Wskaźnik Wyprzedzający Koniunktury, informujący z wyprzedzeniem o przyszłych tendencjach w gospodarce, spadł we wrześniu o 0,2 pkt w stosunku do sierpnia. Zmiana była niewielka i bez znaczenia dla dominującej w ciągu ostatniego roku tendencji do łagodnego spadku wskaźnika koniunktura. To zapowiada spowolnienie gospodarcze bez zagrożenia recesją.
Ostatnie badania wskazują na niewielką poprawę tempa napływu nowych zamówień. Dotyczy to zarówno zamówień pochodzących od krajowych odbiorców, jak i tych kierowanych zagranicę.
– Niewielka poprawa – ocenia sytuację koniunkturalną Maria Drozdowicz z Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych BIEC, nie zmienia jednak dominującej od ponad roku tendencji do kurczenia się portfela zamówień w firmach. Ich spadek najbardziej odczuwają firmy z branży samochodowej oraz producenci pozostałych pojazdów, producenci tekstyliów i odzieży oraz przemysł farmaceutyczny. Niepokoi również spadek zamówień u producentów maszyn i urządzeń. Świadczy on bowiem o wygaszaniu inwestycji w poszerzanie i modernizowanie mocy wytwórczych.
W przedsiębiorstwach wzrosły zapasy wyrobów gotowych. Przedsiębiorcy od kwietnia redukowali ich poziom, dostosowując poziom zapasów do spodziewanej niższej aktywności produkcyjnej oraz ograniczając tym samym koszty działalności. Obecny wzrost zapasów w magazynach firm świadczy o tym, że proces dostosowywania ich poziomu do skali obecnej i przewidywanej w najbliższym czasie produkcji nie został zakończony.
Przedsiębiorcy w dalszym ciągu uważają, że mają nadmiar zmagazynowanych zapasów. Nieznacznie wzrosła wydajność pracy. Podkreślić jednak należy, że od początku 2011 roku nie wykazywała ona tendencji do poprawy, oscylując wokół zbliżonych do siebie wartości.
– Podejmowane w ostatnich miesiącach działania mające na celu redukcję kosztów funkcjonowania firm, przejawiające się głównie w ograniczaniu tempa wzrostu wynagrodzeń, redukcji zatrudnienia oraz wyzbywaniu się nadmiernych zapasów, doprowadzą do wzrostu wydajności pracy, co pomoże przedsiębiorstwom przetrwać czas dekoniunktury – prognozuje Drozdowicz.
W rezultacie podejmowanych przez firmy procesów dostosowawczych stabilizuje się ich sytuacja finansowa. Oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw, dokonywane przez menedżerów nie zmieniły się w stosunku do ocen z poprzedniego miesiąca.
Pogorszyły się natomiast oceny ogólnego klimatu koniunktury i oceny perspektyw rozwojowych całej gospodarki. Utrzymująca się już od dłuższego czasu atmosfera zagrożenia kolejną poważną recesją na świcie wpływa na nastroje przedstawicieli firm. Ich oceny na temat perspektyw rozwojowych polskiej gospodarki pogarszają się od początku 2011 roku.
Podaż pieniądza M3 w ujęciu realnym pozostała na niezmienionym wobec poprzedniego miesiąca poziomie. Drugi miesiąc z rzędu ubywa gotówki w obiegu. Spadła wartość depozytów gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw. W dalszym ciągu słabnie akcja kredytowa dla gospodarstw domowych.
Na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych od dwóch miesięcy rośnie jej podstawowy wskaźnik WIG. Są to na razie wzrosty niewielkie w porównaniu z blisko 20 proc. spadkiem, który dominował od czerwca 2011 roku do maja tego roku.
Pandemia COVID-19 oraz trwająca wojna rosyjsko-ukraińska przerwały globalne łańcuchy dostaw i spowodowały ich znaczne opóźnienia, niedobory środków produkcji oraz powstanie ryzyka wyczerpania zapasów. Firmy narażone na te ryzyka zostały zmuszone do przemyślenia swoich strategii zarządzania produkcją i zapasami, od dostaw „dokładnie na czas” po dostawy „na wszelki wypadek”.
Jesteśmy świadkami dużych zmian w inwestycjach chińskich przedsiębiorstw na rynku europejskim, nie tylko w ich skali, ale przede wszystkim w strukturze. Prowadzenie działalności gospodarczej na rynku europejskim stało się dla chińskich inwestorów trudniejsze, ale rynek ten jest dla nich wciąż atrakcyjny i perspektywiczny.
