobów przemysłowych był wynikiem rosnących cen surowców.  Wolumeny sprzedaży również wzrosły, ale w dużej mierze to wzrost cen metali, w przypadku branży energetycznej i zasobów naturalnych – cen ropy, był istotnym czynnikiem determinującym wzrost firm w regionie – ocenia ekspert Deloitte.

PKN i MOL, największe firmy naszego regionu, odnotowały odpowiednio około 33 i 34 procentowy wzrost przychodów w całym 2010 roku oraz w I kwartale 2011 roku. PKN pozostaje już od wielu lat największą firmą regionu, a w 2010 roku, z racji zbliżonych wzrostów przy większej skali biznesu, zwiększył dystans wobec MOL o blisko 1,3 mld euro. Drugi polski producent paliw – Grupa Lotos – awansował o 8 miejsc na pozycję 11 dzięki poczynionym w ostatnich latach inwestycjom w rozbudowę mocy przetwórczych.

W pierwszej 10-tce największych firm Europy Środkowej znalazły się jeszcze 3 firmy z Polski – PGNiG, PGE i Jeronimo Martins. W całej 500-tce – 173 firmy, o 7 mniej niż w roku poprzednim. O tyle samo – o 7 – przybyło na liście firm czeskich. Wzrastający udział firm z Czech w rankingu największych przedsiębiorstw jest widoczny od lat. Trend ten obrazuje silne fundamenty czeskiej gospodarki i siłę tamtejszych firm.

Tabela 1. Największe firmy w Europie Środkowej pod względem sprzedaży – dane w mln EUR

Deloitte zestawił także wyniki największych firm sektora finansowego w  Europie Środkowej – banków oraz firm ubezpieczeniowych. Wśród banków liderem w 2010 r. był bank PKO BP, z aktywami na poziomie 42,8 mld euro. W pierwszej trójce znalazły się także węgierski OTP oraz czeski ĆSOB. PKO BP zanotował 12,5 proc. wzrost aktywów, co pozwoliło polskiemu bankowi powiększyć przewagę pod względem sumy bilansowej nad węgierskim OTP do ponad 7 mld euro. W pierwszym kwartale 2011 r. dystans ten zaczął się jednak pomniejszać. Szybszy wzrost notowała czwarta dotychczas Ceska Sporitelna, która po pierwszym kwartale 2011 r. jest już trzecim bankiem pod względem aktywow w naszej części Europy.

PKO BP było też największym pod względem zysku netto bankiem w Europie Środkowej. Jeszcze w 2009r trzeci na liście pod względem aktywów CSOB wypracowywał najwyższy bezwzględny zysk netto. W 2010 roku zysk netto PKO BP przekroczył już jednak zysk CSOB o ponad 50% i wyniósł ponad 800 mln euro.

Tabela 2. Największe banki w Europie Środkowej pod względem aktywów – dane w mln EUR

Liderem wśród firm ubezpieczeniowych było w 2010 r. tak jak dotychczas PZU, który odnotował wzrost składki przypisanej brutto o blisko 10 proc. licząc w euro i 1,3 proc. w złotych. Na drugim miejscu, również bez zmian, pozostaje Ceska Pojistovna, która zanotowała minimalny wzrost składki przypisanej brutto w euro, ale spadek w walucie lokalnej. Trzecia na liście, czeska Kooperativa Pojistovna wyprzedziła w 2009 roku Wartę i utrzymała swoją pozycję w 2010r.

Tabela 3. Największy ubezpieczyciele w Europie Środkowej pod względem przypisanej składki brutto – dane w mln EUR

Firmą o największej kapitalizacji giełdowej pozostaje w naszym regionie czeski CEZ (ponad 19 mld euro na koniec lipca 2011 roku), wyprzedzając o około 50 proc. drugi w kolejności bank PKO BP. Kolejne dwa miejsca wśród spółek o największej kapitalizacji zajmują PGE oraz Bank Pekao. Na piąte miejsce awansował KGHM, którego wycena rynkowa zwiększyła się o ponad 80 proc. w stosunku do końca 2009 roku odzwierciedlając bardzo dobrą koniunkturę na rynku miedzi (wzrost przychodów KGHM w 2010 roku sięgnął ponad 50 proc. w euro oraz ponad 40 proc. w złotych).

Tabela 4. Największe firmy w Europie Środkowej pod względem kapitalizacji – dane w mln EUR

– Tegoroczny ranking wskazuje na poprawę wyników spółek niefinansowych – podsumowuje wyniki badania Tomasz Ochrymowicz, ekspert Deloitte. Wynika ona głównie z ożywienia gospodarczego i wyższych cen surowców. Największe wzrosty odnotował sektor, który w 2009 roku został w największym stopniu dotknięty przez spowolnienie – czyli branża wyrobów przemysłowych. Wzrost odnotowały także firmy energetyczne i zasobów naturalnych, a ze względu na relatywnie niższy wzrost wiele firm z branży wyrobów konsumpcyjnych opuściło listę. Niewrażliwa na ożywienie pozostała branża technologii, mediów i telekomunikacji.

Orlen pozostaje największą firmą w Europie Środkowej pod względem przychodów. (c) PKN Orlen

Zamknij pokaz zdjęć