Wciągu najbliższych miesięcy wejdą w życie przepisy, które zmienią dotychczasowe zasady zawierania umów i wynagradzania pracowników w Polsce. Duże znaczenie odegra tez program 500 plus.
Pracodawca będzie mógł zatrudnić pracownika na czas określony trwający max. 33 miesiące. (CC By NC ND Province of British Columbia)
22 lutego wejdzie w życie nowelizacja Kodeksu pracy. Zmiany dotyczą m.in. ograniczenia czasu trwania i liczby umów zawieranych na czas określony.
1. Zmiany w umowach zawieranych na czas określony
Według nowych zasad, pracodawca będzie mógł zatrudnić pracownika na czas określony trwający nie dłużej niż 33 miesiące (maksymalnie 36 mies. Razem z okresem próbnym).
Łączna liczba tego rodzaju umów zawartych między pracodawcą a pracownikiem, nie będzie mogła być większa niż trzy. Co ważne, miesiące pracy w tej samej firmie będą się sumowały bez względu na przerwy pomiędzy umowami, a po tym okresie pracodawca będzie zobowiązany do podpisania z danym pracownikiem umowy na czas nieokreślony.
2. Zmiany w zakresie rozwiązania stosunku pracy
Pracownicy zatrudnieni na umowach na czas określony będą objęci takimi samymi regulacjami, jak w przypadku umów na czas nieokreślony. Regulacje przewidują dwutygodniowe, miesięczne lub kwartalne okresy wypowiedzenia, które zależą od stażu u danego pracodawcy. Dotychczas na umowach na czas określony dominował okres wypowiedzenia w wysokości 14 dni.
Wprowadzenie przy umowach terminowych analogicznych okresów wypowiedzenia, jak przy umowach na czas nieokreślony, to prawdziwa rewolucja w naszym Kodeksie pracy.
3. Trzy rodzaje umów
Liczba typów umów o pracę zostanie ograniczona do trzech: umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony i umowy o pracę na czas nieokreślony. Zlikwidowane zostaną umowy na czas wykonywania określonej pracy oraz zawierane na czas zastępstwa nieobecnego pracownika. W obu przypadkach zamiennikami staną się umowy na czas określony.
W najbliższych miesiącach zapowiadane jest również wprowadzenie zmian w zakresie godzinowej płacy minimalnej, zasad związanych z rozpoczęciem pracy, a także wprowadzenie programu 500 plus.
4. Minimalna stawka godzinowa w wysokości 12 zł
Minimalna stawka godzinowa nie będzie stosowana przy zatrudnieniu na etat. Pracowników etatowych obejmuje bowiem od 1 stycznia 2016 r. miesięczna płaca minimalna, która wzrosła o 100 zł i wynosi obecnie 1850 zł brutto.
– Stawka na poziomie 12 zł brutto wydaje się racjonalna i nie powinna negatywnie wpływać na sytuację pracodawców. Tę zmianę odczują w szczególności osoby, które pracowały w niepełnym wymiarze godzin za najniższe stawki – komentuje Maciej Witucki, prezes Work Service.
5. Zawarcie umowy z pracodawcą przed rozpoczęciem 1 dnia pracy
Kolejną zmianę w Kodeksie pracy szykuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – chodzi o pracę z podpisaną umową. Oznacza to konieczność potwierdzania pracownikowi na piśmie podstawowych ustaleń związanych z zawarciem umowy o pracę. Zmiany mają spowodować, że część spośród 379 tys. osób pracujących dotychczas bez pisemnej umowy o pracę, czy bez pisemnego potwierdzenia warunków zatrudnienia, będzie pracować legalnie.
6. Program Rodzina 500 plus
Eksperci Work Service oceniają, że wprowadzenie w życie programu 500 plus krótkoterminowo może obniżyć aktywność zawodową Polaków. Biorąc pod uwagę wysokość płac w Polsce, wiele osób objętych dofinansowaniem może zrezygnować z pracy zawodowej i pozostać w domu.