Receptą na trwały rozwój polskiej gospodarki może być zwiększenie oszczędności gospodarstw domowych, gdyż Polacy odkładają najmniej spośród wszystkich krajów UE, a także rozwój inwestycji i innowacyjności przedsiębiorstw, na które wpływają czynniki strukturalne.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Autonomiczna sztuczna inteligencja w ciągu kilku lat zrewolucjonizuje wiele biznesów i branż, zmieni łańcuchy wartości firm i strukturę zatrudnienia. Nie powinna jednak być pozostawiona bez nadzoru.
Marketing miejsc długo uchodził za luksusowy dodatek – „ładne hasła i logotypy”. Dziś to narzędzie zniuansowanej rywalizacji o mieszkańców, inwestorów i turystów – mówi dr Jarosław Górski, adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Potrzebny jest nowy sposób myślenia o ekonomii politycznej, który odrzuca dychotomię „rynek kontra rząd”, zastępując ją wizją dotyczącą tego, w jaki sposób przedsiębiorczy liderzy mogą wykorzystać siłę rynków do osiągania celów politycznych i społecznych – przekonuje Chris Hughes w książce „Marketcrafters”.
W połowie maja najnowsza odsłona trwającego wiele lat handlowego sporu amerykańsko-chińskiego przygasła, choć konflikt będzie się tlił. Wszystko paradoksalnie za sprawą bomby informacyjnej, którą rzucił w media społecznościowe Donald Trump. Stany Zjednoczone postanowiły nałożyć gigantyczne – na poziomie 145% – cła na towary importowane z Państwa Środka. A ponieważ akcja wywołuje reakcję, Chiny nie pozostały dłużne i podwyższyły stawki chroniące własny rynek do poziomu 125%. Brzmi jak dobry news, ale to ślepa uliczka.
Pomimo wyzwań gospodarczych i społecznych, coraz dłuższe życie otwiera również nowe możliwości ekonomiczne, które mogą przekształcić starzenie się społeczeństw z obciążenia w źródło wzrostu i rozwoju.
Światowe bezpieczeństwo kosztuje coraz więcej, a kolejne państwa przeznaczają rekordowe kwoty na wojsko i modernizację armii. To zjawisko, które nie omija również Polski, a jego konsekwencje gospodarcze, polityczne i społeczne są ogromne. Najnowsze wydanie kwartalnika „Obserwator Finansowy” — od dziś dostępne w kioskach — rzuca światło na te tematy.
Kraj byłego bloku wschodniego, który – podobnie jak my – zaczął dynamicznie się rozwijać po upadku komunizmu to Rumunia. Dziś ma apetyt na znacznie więcej, ale czy wystarczy jej sił i ambicji, by sięgnąć po więcej?
Sztuczna inteligencja może nie tylko przejąć wiele zadań wykonywanych przez ludzi, ale też radykalnie zmienić fundamenty globalnego ładu. W optymistycznym scenariuszu oznaczać to może „w pełni zautomatyzowany luksusowy komunizm”. Jednak jeszcze bardziej prawdopodobne są mroczne wizje: podział ludzkości na kasty, neokolonializm technologiczny, ekstremalne nierówności czy cyfrowe dyktatury zarządzane przez ogólną sztuczną inteligencję. Utopia może łatwo przerodzić się w dystopię – przestrzega prof. Jakub Growiec, doradca ekonomiczny w Departamencie Analiz i Badań Ekonomicznych NBP i wykładowca SGH.
O obronie gotówki jako ważnego środka płatniczego w obrocie gospodarczym i roli państwa w tej wojnie mówił w rozmowie z „Obserwatorem Finansowym“ Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Unia Europejska jako pierwsza na świecie wdrożyła kompleksowe przepisy regulujące sztuczną inteligencję. Czy AI Act wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo obywatelom, a jednocześnie nie zahamować innowacji? – Na pewno to dobry krok, ale wciąż brakuje nam technologicznego przywództwa – mówi dr Michał Nowakowski, radca prawny i ekspert ds. etyki AI.
Polska chce zablokować umowę o wolnym handlu z krajami Ameryki Południowej. Powodem są głównie obawy rolników o konkurencyjność ich produktów. W jaki sposób realizacja umowy z Mercosur może wpłynąć na unijne rolnictwo i jakie mogą być też jej inne skutki?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Rosnące napięcia geopolityczne, demontaż globalnych łańcuchów dostaw, protekcjonizm, wojny handlowe i ekspansja sztucznej inteligencji coraz mocniej kształtują nowy, wielobiegunowy ład gospodarczy. Najnowszy numer kwartalnika Narodowego Banku Polskiego stawia pytania o przyszłość światowej gospodarki.
