Zielona wyspa pożycza po coraż wyższym koszcie. Co prawda w świetle kamer otwieramy kolejne kilometry autostrad. Niewielu pyta po co, bo przecież w większości Polski wystarczą drogi ekspresowe. Nie widziałem też żeby ktoś policzył czy ruch uzasadnia takie inwestycje i czy stać nas będzie na utrzymanie autostrad w przyszłości. Ale co tam jak szaleć to szaleć w miastach stawiamy gigantyczne stadiony. W niektórych władza nawet finansuje po dwa duże stadiony. Mała szansa by zarobiły. Ale kto by się przejmował takimi duperelami przy ogromie prestiżu, który spłynie na nas z okazji Euro 2012? Rynki to widzą i z upływem czasu coraz drożej płacimy za pożyczanie. Gdy Tusk obejmował rządy rentowność polskich obligacji była wyższa od obligacji niemieckich o około 1,5% — teraz różnica ta wynosi 3,5% do 4%:
Źródło: Eurostat
Niektórzy moi znajomi mówią, że niesprawiedliwym jest porównywać Polskę do Niemiec. Głuptas jestem bo mi się wydawało, że najlepiej równać do najlepszych, zwłaszcza jeśli są oni uznawani za miarę odniesienia dla kosztów pożyczania. Ale OK, porównując nasz koszt pożyczania do kosztu pożyczania sąsiednich Czech widzimy to samo. Na początku rządów Tuska różnica w rentowności obligacji polskich i czeskich wynosiła 1% do 1,5% – teraz wynosi 2% do 2,5%:
Źródło: Eurostat
Można oczywiście poprawiać sobie humor porównując rentowność naszych obligacji do rentowności obligacji greckich, portugalskich, czy irlandzkich. Wtedy wypadamy świetnie:
Źródło: Eurostat
Niestety należy w takiej sytuacji spytać dlaczego Hiszpania i Włochy, które ponoć zmierzają do kryzysu pożyczają po mniej więcej takim koszcie jak zielona wyspa Polska:
Źródło: Eurostat
No właśnie, dlaczego? Jeśli wierzyć rynkom finansowym to jesteśmy widziani gdzieś pomiędzy europejskimi nieudacznikami i bankrutami a rozsądnymi i gospodarnymi państwami. Dla pożyczających nam pieniądze oznacza to tyle, że w przeciągu najbliższych 2-5 lat raczej nie zbankrutujemy, ale dajemy im nieźle zarobić bo musimy płacić za pożyczone pieniądze dwa razy drożej niż np. Czesi…
Prawo na polskim rynku obligacji nieskarbowych istotnie zaostrzono w latach 2017–2024. Główną przesłanką „dokręcania śruby” w obligacjach było wzmocnienie ochrony inwestorów będących osobami fizycznymi. W tym celu m.in. ograniczono ofertę obligacji mogących mieć cechy missellingu, wprowadzono nowe obowiązki informacyjne dla emitentów i zwiększono wymogi dotyczące oferowania osobom fizycznym nieskarbowych papierów dłużnych (zwłaszcza obligacji korporacyjnych).
Kiedyś przeokropna nędza, dziś pieniędzy pod dostatkiem. Miło po wiekach udręki dostać klucze do Sezamu. Mowa o Irlandii, będącej przez stulecia kolonią brytyjską. W połowie XIX w. zmarło tam z głodu milion ludzi. Sto lat potem Dublin stanął z Londynem w biznesowo-finansowe szranki i ma się dziś znakomicie.
W ostatnich dziesięcioleciach pojawił się, niczym lotny piasek, pieniądz wirtualny, pozbawiony materialnych i niematerialnych przymiotów. Rozpowszechniony pod wpływem innowacji na rynkach finansowych i w technologii informacyjnej, pieniądz wirtualny opanował systemy płatności na całym świecie.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Nie istnieje jedna ponadczasowa i prawdziwa historia o inflacji; ceny potrafią rosnąć z różnych powodów, a podnoszenie stóp procentowych to nie jedyne remedium – o czym starają się przekonywać Mark McGann Blyth i Nicolo Fraccaroli w „Inflation: A Guide for Users and Losers”.
Waluty cyfrowe powiązane z pieniądzem fiducjarnym, czyli stablecoins, mierzą się z nieuniknionym w ich sytuacji napięciem pomiędzy wiarygodnością a konkurencyjnością – czyli „paradoksem stablecoina". By go lepiej zrozumieć, w artykule analizujemy konkurencyjne strategie USA i Chin.
Przez ostatnie lata rynki wschodzące zmagały się z silnym kursem dolara i zdominowanym przez Wall Street rynkiem kapitałowym. Dziś, w obliczu zmian strukturalnych w światowej gospodarce, a także nastawienia Fed oraz ich własnego rozwoju, kraje rozwijające się stają się nie tylko motorem globalnego wzrostu, ale i magnesem dla kapitału, sygnalizując koniec ery „amerykańskiej wyjątkowości”.
Regulacje tworzone w dobrej wierze czasem stają się jednak dla firm biurokratycznym ciężarem. Unijna dyrektywa CSRD jest tego przykładem – zmusza duże przedsiębiorstwa do raportowania danych ESG, czyli informacji o wpływie na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Ratunkiem dla spółek coraz częściej okazuje się sztuczna inteligencja.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Kiedyś skomplikowane operacje w sieci dla anarcho-kapitalistów, wkrótce forma aktywów inwestycyjnych dla amerykańskich emerytów dostarczana przez miliarderów z Wall Street – bitcoin przez prawie 17 lat przeszedł długą drogę.
Potrzebny jest nowy sposób myślenia o ekonomii politycznej, który odrzuca dychotomię „rynek kontra rząd”, zastępując ją wizją dotyczącą tego, w jaki sposób przedsiębiorczy liderzy mogą wykorzystać siłę rynków do osiągania celów politycznych i społecznych – przekonuje Chris Hughes w książce „Marketcrafters”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
