Szwajcarski bank centralny jest w 48 proc. prywatny, dlatego zniósł kurs wymiany euro
Na koniec 2013 roku 52,5 proc. udziałów SNB było w posiadaniu kantonów, kantonowych banków i innych publicznych instytucji. Pozostałe udziały były w posiadaniu osób fizycznych i prawnych w Szwajcarii i za granicą.
Siedziba SNB w Bernie (CC BY-NC-ND codeseven)
Gdybym posiadał 45 proc. SNB i ekspansja bilansowa mogłaby skutkować możliwością zapłacenia rachunków w przypadku strat, wtedy alarmowy telefon do Thomasa Jordana (szefa SNB) przyszedłby mi na myśl.
Wiem, wiem, bankowi centralnemu nie może „zabraknąć pieniędzy”, ale teoria jest użyteczna tylko tak długo, jak długo odnosi się do rzeczywistości, a tu możliwe, że rzeczywistość góruje nad teorią.
Mijają dwa lata od bezprecedensowego wydarzenia, które wstrząsnęło światem finansów. Po 167 latach działalności z krajobrazu bankowego zniknął 19 marca 2023 r. Credit Suisse, który w pośpiesznie przygotowanej akcji ratunkowej został przejęty przez swojego rywala, UBS.
Friedrich August von Hayek należał do najciekawszych przedstawicieli dwudziestowiecznej ekonomicznej myśli liberalnej. Był niestrudzonym obrońcą zasad wolnego rynku, konsekwentnym przeciwnikiem etatyzmu państwowego, wreszcie filozofem polityki, który zaproponował ciekawą reformę systemu demokracji parlamentarnej zwaną demarchią. Jego badania dotyczące teorii monetarnych i ekonomicznych fluktuacji przyniosły mu – współdzieloną wraz z Gunnarem Myrdalem – Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii w 1974 r.
Rosyjska agresja radykalnie zmieniła strukturę eksportu Ukrainy. Kluczowy dotąd sektor metalurgiczny stopniowo traci na znaczeniu, niemal dwie trzecie wpływów ze sprzedaży towarów za granicę przynosi ukraińskie rolnictwo. Silnie zmieniły się też kierunki eksportu.
Nic nie trwa wiecznie. Czy pax dollar będzie trwał wiecznie? Zapewne nie, ale warto by przedłużyć okres królowania amerykańskiej waluty – przekonuje prof. Kenneth Rogoff w książce „Our Dollar, Your Problem”.
Amerykańska nadkonsumpcja rozumiana jako życie ponad stan wyznaczany przez produktywność własnej gospodarki, jest narzędziem, za pomocą którego Chiny dokonują dezindustrializacji Stanów Zjednoczonych.
Czy za równowartość mniej niż 15 tys. zł zwykły śmiertelnik może stać się właścicielem banku centralnego? Tak, i to bardzo szacownego – Swiss National Bank (SNB), czyli banku centralnego Szwajcarii. Nie trzeba być nawet obywatelem tego kraju, bo jednym z najważniejszych prywatnych akcjonariuszy banku jest obecnie Theo Siegert – niemiecki przedsiębiorca, inwestor i wykładowca. Akcje SNB są bowiem notowane na giełdzie i zasadniczo może je nabyć każdy.
Grecja przez lata zmagała się z poważnymi problemami ekonomicznymi, których głównym powodem było załamanie finansów państwa i odcięcie od rynków finansowych. Obecnie sytuacja makroekonomiczna tego kraju znacznie się poprawiła.
Waluty cyfrowe powiązane z pieniądzem fiducjarnym, czyli stablecoins, mierzą się z nieuniknionym w ich sytuacji napięciem pomiędzy wiarygodnością a konkurencyjnością – czyli „paradoksem stablecoina". By go lepiej zrozumieć, w artykule analizujemy konkurencyjne strategie USA i Chin.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Kwestią wywozu odpadów, będących wskaźnikiem globalnych nierówności, czyli transportem pod banderą „recyklingu” i skutkami dla państw trzecich, a także co wspólnego mają z tym oszustwa na afrykańskiego księcia zajął się w swojej książce „Wojna o śmieci. Globalne śledztwo w sprawie brudnego handlu twoimi odpadami” Alexander Clapp.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.