Dane gospodarcze sprzyjają obniżce stóp procentowych
Obecne trendy w koniunkturze krajów europejskich pozostawiają małe miejsce do poprawy. W związku z tym spowolnienie w polskiej gospodarce prawdopodobnie będzie większe niż wcześniej zakładano.
Inflacja kontynuuje spadek
We wrześniu 2023 r. przeciętne ceny konsumpcyjne wzrosły o 8,2 proc. w ujęciu rocznym. Od szczytu w lutym wskaźnik inflacji CPI obniżył się o łącznie 10,2 punktu procentowego. Co istotne, w ujęciu miesięcznym ceny były stabilne, bądź malały od pięciu miesięcy. We wrześniu spadły o 0,4 proc. Hamuje nie tylko wzrost cen energii i żywności, ale również inflacja bazowa. Oznacza to coraz mniejszą presję inflacyjną w gospodarce.
Spowolnienie gospodarcze prawdopodobnie będzie większe niż wcześniej zakładano
Lipcowa projekcja NBP, wskazywała, że po słabych wynikach w pierwszej połowie roku, w trzecim kwartale nastąpi odbicie gospodarki. Napływające dane wciąż wskazują jednak na słabą kondycję przemysłu oraz handlu detalicznego – w sierpniu aktywność w tych sektorach spadła kolejno o 2 i 2,7 proc. W efekcie faktyczny wzrost PKB będzie niższy od prognoz. Przedsiębiorcy wciąż skarżą się na niedostateczny popyt. Obecne trendy gospodarcze w Europie pozostawiają małe miejsce do poprawy.
Zacieśnianie polityki pieniężnej dodatkowo ograniczyło akcję kredytową
W efekcie spadła aktywność w branży budowlanej. Liczba wydawanych pozwoleń czy nowo rozpoczynanych budów jest wyraźnie niższa niż przed dwoma laty – spadła o blisko 25 proc. w porównaniu do okresu sprzed pierwszej podwyżki stóp procentowych. Chociaż obecnie produkcja budowlano-montażowa lekko rośnie o około 3,5 proc., to kolejne miesiące będą już słabsze.
Luzowanie polityki pieniężnej niedługo rozpoczną inne banki centralne
Proces chłodzenia gospodarki oraz hamowania inflacji widoczny jest w pozostałych państwach regionu. Jako pierwszy w regionie – cykl obniżek rozpoczął Bank Węgier. Analitycy prognozują, że jeszcze, że w listopadzie na obniżkę stóp zdecyduje się też bank Czech.
Niepewna przyszłość
W warunkach dużej niepewności RPP wciąż pozostawia sobie swobodę decyzji, uzależniając kolejne ruchy od napływających danych. Dalsze hamowanie inflacji uzależnione będzie od czynników regulacyjnych związanych z działaniami osłonowymi rządu. Istotne będzie również kształtowanie się cen ropy naftowej na rynkach globalnych. Ostatnie dni przyniosły wprawdzie spadki cen, jednak zważywszy na konflikt zbrojny na Bliskim Wschodzie prawdopodobne są tu duże wahania.
W seriach wydawniczych Materiały i Studia NBP oraz NBP Working Papers został niedawno opublikowany raport przedstawiający wyniki najnowszych badań dotyczących mechanizmu transmisji polityki pieniężnej w Polsce. Z wielu wątków poddanych analizie wybraliśmy trzy, które streszczamy w niniejszym artykule. Rozpoczynamy od czynników wpływających na możliwie zmiany mechanizmu transmisji polityki pieniężnej. Następnie analizujemy siłę i opóźnienia, z jaką decyzje Rady Polityki Pieniężnej oddziałują na gospodarkę. W ostatniej części artykułu przyglądamy się bliżej funkcjonowaniu kanału kredytowego polityki pieniężnej w Polsce.
Dyskusja podczas tegorocznego forum bankierów centralnych w portugalskiej Sintrze dotyczyła głównie aktualnych wyzwań dla polityki pieniężnej związanych z zachodzącymi w gospodarce światowej zmianami strukturalnymi, napięciami geopolitycznymi i skutkami silnych wstrząsów z poprzednich lat.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW, Fundusz), instytucja niewątpliwie zasłużona nie tylko z uwagi na swoją działalność pożyczkodawcy ostatniej szansy dla krajów, którym należało ratować zagrożony bilans płatniczy, ale również jako wymagający partner dla władz, dający diagnozę sytuacji gospodarczej i proponujący potrzebne zmiany w polityce ekonomicznej. W przypadku Narodowego Banku Polskiego dwa okresy współpracy warte są przypomnienia: okres wdrażania transformacji systemowej oraz okres wprowadzenia polityki pieniężnej opartej na bezpośrednim celu inflacyjnym.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Unia Europejska coraz bardziej zacieśnia relacje polityczne, gospodarcze i handlowe z Republiką Mołdawii – jednym z najmłodszych państw Starego Kontynentu, które Rosja uznaje za swoją strefę wpływów.
Przez ostatnie lata rynki wschodzące zmagały się z silnym kursem dolara i zdominowanym przez Wall Street rynkiem kapitałowym. Dziś, w obliczu zmian strukturalnych w światowej gospodarce, a także nastawienia Fed oraz ich własnego rozwoju, kraje rozwijające się stają się nie tylko motorem globalnego wzrostu, ale i magnesem dla kapitału, sygnalizując koniec ery „amerykańskiej wyjątkowości”.
Polski przemysł bateryjny powinien iść w kierunku recyklingu, bo to daje przewidywalny dostęp do surowców, uniezależnia nas od ich producentów, a koszty – co do zasady – są niższe niż w przypadku importu surowców – twierdzi Aleksandra Sojka, starszy analityk Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
Prezydent Donald Trump ogłaszając 2 kwietnia 2025 r. (w tzw. „Dniu Wyzwolenia”) znaczące podwyżki stawek celnych zapowiedział powrót do USA fabryk i wysokopłatnych miejsc pracy w przemyśle. Wiele wskazuje na to, że ten cel będzie trudny do osiągnięcia. Cła nie poprawią też konkurencyjności amerykańskiej gospodarki.
Coraz gorętsze lata wpływają na oblicze turystyki. Dziś to już nie tylko deszczowa pogoda psuje urlop – coraz częściej za nieudane wakacje uznaje się także dni z ekstremalnym upałem. Okazuje się, że nawet słońca może być za dużo. Jak turyści dostosowują się do tych zmian?
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Na październikowym posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniżyła stopy procentowe NBP o 0,25 pkt. proc. w tym referencyjną do 4,50 proc. Co dalej? „Członkowie Rady widzą przestrzeń do obniżek, ale kiedy to nastąpi jeszcze nie wiedzą” - poinformował prof. Adam Glapiński.
Kiedyś skomplikowane operacje w sieci dla anarcho-kapitalistów, wkrótce forma aktywów inwestycyjnych dla amerykańskich emerytów dostarczana przez miliarderów z Wall Street – bitcoin przez prawie 17 lat przeszedł długą drogę.
Potrzebny jest nowy sposób myślenia o ekonomii politycznej, który odrzuca dychotomię „rynek kontra rząd”, zastępując ją wizją dotyczącą tego, w jaki sposób przedsiębiorczy liderzy mogą wykorzystać siłę rynków do osiągania celów politycznych i społecznych – przekonuje Chris Hughes w książce „Marketcrafters”.
Czy realizacja amerykańskiego snu na kredyt zakończy się koszmarem? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć R. Christopher Whalen w książce „Inflated: Money, Debt, and the American Dream”.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