Z danych GUS wynika, że mediana wynagrodzeń wynosi 2360 zł netto, a dominanta 1786 zł netto. Oznacza to, że przy dwójce dzieci dopłata w ramach programu 500 plus może stanowić ponad połowę najczęściej występującego w gospodarce dochodu. Tego typu kalkulacja może znacząco ograniczyć podaż pracowników, szczególnie wśród pracowników niższego szczebla.
(źródło: materiały prasowe Work Service)
Pracodawca będzie mógł zatrudnić pracownika na czas określony trwający max. 33 miesiące. (CC By NC ND Province of British Columbia)
Dominujące w nagłówkach instrumenty polityki handlowej to negocjacje wielostronne, spory na forum WTO, negocjacje w sprawie umów o wolnym handlu (FTA) albo działania antydumpingowe. Tymczasem nasz artykuł wykazuje, że polityka handlowa Unii Europejskiej zależy w znacznym stopniu również od tzw. „mini-umów”. Zakres i charakter prawny tych umów jest silnie zróżnicowany, i choć większość z nich nie rzuca się w oczy, niektóre mogą istotnie wpływać na handel międzynarodowy. Pominięcie w badaniach empirycznych mini-umów i ich wpływu na wymianę handlową może prowadzić do znacznego zniekształcenia wyników z powodu nieuwzględnienia dużej liczby parametrów systemowych.
Przedstawiciele Unii Europejskiej i państw Mercosur, tj. Argentyny, Brazylii, Paragwaju i Urugwaju, 28 czerwca 2019 r. osiągnęli porozumienie polityczne w sprawie ambitnej i kompleksowej umowy handlowej. Wbrew licznym spekulacjom umowa nie została podpisana podczas szczytu państw G20 w Rio de Janeiro. Wiele wskazuje na to, że bilans tej umowy będzie niekorzystny dla polskiego sektora rolno-spożywczego.
Relacja między minimalnym a przeciętnym wynagrodzeniem w różnych branżach w 2023 r. wahała się od niespełna 30 do niemal 70 proc., a różnice między województwami wynosiły kilkanaście punktów proc. Czy ewentualne zmiany w mechanizmie najniższej płacy są zasadne?
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Nie istnieje jedna ponadczasowa i prawdziwa historia o inflacji; ceny potrafią rosnąć z różnych powodów, a podnoszenie stóp procentowych to nie jedyne remedium – o czym starają się przekonywać Mark McGann Blyth i Nicolo Fraccaroli w „Inflation: A Guide for Users and Losers”.
Przez ostatnie lata rynki wschodzące zmagały się z silnym kursem dolara i zdominowanym przez Wall Street rynkiem kapitałowym. Dziś, w obliczu zmian strukturalnych w światowej gospodarce, a także nastawienia Fed oraz ich własnego rozwoju, kraje rozwijające się stają się nie tylko motorem globalnego wzrostu, ale i magnesem dla kapitału, sygnalizując koniec ery „amerykańskiej wyjątkowości”.
Regulacje tworzone w dobrej wierze czasem stają się jednak dla firm biurokratycznym ciężarem. Unijna dyrektywa CSRD jest tego przykładem – zmusza duże przedsiębiorstwa do raportowania danych ESG, czyli informacji o wpływie na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny. Ratunkiem dla spółek coraz częściej okazuje się sztuczna inteligencja.
Polski przemysł bateryjny powinien iść w kierunku recyklingu, bo to daje przewidywalny dostęp do surowców, uniezależnia nas od ich producentów, a koszty – co do zasady – są niższe niż w przypadku importu surowców – twierdzi Aleksandra Sojka, starszy analityk Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Kiedyś skomplikowane operacje w sieci dla anarcho-kapitalistów, wkrótce forma aktywów inwestycyjnych dla amerykańskich emerytów dostarczana przez miliarderów z Wall Street – bitcoin przez prawie 17 lat przeszedł długą drogę.
Potrzebny jest nowy sposób myślenia o ekonomii politycznej, który odrzuca dychotomię „rynek kontra rząd”, zastępując ją wizją dotyczącą tego, w jaki sposób przedsiębiorczy liderzy mogą wykorzystać siłę rynków do osiągania celów politycznych i społecznych – przekonuje Chris Hughes w książce „Marketcrafters”.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
